Iragarkiak
Munduaren egoerak ez du gogo handirik pizten bere berri izateko. Niri, behintzat. Ez dakit adina den edo darion kiratsak moteldu ote duen berarekiko jakin-mina. Jakin badakit ez dela garai kontua soilik; alegia, udazkenak eta negu hasierak barrura begira jartze hutsa.
Albistegiak entzuteko, azken urteotan munduaren egoerak sortu didan apatia eta etsipen egoskorrei gehitu behar diet iragarkiek pizten didaten haserrea. Bereziki irrati publikoetan entzuten ditudanek. Baita irrati publikoetan iragarkiak entzuteak berak ere. Aspaldian ekin nion iragarki tarteen hasieretan irratia itzaltzeari –berdin, kirol tarteekin–.
Goizean goiz egiten zaizkit gogaikarrien. Uneak izango du bere pisua, baina neure onetik publizitatearen iturriek eta edukiek beraiek ateratzen naute. Azaroaren 11n egin nuen aproba: goizeko 7:00etan hasi eta 10:00etan bukatu. Hogeita hemezortzi iragarki. Hogeita hemezortzi. Irrati publiko batean. Zur eta lur geratu naiz. Senak zer edo zer xuxurlatu zidan...
Iragarleak. Hogeita hemezortzi iragarkien artean hamabi baino ez ziren erakunde publikoenak, bederatzi erakunde publikok jarritakoak. Hogeita sei iragarkien atzean ziren, beraz, enpresa pribatuak. Irrati publiko batean.
Iragarkien edukiak. Erakunde publikoen iragarkietan, batean baino ez zegoen informazio praktikoa; eta informazio praktikoen emankizuna enpresa pribatuek “babesten” zuten, kasu batean izan ezik. Gainontzeko guztietan, ustezko sentsibilizazio kanpaina zen edo erakundearen beraren publizitatea. Enpresa pribatuen iragarkiei eta jardunbideei dagokienez, asko dago esateko, baina gaur azpimarra jarri nahi diot oinarrizko eskubideen merkantilizazioaren naturalizazioari.
Emarian-emarian, egunero-egunero, irrati publiko baten bidez, bagoaz irensten kapitalaren mezua, eskubideak oparitzen –akaso, oraindik ez ekintzaz– eta natural-natural onartzen hanka bateko barize mingarriak kentzearren 3.000 euro ordaindu behar ditugula; hori bai minak ahanzteko eta hankak luzitzeko moduko mauka! Edo kanpoko inork abisua emateko deitu baino lehen, gurasoen zaintzaz arduratuko den enpresari deitu behar diozula. Unibertsitate pribatuen ahalmena ere irratira heltzen da; ikasturteko, hasi prestatzen 10.000 euroren bueltako aurrekontua, hori baita aukera bakarra etorkizun loriatsua izateko; herria ingeniarien faltan baitago. Ez arduratu, iragarki segidan banketxeak ere badira, eta laguntzeko prest daude. Janaria, noski, izango da naturala, bertakoa, kulturala, freskoa eta gurea, ohituraz zurekin dagoena; begira, orain, adibidez, Oreoak daude aukeran, eta Gabonetarako gozoak eta bonboiak %30eko deskontuarekin, tripa ongi betetzeko. Beti komeni den prezioan.
Horrelakoak entzun behar izaten ditugu, egunero-egunero, temati, irrati publiko batean. Maltzurra izanik, edonork pentsa lezake Euskal Irrati eta Telebistako administrazio kontseiluak lagundu nahi digula oinarrizko eskubideen publikotasunaren galera onartzen, dolutik pasa gabe, lozorroan.
Horretarako, gozo-gozo, haien “jasangarritasunaren” zertzeladez zipriztintzen dituzte mezu guztiak, darien kiratsa estaltzeko esperantzaz, akaso; koherentzia lurrin-ontzietan salduko balitz bezala.
Aluminiozko kafe-kapsulen “jasangarritasunaren” mikatzak amata ditzala, arren, amaren kafetera italiarrean egindako kafe xumeak.
Itzul nazala, otoi, sen ona galdu ez duen mundura.
Banoa, artiletan sustraitzera.
Nafarroa eta Ezkio-Itsaso lotuko lituzkeen alternatibak Aralar barnean 22 kilometroko tunel bat zulatzea suposatuko luke, eta 1.300 milioi euroko kostua izango luke. Lotura hau igaroko litzatekeen herri ugarietako udalek nahiz bizilagunek, ordea, lanei ekiteko eduki beharreko... [+]
Junts eta ERC abstenitu egin dira bozketan eta popularrek aurkezturiko ez-legezko proposamena aurrera atera da, PP, Vox eta UPNren botoekin. 2027 eta 2035 urteen artean ixtea aurreikusten diren Espainiako Estatuko zazpi zentral nuklearren bizitza erabilgarria handitzea ekarriko... [+]
Faroe uharteetan, Ipar Atlantikoko artxipelago bat, Danimarkaren kontrolpean, urtero ehunka zetazeo hiltzen dituzte –normalean milatik gora–. Batzuek "tradizioa" deitzen diote, hainbat mendetako antzinatasuna duelako. Baina odolez gorritutako hondartzan... [+]
Ukrainako fluxua eten ostean, Errusiako gasa jasotzen jarraituko duela iragarri du Eslovakiak, eta Transnistriak uko egin dio Europaren "laguntzari".
Bizkaiko Foru Aldundiak abiatutako proiektuak "herritarren benetako beharrei" erantzuten ez diela salatu dute, Subflubiala EZ! plataformak deituta. Autobideak eraiki ordez, instituzioek garraio publikoa sustatu behar dutela adierazi dute.
Bi langileak oroitzeaz gain erantzukizunak eskatu dituzte, Zaldibar Argituk igandean Eitzagan eginiko ekitaldian. Justiziaren mantsotasuna salatu dute, sumarioa oraindik instrukzio fasean dagoelako.
Horrela eman diogu amaiera deskolonizazioari buruzko lantaldeari, joan den azaroan Arraia-Maeztun (Araba) egin ziren “Euskal Herrian ekofeminismoak gorpuzten” topaketen baitan. Lurraldearen defentsaren hainbat espresioren babesleku izan zen, ideia emankorren hazitegi... [+]
Mingrana urrutitik ekarritako fruitua da. Punisagarra da mingrana edo alesagarra edo alegorria edo milagrana edo xokorra edo granada: Punica granatum. Punica izena latinetik dator, eta “punicum malum” izenaren laburdura da, eta punicum horrek Poenus edo Phoinikes du... [+]
Pandemiaren ondorengo testuinguruan, elikadura –ustez oinarrizko eskubide den hori– lantzeko mugitzen hasi zen talde bat Gasteizen. “Militantzia esparruan beste gaiak jorratzen ari ziren ordurako, etxebizitzarena kasu, baina elikadura ardatz hartuta ez zegoen... [+]
Azken glaziazioan Euskal Herriko lurraldea zapaltzen zuten mamutek, leizeetako hartzek, bisonteek eta baita hienek ere. Elur iraunkorrera eta hotzera egindako animalia horiek desagertu egin ziren baldintza glaziarrekin batera. Baina dinosauroen desagerpenaren garaian ugaztun... [+]
Belako, Chill Mafia, Eñaut Elorrieta, Fermin Muguruza, Ibil Bedi, J Martina, ØDEI, Olaia Inziarte, Nøgen eta Tatxers daude sinatzaileen artean. 237 musikariren zerrenda argitaratu dute.
Aurtengo urtarrila 1850. urteaz geroztik beroena izan dugu. Gainera, aurreko hilabeteen joera mantentzen du, azken hemeretzi hilabeteen artean, hemezortzigarrena da bero erregistroak apurtzen.
Bost urte bete dira Zaldibarren 800.000 tona zabor maldan behera amildu eta Joaquín Beltrán eta Alberto Sololuze langileak aurretik eraman zituenetik. Ikerketa judiziala amaitu gabe dago oraindik, Verter Recycling enpresak ez du ezer ordaindu zigilatze lanengatik,... [+]
Abenduaren 20an Eusko Jaurlaritzak planaren behin-behineko bertsioa onartu zuen eta gaitasun “baxu eta ertaineko” eremu ugari gaitasun “ertain eta altukoak” bezala ageri dira orain.