IPCCren txostenaren filtrazioa: "Lurreko bizitza berrituko da, gizateria ez”
Hori da AFP agentzia frantsesak IPCC (Klima Aldaketari Buruzko Gobernu Arteko Taldea) prestatzen ari den azken txostenaz egin duen filtrazioaren titulu nagusia. Erakunde hau klima aldaketa aztertzen duen munduko garrantzitsuena da eta amaitzen ari da bere zazpigarren txostena.
Berez, filtrazio hau politikarientzat prestatzen den txostenaren aurrerapena da eta zehatz mehatz esaten du Lurreko bizitza berritu daitekeela aldaketa klimatiko handi baten ondorioz, bizitza garatuko dela espezie berrietara eta sortuko direla ekosistema berriak. Argia da ordea: gizateriak ez du aukera hori izango.
Ohikoan ez ei da aurreratzen txostenen informaziorik, beraz, hipotesi bat izan liteke norbaitek helburu zehatz batekin filtratu izana. Zein helbururekin ordea? Uda ostean behin-betiko txostena ateratzen denean, hark ez izatea aldaketa handirik lan taldeak egindakotik. Batzuetan gertatzen ei da halakorik eta, agian, hori saihestu nahi izan du filtrazioaren egileak, oraingo txostena bereziki latza delako. Bestela esanda, txostenak azken urteetako ondorioak berresten ditu, baina adieraziz klima aldaketaren aurrean konponketa aukera gero eta murritzagoa dela, edo jadanik akaso ez dela aukerarik.
Kanadan egun hauetan 49,5 gradutara iritsi dira, han inoiz jaso gabeko tenperatura, eta hildako ugari eragiteaz gain, munduan albiste izan dira. Hala ere ohituta gaudela dirudi eta horren aurrean sinesgaitz agertzen garela dio Marta Tafalla Filosofian doktoreak, eta ez du ulertzen nola gizartea ez dagoen erabat kezkatuta datorkigun klima aldaketarekin:
"Politikari gehien-gehienak ez dirudi kezkatuta daudenik, ezta intelektual gehienak ere, mundu akademikoko, kulturako eta kazetaritzako jendea ere ez oro har, edo gutxienez ez dute transmititzen. Uste dut jendea ez dagoela kezkatuta, gure gizartea biosferatik erabat deskonektatuta dagoelako, eta oso gutxi ulertzen duelako nola funtzionatzen duten ekosistemek, ez baitu ulertzen zer esan nahi duen 2 edo 3 graduko igoerak. Ingurumen-hezkuntza eta etika ekologikoa hezkuntza-sistemaren eta prentsaren eta kulturaren ardatz egituratzaile bihurtu beharko genituzke lehenbailehen. Ez badugu lortzen gizarte osoak ulertzea zein larria den kaos klimatikoa, ez da modurik egongo hura arintzeko edota horretara egokitzeko neurriak martxan jartzeko; ez dakit oraindik posible den, gero eta zalantza gehiago ditut, baina sikiera saiatu beharko genuke".
Albiste hau osatzeko Juan Borderak Ctxt agerkarian egindako artikulu interesgarria erabili da. Bera da albiste honetan aipatu dugun filtrazio hipotesiaren egilea.
Aurtengo urtarrila 1850. urteaz geroztik beroena izan dugu. Gainera, aurreko hilabeteen joera mantentzen du, azken hemeretzi hilabeteen artean, hemezortzigarrena da bero erregistroak apurtzen.
Nature Medicine aldizkarian publikatutako artikuluaren arabera, berotegi efektuaren ondorioz handiagoa izango da beroak eragindako heriotzen igoera hotzak eragiten duen heriotza jaitsiera baino. Gainera, beroarekiko egokitze onenak ere ez luke arazoa guztiz konponduko.
Igande arratsaldean Greenpeace-ko 30 kide inguruk Urdaibaiko proiektuaren kontrako ekintza burutu dute Bilboko Guggenheim museoan. Hamar landare eta animalia-espezie errepresentatu dituzte.
Munduko landa eremu periferikoetan 4 milioi kilometro koadro laborantza lur abandonatu dira azken 75 urteotan. Orain arte arrazoi ekonomikoengatik uzten baldin baziren nagusiki, gerora, klima aldaketak ere horretara bideratuko ditu geroz eta gehiago. Bioaniztasuna babesteko xede... [+]
AEBetako Ozeanoko eta Atmosferako Administrazio Nazionalaren (NOAA) ikerketaren emaitza zabaldu du Nature Climate Change aldizkariak: bereganatzen zuen karbono dioxido eta metano kopurua baino gehiago isurtzen du orain tundrak.
-(1).jpg)
Brasilen suteek 30,86 milioi hektarea baso eta eremu natural suntsitu zituzten iaz, Italia osoaren azalera baino gehiago. Suteek %79ko igoera izan zuten 2023arekin alderatuta, Fire Monitorren ikerketa batek agerian utzi duenez.
Inor ez ala denok. Klima larrialdia inork ez pairatzeko aldaketak bideratu ezean, behintzat guztiek pairatu dezagula. Zuk –irakurle–, nik –Jenofa–, haiek –pobreak– eta haiek –aberatsak–. Satisfaziorik ez zidaten eragin Los... [+]
Hodeiak murrizten ari dira eta horrek eragin nabarmena du klima-aldaketan, NASAko ikertzaile-talde batek ondorioztatu duenez. Terra satelitearen datuak aztertuta, ikusi dute azken 20 urteetan, pixkanaka, baina etengabe, murriztu dela hodeien estaldura. Amerikako Batasun... [+]
Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
220km/h baino abiadura handiagoko haize-boladek astindu dute Frantziako kolonia den Mayotte uhartea. Funtsezko azpiegiturak suntsitu, eta irlaren zati handi bat inkomunikaturik utzi du; biktimen zenbaketa zaildu du horrek. “Premiazko neurriak” hartuko dituela iragarri... [+]
Plastiko kutsadurari konponbide bat adosteko goi-bilera zikloa bukatu berri dute, Hego Koreako Busan hirian iragandako bosgarren gailurrean ere porrot eginda: hitzarmenik adostea ez dute lortu, nagusiki plastiko esportatzaile handiek negoziaketak oztopatu dituztelako. Bitartean,... [+]
Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.
Azken hamar urteetan turismoak eragindako CO2 isurketen emendioa ekonomia orokorrarena baino bi aldiz handiagoa izan da. Nature Communications aldizkari zientifikoak abenduaren 10ean plazaratu ikerketaren emaitzak dira.
Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]