Errusiaren kontra irismen handiko misilak erabiltzeko baimena eman dio Bidenek Ukrainari
Urtarrilaren 20an utziko du AEBko presidente kargua Joe Bidenek, lekukoa Donald Trumpi emanda –zeinak AEBen norabide aldaketa marka dezakeen Ukrainako gerran–. Agintaldia amaitu aurretik, baina, irakurri dugu Ukrainari baimena eman diola Errusiako Kursk eskualdean AEBen ATACMS irismen handiko misilak erabiltzeko.
Ukrainako presidente Volodimir Zelenskik hainbatetan eskatu dio Bideni misilak –300 kilometroko irismena dute– erabiltzen uzteko, eta orain eman dio baiezkoa AEBko presidenteak, hango hedabide nagusiek iragarri dutenez –Etxe Zuriak, Pentagonoak eta Ukrainako gobernuak ez dute oraindik adierazpen ofizialik egin–. Zergatik orain? Antza, Ipar Korearen esku-hartzea legoke erabakiaren atzean, The New York Times egunkariak publikatu duenez, Washingtongo iturri ofizialak aipatuta. Izan ere, Ipar Koreako 10.000 soldadu inguru –AEBek emandako datuen arabera– batu dira gerrara, errusiarrei laguntzera. Udaz geroztik Ukrainak menpean dauka Kursk eskualdearen zati bat, eta Errusiak haren kontrola berreskuratu nahi du, ipar korearren laguntzarekin orain. AEBen intentzioa litzateke Ipar Korea ohartaraztea, haien tropak "zaurgarriak" direla erakutsi eta Errusiara soldadu gehiago ez lituzkeela bidali behar esatea.
Halaber, bada beste gertaera bat, Bidenen erabakiarekin lotu dutena batzuek: AEBen irismen handiko misilen ingurukoak ezagutu ditugu Errusiak Ukrainako energia-sistemaren aurkako eraso masiboa egin eta denbora gutxira. Errusiak 120 misil eta 90 drone jaurti ditu asteburuan, eta bi pertsona hil ditu. Zelenskik jakinarazi duenez, hainbat eskualde azpiegitura elektrikorik gabe geratu dira.
Misilak baliatzeko baimenak gatazkaren nondik-norakoak aldatuko ote dituen ikusteke dago, nahiz eta Errusiak "Hirugarren Mundu Gerraz" hitz egin duen. Kremlineko bozeramaile Dimitri Peskovek esan du AEB "sua pizten" eta "tentsioa areagotzen" dabilela; eta Putinek esana dauka erabakia hartu izanak erakutsiko lukeela NATOko herrialdeak, AEB eta Europako estatuak "Errusiaren aurka borrokan" ari direla.
AEBen posizioa, Donald Trumpek irabazi ostean
Hainbat adituk nabarmendu duen bezala, Donald Trumpek hauteskundeak irabazita, AEBek Ukraina eta Errusiaren arteko gerran duten papera alda daiteke. Presidente kargua hartzean gerra amaituko dela iragarri du Trumpek. Mikel Aramendik ARGIAn idatzitako Trumpismoa, interes geopolitikoak printzipioen gainetik analisian azaldu duen moduan: "AEBetako segurtasun- eta estrategia-guneen gogapen erkidearekin bat etorrita, Trumpek irmo uste du Txina dela arerioa. Nagusia ez ezik bakarra; beste jazargo guztiak, maila apalagoko gorabeherak lirateke, kasik baztergarriak. Eta ñabardura horrek eginarazten dio talka zuzenean Biden- eta Obama-administrazioen geoestrategiaren zutabe nagusienetakoa izan denarekin: haientzat, Errusia betiereko etsai moldakaitza izan bada, Trumpen iritzi edo asmoa da AEBak Errusiarekin adiskidetu eta hura Txinarekin etsaitzea lortu behar duela. Horrexegatik izan du garbi lehen unetik Ukrainako gerra Biden-administrazioaren hutsegite barkaezina dela, Errusia Txinaren besoetara bultzatu duelako, batik bat. Alderantzizko bideari ekin behar omen dio agintaldiaren lehen egunetik".
Josep Borrellek txalotu egin du Bidenen erabakia
Europako Batasuneko diplomaziaburuak adierazi du Ukrainak aliatuek bidalitako armak "erabiltzeko aukera" izan beharko lukeela, "ez soilik geziak geratzeko, baita arkuak kolpatzeko ere". EBk Ukraina babesten jarraituko duela esan du, "ezer ez delako aldatu", AEBko presidentetzarako hauteskundeetan Trumpek irabazita ere: "Gerra bat dago, Ukraina bere burua defenditzen ari da, Errusiak eraso egiten jarraitzen du eta guk laguntza ematen jarraituko dugu. Ukraina lagundu behar dugu, behar beste denboraz, ahalik eta gehien eta ahal bezain azkar".
Zelenskiri Ukrainako gerra amaitu behar duen bake akordioa "arriskuan" jartzea leporatu ostean, Putini egin dio errieta Trumpek bere sare sozial Truth Socialen. Sergei Lavrov Atzerri Ministroak adierazi du bake akordioa adosteko prest dagoela Errusia. Kievek jakinarazi... [+]
"Bakearen" bidean, Errusiak proposatu du kontrolpean ez dituen lurraldeei uko egitea. Trukean AEBk hainbat onura emango dizkio, Financial Timesen arabera. Hala ere, Kremlineko bozeramaile Dmitry Peskov-ek abisu egin du: "Ez fidatu hedabideez, ezta errespetagarriak... [+]
Orain Errusiak inbaditu behar ei du Europa eta horren aurrean berrarmatze basatia bultzatu behar dute Europar Batasuneko herrialdeek. Lehen Sobietar Batasunak egin behar zion eraso, eta Gerra Hotzak ia mundua irentsi zuen. Gezurra zen ordukoa, eta gezurra da gaur egungoa, baina... [+]
Ukrainaren ondoren Polonia?
Europar Batasunak Ukrainako gerra hauspotu du Kiev armaz hornituta, eta menia oraindik airean delarik, gerraren zikloan murgilduta dago bete-betean. Hori bai, bere diskurtsoa modulatzen ari da, eta gero eta gehiago hitz egiten du balizko su-etenaz... [+]
Ukrainako gerrar hasierako zergatiak ez dira azaldu zizkigutenak bakarrik, beste arrazoi batzuk ere badaudelako. Errusiak zioen Ukrainako errusiar hiztunen defentsarako urrats bat eman behar zuela; Ukrainako Gobernuak, aldiz, Errusiaren armadari aurre egin behar zitzaiola,... [+]
Etxe Zuriak bi komunikatu igorri ditu, Itsaso Beltzeko su-etena eta energia azpiegituren aurkako bi aldeen erasoen amaiera hitzemateko.
“Ez dugu gerraren aurrean etsi nahi, ez dugulako hilerrietako bakea nahi”, dio manifestuak, eta agintariei irtenbide politiko baten alde lanean jartzeko eskatu diete. Sinatzaileen artean daude Delàs institutua, Gernika Gogoratuz edo Ongi Etorri Errefuxiatuak... [+]
Defentsarako gastua handitzeko Europako herrialdeen apustuaren atzean, asko dago propagandatik, eta askoz gehiago interes ekonomikotik. Kontrakoa sinetsarazi diguten arren, XVIII. mendean Ingalaterran Industria Iraultza jaio zenean, armak eta gerra izan zituen oinarri, eta ez... [+]
Telefono bidez eginiko bileran, bi agintariek adostu dute Moskuk ez diola erasorik egingo Ukrainako azpiegitura energetikoari hurrengo 30 egunetan. Ukrainak eta Errusiak 175na preso askatu beharko dituztela iragarri dute, baina ez noiz.
Europa mailako ekimen kolektibo batek bakearen, irtenbide diplomatikoen eta armagabetzearen aldeko manifestua idatzi eta sinadura bilketa hasi du. Manifestuak dioenez, intelektualak, herritarrak bezala, “anestesiatuta daude”. Europako agintarien jokamoldea, NATOren... [+]
Vladimir Putinek interesa agertu du AEBek eta Ukrainak adostu duten 30 eguneko menia epeaz, baina zalantzak ere plazaratu ditu. Funtsean, ez du presarik erakutsi akordioa sinatzeko eta denbora gehiago eskatu du zalantzok argitu ahal izateko.
Mikel Jauregi Industria sailburuaren ustez, euskal enpresek “lan ona” egin dezakete Europaren “segurtasun estrategia babesten”. Eusko Jaurlaritzako bozeramaile Maria Ubarretxenak, berriz, berrarmatze asmoek “aukera berriak” ekar ditzaketela... [+]
Saudi Arabian elkartu dira AEBetako eta Ukrainako ordezkariak, eta zortzi ordu iraun duten negoziazioek fruitua eman dute. Etxe Zuriak Ukrainarentzako laguntza militarra berrabiaraztea erabaki du.
Europar Kontseiluak onartu du Ursula Von der Leyenek gastu militarrean proposatu duen 800.000 milioi euroko gastuarekin aurrera egitea. Horretarako bi arrazoi nagusi argudiatu ditu: Errusiari aurrea egitea eta Europar Batasunak aurrerantzean bere burua AEBen babes militarrik... [+]
Etxe Zurian edukitako liskarraren ostean, eskainitako laguntza "konponbide batera bideratuta" dagoela ziurtatu nahi du Trumpek. Zelenskiren arabera, Kievek bizirauteko aukera gutxi izango lituzke AEBen laguntza militarrik gabe.