Iruñeko Udalak haur eskoletan euskarazko eskaria gutxitzea bultzatu duela salatu dute
Aurrematrikulazio datuak aztertuta, badirudi guraso gutxiagok bidaliko dituztela euren haurrak euskarazko eredura. Administrazioa Euskaraz Taldeak Iruñeko Udaleko gobernu taldeak euskarazko eskaintza murriztu izana jotzen du arrazoi nagusitzat.
Litekeena da Iruñean 2020-2021 ikasturtean euskarazko haur eskolek matrikulazio gutxiago jasotzea, Iruñeko Udalak eskaintza jaitsi ostean. Administrazioa Euskaraz Taldeak (AET) gertakaria salatu eta balorazioen zerrenda bat aurkeztu du.
Lehenik eta behin, gurasoen hautua “oso baldintzatuta” aurkitzen dela azpimarratu du AETk, izan ere, Udala da euskarazko eskaria noraino hel daitekeen ebazten duena. Aurreko gobernu taldeak eskaintza zabaldu zuen, baina hori ere “eskaintza mugatua” zela argitu du, eskaintza hori ez baitzen auzo gehienetara iristen. Bestetik, eta haur Hezkuntza derrigorrezkoa ez den heinean, gurasoek ez dutela plaza ziurtaturik. Hala, guraso biek lan egitekotan, plazarik ez lortzea “arazo handia” dela azpimarratu du eragileak. Eskariak urtero eskaintza aise gainditzen duenez, gurasoek plaza asko eskaintzen dituzten haur eskoletara jotzen dute. Hizkuntzaren hautua, beraz, “bigarren edo hirugarren mailakoa” bihurtzen dela oharatarazi dute. Horrenbestez, hautuan Udalaren jarrerak “gurasoen borondateak baino askoz gehiago” eragiten duela ondorioztatu dute.
Iruñeko Udalak euskarazko eskaintza bi haur eskoletara mugatu duenez, euskarazko eta gaztelaniazko ereduen arteko lehia erreala “auzo gutxitan” izan dela dio AETk. Donibanen eta Arrosadian, esaterako, bigarren urteko haurrek soilik zuten aukera euskarazko hautua egiteko. Horregatik, alderaketak egitea “oso zaila” dela dio taldeak.
Arrotxapean, haur eskola batetik erdira murriztu da euskarazko eskaintza eta hori “nabaritu” egin dela diote. Goiz Ederren euskarazko eskariak “erraz” gainditu du gaztelania/ingelesezko eredua 47 eta 24 matrikulaziorekin, hurrenez hurren. Baina gaztelaniazko Haurtzarok ere plazak eskainita, balantza gaztelaniaren alde atera da: 47 eta 61. Txantrean euskarazko Izartegik ganditzen ditu Hello Egunsenti eta gaztelaniazko Santa Teresa, biak batera hartuta ere 38 eta 24 zifretan geratzen baita. “Garaipen erraza” izan dela uste duten arren, Izartegin 12 plaza bete gabe geratu direla gogorarazi dute. Horrek euskarazko haur eskola bakarra “haur gutxi duen auzo batean” dagoela adierazten du AETren ustez, eta beste bi haur eskolen aurrean nagusi den arren, “ume eskasia” pairatzen duela ohartarazi dute.
Nafarroako Gobernuak bi haur eskoletan eskaintza bikoitza eskaintzen du, euskaraz eta gaztelaniaz. Aurten Alde Zaharrean, Nuestra Señora de los Ángelesen, euskarazko eskariak gaztelaniazkoa gainditu du, 24 eta 21. San Jorgen, berriz, sendotu egin da euskarazko eskaria, 20 haur baitaude, eta horietatik 5 ume itxaron zerrendan geratu dira. Dena dela, auzo horretan gaztelaniazko eskaera handiagoa da, 38koa, hain zuzen ere.
Borrokaren beharra
Lehia hertsia izan den auzoetan euskarazko eskaria “ez da gaizki geratu”, esan du AETk, baina Udalaren eskaintzak hiriko emaitza orokorra “erabat” baldintzatzen duela ondorioztatu du, eta kasu honetan gazteleraren alde lerratzen dela erabat. Gainera, Herri Haur eskolaren proiektua ez da aurrera atera, pandemian zehar izandako arazoak bitarteko. Hala eta guztiz ere, eskaintza zabaltzeko “auzoz auzoko borroka” egin behar dela adierazi dute. Adierazi du euskarazko eskaintza ezin dela egon "gaitasunik gabeko langile taldeak baldintzatuta”, eta langile egokiak aukeratzea “Udalaren ardura” dela.
Hilaren 29tik aurrera Sortzen Guraso Elkarteak Jauzi.eus bilatzailea martxan jarriko du. Xedea da euskararen normalizazioa bultzatzeko dagoeneko eskaintzen den aisia atari digital bakarrean biltzea.
Iruñeko Euskalgintza plataforman bildutako eragileek egin dute deialdia. Hiriburuan dauden hamasei haur eskoletatik batean eskaintzen da euskarazko murgiltze eredua. Iruñeko Udalari eta Nafarroako Gobernuari eskatzen diote auzo bakoitzean murgiltze ereduko haur... [+]
Inoiz baino jende gehiago bildu da Iruñerriko III. Mintzodromoan. 180 pertsona inguru aritu dira euskara praktikatzen eta sare euskalduna zabaltzen.
Iruñeko zein Antsoaingo udaletan EH Bildu dago. Herritar batek errekurtso bat jarri du Antsoaingo Udalean, eta ez dutenez errekurtsoa onartu, Nafarroako Administrazio Auzitegira jo du.
Iruñeko auzo guztietako haur eskoletan murgiltze eredua ezartzeko eskatu dio euskalgintzak udalari. Horrez gain, salatu du duela 35 urteko egoera berean daudela.
Maiatzaren 9an atera dira aurrematrikulen zerrendak, eta Haur Eskoletako Gurasoak elkarteak salatu du Iruñeko Udalak %20ra “mugatu” duen euskarazko eskaria izatez %35,2koa dela. Gainera, azpimarratu dute euskara ezin dela neurtu eskaintza-eskaria... [+]
Hiriko errepideak “oztopatuko” lituzkeela argudiatuz Korrika iragartzen duen haurren Korrika txikiari trabak jarri dizkio Iruñeko Udalak, haurrei, musikariei eta erraldoiei errepidetik ibiltzea ukatuz.
Iruñeko Euskalgintzak azaldu duenez, hirian dauden 12 udal haur-eskoletatik bakarra dago euskaraz murgiltze ereduan: "Horrek esan nahi du eskola horietan eskainiko diren 1.069 plazetatik 130 bakarrik izango direla euskaraz (%12'16a)". Eskaintza murritz hori... [+]
Haur Eskolak Euskaraz plataformak deituta, herritar talde batek protesta egin zuen otsailaren 2an Nafarroako Legebiltzarraren aurrean, Iruñeko Udalak hiriaren haur eskoletan euskararekin duen jarrera baztertzailea salatzeko.
2022-2023 ikasturterako eskaini dituzten 1.069 plazetatik soilik 130 dira murgiltze eredukoak. Beste 129 plazek euskaraz gain ingelesezko jarduerak ere izango dituzte. Haur Eskolak Euskaraz plataformak eta EH Bilduk salatu dute Navarra Sumak euskarari egindako beste eraso bat... [+]
Iruñerrian 'Parkean euskaraz' egitasmoa abian da. Heldu eta haur euskaldunak astero biltzen dira auzoan edo herrian elkarrekin euskaraz hitz egiteko. Helburua haurrek haien artean euskaraz egitea da eta horretarako guraso, senide edo lagun helduak eredu izatea da... [+]
Goiz osoko festa izan zuten larunbatean, eta Iruñeko euskaldunen komunitatearentzako elkargunea izango den Gazteluko plazako lokala erakutsi zuten.
Bi eta sei urte bitarteko umeei eta beren familiei zuzendutako egitasmoa da. Astean behin, zazpi auzotako parkeetan elkartuko dira jolasak eta beste hainbat ekintza egiteko. Izen-ematea zabalik dago irailaren 23ra arte.
Iruñeko Gaztelu plazan ezarriko da Laba espazioa. Barruan bost gune izango ditu. Proiektua burutzeko, diru bilketa abiatu dute.