Iruña-Veleiaren misterioa
Hamarkada bat igaro da eta misterioak argitu gabe darrai. Lehenbizikoz sekulako, berealdiko, egundoko aurkikuntza zela entzun genuen; III. IV. V. mende ilunetara argia ekar zezakeen aztarnategia.Handik laster, faltsifikazio nabarmena zela, eskrupulu eta jakituria gabekoek etekina lortzeko egindako faltsifikazio deitoragarri bezain salagarria.
Kasik kolore, ideologia eta pretentsio askotariko politikariak iragan dira Arabako Aldunditik, baina misterioak misterio jarraitzen du, eta gaia ez dago adituen eskuetan, eztabaida aberasgarrian, baizik eta auzibide ilunean, jendartearentzat inongo onurarik ez dakarrela; eta hor unibertsitateak ere zerikusi gaitza du.
Zortzi urteko instrukzioa gauza izan ez bada faltsifikazioa egon dela frogatzeko bi ideia etortzen zaizkit burura: bata, instrukzioan ibili direnak profesionalak izaki ikusi dutela ez dagoela faltsifikazioari eusteko frogarik, baina harrotasunak eragozten diela hori argi eta garbi azaltzea; hots, zortzi urteko instrukzioa artxibatzeko zerbaiten bila dabiltzala euren ohorearentzat mingarriegia gerta ez dadin.
Baina hori euskal edo eusko komunitatearentzat arrazoi ziztrina da, kaxkarra oso. Beste ideia da instrukzioan ibili direnek ez dutela aski baliabide izan behar diren frogak egiteko. Baliteke bietatik egotea ere.
Arrazoia bata izan ala bestea izan, edota bietatik egon, tamalgarria dela gisa horretako aztarnategi bat dagoen bezala egotea, auzibidean eta ez ikerketapean eta argitasunak eskaintzen
Baina kontua da, arrazoia bata izan ala bestea izan, edota bietatik egon, tamalgarria dela gisa horretako aztarnategi bat dagoen bezala egotea, auzibidean eta ez ikerketapean eta argitasunak eskaintzen.
Gure historia era batekoa izan ala bestekoa, horrek ez digu etorkizuna baldintzatuko, baina joandako mendeetako arrasto eta aztarnei ez-ikusi egitea ez da batere inteligentea, nik uste. Apriorizko tesi batzuk aldatzeko aukera eman dezake, gure historia hobeki ezagutzeko parada, eta zinez ezjakin, harro eta kaxkar gisa epaituko gaituzte atzetik etorriko direnek gai hau misteriopean uzten badugu. Iruñeko Gaztelu Plazako txikizio eta suntsiketatik ez al dugu ezer ikasi?
Auzibideak lehenbailehen amaitu behar luke, harrokeriak eta apriorizko ideak alde batera utzita, eta beste aro bati bide eman, ikerketa eta argiketari leku egin, eta ikertu eta argitutakoaren zabalkundeari; horren ondotik, turismo inteligenterako aukerak ere zabal litezke. Txango gabiltzanean, ez al gara gustura asko joan ohi gisa horretako aztarnategietara?
Gauza izango ahal gara Iruñeko Gaztelu Plazan jazotakoa berriz gerta ez dadin, ez ahal ditugu ditugun aztarnategi apurrak alferrik galtzen utziko!
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Badira, garun distiratsua izanik, "zehaztasun gutxiko" definizioekin, gauza bera, beste era batera esanda, aldatzen eta itxuraldatzen adituak direnak. Berea zen, eta hainbat hamarkadatan errepikatu den proiektu in eternum bat izan da. Hasiera batean hori zen hegemoniko... [+]
Abenduaren 26an, aireko eraso batean, Israelgo armadak bost kazetari palestinar hil zituen. Haiekin 130 kazetari palestinar hil zituzten. Albiste horrek gauza pare bat gogorarazi dizkit, lehenengoa, benetako kazetariek jasaten duten jazarpena munduko edozein lekutan, adibidez,... [+]
Azken hilabete hauetan hainbat institututan lan egitea egokitu zait eta, uneren batean edo bestean, ikasleekin lan merkatuak eskaintzen dituen aukerez hitz egin behar izan dut. Ikasleen tipologia askotarikoa da eta hiri berean asko aldatzen da auzo batetik aldamenekora,... [+]
Historikotzat nekez har daitekeen argazkiaren erdian agertzen den neskatoa idazten ari da, zer eta izenorde zerrenda bat: ni, zu, hura, gu, zuek, haiek. Beherantz begira egonik, neskatoaren begirada nolakoa den antzeman ezinik gelditu naiz ni.
Argazkilariaren lanari soraio,... [+]
Pertsona nagusiekin edo aniztasun fisiko eta neuronalak dituzten pertsonekin lanean zaudenean, dugun gizartean gaitasunaren ideiak espezie bezala asko mugatzen gaituela ohartzen zara. Hau da, dugun sistemak gauzak modu espezifiko batean egiteagatik jartzen zaitu balioan, eta... [+]
Idatzi nahi nuen gabonetako argien alde, eta urteroko ohitura bilakatu aldarrikatzea, kaleak argitzen dituzten aro honetan, espazio publiko apain, alai eta gozagarri bat, klase ikuspegitik. Baina, noski, espazio publiko epelak ere bai, zenbait gazte liburutegietan liburuak... [+]
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]
Ez dakit zuek ere pertzepzio bera ote duzuen –aitor dut: modu azientifikoan hasi naiz idazten hemen–. Pereza hitzaren hedatze naturalaz ari naiz. Gero eta gehiago aditzen baitut Hego Euskal Herriko bazterretan: euskaraz, espainolez eta, jakina, euskañolez... [+]
Askok, Gabonetan, ilusioa baino alferkeria handiagoa sentitzen dugu familia-otordu eta -topaketetan pentsatzean. Baina aurreratzen dizuegu ez dela otordua bera kolektiboki deseroso sentiarazten gaituena, familia tradizionala definitzen duen normatibitatea baizik. Are gehiago,... [+]
Betidanik begitandu zait esanguratsuagoa han-hemenka topa daitezkeen guruztokiei gazteleraz esaten zaien modua: humilladero. Ez al da guruztoki edo santutxo izen nahiko light, zuri edo haragoko konnotaziorik gabekoa? Azken batez, bertatik pasatzen zen oro umiliatu behar zen... [+]
Siriako Arabiar Errepublikaren amaierak harridura handia sortu du, gertatu den moduagatik: azkar eta ia erresistentziarik gabe. Halere, ez da hain arraroa herrialdea suntsituta, pobretuta eta zatitua zegoela kontutan hartzen badugu. Aspalditik siriar gehienen ardura ez zen nor... [+]