Irunberrin ETAko bi kide hil zituztenean han ziren haur gasteiztarrekin hitz egitea lortu dute
1990eko ekainaren 25ean, Irunberrin ETAko bi kide hilda agertu ziren. Suizidioa izan zen bertsio ofizialaren arabera, baina beste bertsioak dio Guardia Zibilak torturatu eta hil egin zituela. Gure Bazterrak memoria taldeak eta Pako Aristi idazleak ikerketa jarri zuten martxan 2022ko urtarrilean. Aristik liburu batean bildu ditu orain arteko ikerketaren emaitzak.
1990eko ekainaren 25ean Irunberriko arroilan gertatutakoaren inguruan aurrerapausoak egin dituztela jakinarazi du Gure Bazterrak Oñatiko memoria taldeak. Egun horretan ETAko bi kide hilda agertu ziren; bertsio ofizialaren arabera, suizidatu egin ziren beren burua harrapatuta ikustean. Baina ETAk eta herritar askok ez zuten sekula sinetsi eta defendatu izan dute Guardia Zibilak torturatu eta hil egin zituela.
Egia helburu, Gure Bazterrak talde memorialistak ikerketa jarri zuen martxan 2022ko urtarrilean, Pako Aristi idazle eta kazetariarekin batera. Jakin zuten egun hartan Gasteizko haurrez betetako bi autobus joan zirela txangoan Irunberrira, eta irailean haur horien bila hasi ziren. Memoria taldeak jakinarazi duenez, lortu dute haur batzuekin hitz egitea.
Beste aurrerapauso batzuk ere egin dituzte ikerketan. Besteak beste, garai hartako protagonistekin hitz eginda "pista garrantzitsuak" lortu dituzte. Turista holandar batzuk ere Irunberrin zebiltzan egun hartan eta horietako batekin kontaktatu dute. Sumarioko "xehetasun guztiak" aztertu dituzte, eta "kontraesanak nabarmenak" direla azpimarratu dute.
Ekainaren 25 hartan tiroketa izan zen Irunberriko arroilan, Guardia Zibilaren eta ETAko hiru kideren artean. Hervas sarjentua hil zuten etakideek, eta German Rubenach ETAko kidea buruan tiro bat zuela agertu zen, bizirik baina. Hurrengo egunean, berriz, Susana Arregi oñatiarra eta Jon Lizarralde andoaindarra hilda agertu ziren arroilan. Arregik bi tiro zituen buruan, eta Lizarraldek bat.
Ikerketa, liburura ekarrita
Orain arteko ikerketaren nondik norakoak Irunberri 1990, arroilaren negarra liburuan bildu ditu Aristik. Erein argitaletxeak aterako du kalera liburua, eta martxoaren 30etik aurrera egongo da salgai. Apirilean egingo dituzte liburuaren aurkezpenak: 21ean Donostiako Koldo Mitxelenan, 26an Oñatiko Santa Ana antzokian, 27an Andoaingo Bastero kulturgunean eta 28an Iruñeko Katakraken.
Maiatzaren 30ean Nafarroako Gobernuak zenbait biktimaren aitortza egin zuen eta senitartekoek Sekretu Ofizialen Legea bertan behera uzteko eskatu zuten. Horien artean, Mikel Zabalza eta Mikel Arregiren familiak. ‘Naparraren’ anaiak ere egina du eskaera hori. Eneko... [+]
Altsasuko Iortia Kultur Guneko Areto Nagusiaren harmailak jendez beteta zeudela egin da asteazkenean Arg(h)itzen dokumentalaren estreinaldiko emanaldia. Torturak Sakanan utzi duen aztarnaren kontakizuna da film hau, eta egun aproposa aukeratu dute lehen aldiz publikoki... [+]
Jose Miguel Etxeberria Naparra 1980ko ekainaren 11n ikusi zuten azken aldiz Ziburun eta bere heriotzaren nondik norakoak ez dira argitu gaur arte. Lizartzako Igarolabekoa baserrian egin diote oroimen ekitaldia eta desagerpena argitzea eskatu du familiak aurten ere.
Jose Miguel Etxeberria, Naparra, aurkitzeko bigarren saioak porrot egin du Landetako Mont de Marsan herriko inguruetan. Iruñean ostiral honetan egindako agerraldian horren berri eman dute Eneko Etxeberria Naparra-ren anaiak eta Iñaki Egaña Egiari Zor... [+]
Duela hamabost urte desagertu zen euskal militantea. Baionan Tolosarako (Okzitania) trena hartu eta ez zen berriz agertu. Hortik hamaika hilabeteetara atzeman zuten bere gorpua Tolosako (Okzitania) gorputegian. "Egia jakiteko eskubidea" aldarrikatu dute Anza zenaren... [+]
Datorren igandean, urriaren 15ean, beteko dira 40 urte GALek Joxean Lasa eta Joxi Zabala Baionan bahitu zituela. Guardia zibilek torturatu eta hil ondoren, oraindik ez dituzte terrorismoaren biktimatzat hartu.
Gaur 30 urte Espainiako Poliziaren eskuetan hil zen Xabier Kalparsoro Golmaio militante zumaiarra. Anuk.eus webgunea zabaltzearekin batera ekitaldia egingo dute gaur, irailak 26 . Ekimena bultzatu duen Hegiak elkarteak dioenez, urteak beste zalantza daude Anuken heriotza... [+]
1993an Barne Ministro ere izendatu zuten Juan Alberto Belloch ordura arteko Justizia Ministroa zena. Orduan Guardia Zibilaren buruzagia deitu zuela esaten du El Periódico de Aragón-en egindako elkarrizketan, eta agindu zuela “sarera ihes egitea” bukatu... [+]
Larunbatean 49 urte beteko dira Espainiako poliziak eta Guardia Zibilak Jose Luis Mondragon eta Roke Mendez Asturiaga hondartzan hil zituztenetik. Omenaldia egingo dute hondartzan.
Joseba Merinoren familiak eta defentsak eskatu dute hilketen garaiko argazkiekin izan dadila hurrengo identifikazio saioa. Deituta zeuden hiru polizietatik bakarra agertu da, beste biak hilda baitaude polizien defentsaren esanetan.
“Ikertzen ez bada, ezinezkoa da ebazpen judizialik egotea eta norbait inputatzea". Hitz horiexekin erantzun zion Lourdes Zabalza Mikel Zabalzaren arrebak Fernando Grande-Marlaska Espainiako Gobernuko Barne Ministroari, honek Senatuan Arturo Espejo Guardia Zibila inoiz... [+]
Mikel Zabalzaren atxiloketa eta heriotzarekin lotura izan duen Arturo Espejo Guardia Zibila teniente jeneral izendatzeagatik azalpenak eman ditu Barne Ministroak Senatuan. Grande Marlaskak erabakia defendatu du, EAJ-k eta Geroa Baik Mikel Zabalzaren familia berriz ere... [+]
Luzaz iraunen du euskaldun askoren oroimenean 1973ko Ostegun Santu hark. Euskal erresistentzia armatuan ordurako mito bihurtua zen Txikia hil zuten eguna. Eustakio Mendizabal Benito Polizia espainolaren tiropean erori zen Euskadi Ta Askatasunako Fronte Militarreko bururik... [+]
Mikel Zabalza Gogoan ekimenak Espainiako Estatuari leporatu dio tortura saritzea. Arturo Espejo Intxaurrondoko tenientea zen orbaizetarra torturatu eta hil zutenean, eta gaur egun Guardia Zibileko teniente jenerala da.