“Metamorfosi ekologikoaren” aldeko martxa antolatu du Bizi!-k
Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoko udal hauteskundetarako hautagaiek trantsizio ekologikoaren alde egitea nahi du elkarte ekologistak. Presioa jartzeko eta gaia jendarteratzeko, martxa bat eginen du martxoaren 2tik 7ra, Mauletik Baionara. Martxoaren 15 eta 22an izanen dira udal hauteskundeak Ipar Euskal Herrian.
Ipar Euskal Herria trantsizio ekologikoari lotzea nahi du Bizi! elkarteak. Aurreko hauteskundeetan egin zuen bezala, aurten ere jo du hautagaiengana, trantsizio ekologikoari buruz daukaten postura argitzea galdetuz. “2020-2026 denboraldia erabakigarria izanen da beroketa klimatikoaren kontrako borrokan. Gure esku diren medio guztiak erabili nahi ditugu ekologia hauteskunde hauetako gai bazterrezina bilakatzeko”.
Konpromiso argiak hartzea eskatzen die elkarteak. Horra hautagaiei galdetua zaiena: energia berriztagarrien garatzea; ekonomia zirkularraren alde egitea eta zaborren gutxitzeko neurriak gauzatzea; eusko monetaren erabilpena sustatzea; tokiko eta kalitatezko laborantza sostengatzea; kalitatezko garraio publiko baten alde lan egitea; baita elektrikaren kontsumoa ttikitzeko neurriak garatzea ere. Konpromisoa hartu nahi duenak “metamorfosi ekologikoaren ituna” izenpetuko du.
Martxa, martxoaren 2tik 7ra
Martxoaren 15 eta 22an eginen dira Ipar Euskal Herri mailako herrietako bozketak. Hautagaitzak presionatzeko asmoz, baita gaia jendarteratzeko xedez ere, egun batzuk lehenago martxa bat bideratuko du Bizi!-k. Hain zuzen, egoeraren larritasuna eta urgentzia ikusirik, klima aldaketa hauteskundeetako “gai nagusi” izatea nahi du elkarteak. Martxoaren 2an Mauletik abiatu eta hiru lurraldeak zeharkatuko ditu, martxoaren 7an Baionara heltzeko. Maule, Izura, Donibane Garazi, Baigorri, Ortzaize, Kanbo, Uztaritze, Miarritze, Angelu eta Baiona hiriak lotuko ditu ibilbideak. Martxa Uztaritzetik iraganen den egunean (martxoaren 5a) plazaratuko dute ituna izenpetu dutenen zerrenda. Ofizialki eta publikoki izenpetzeko aukera ukanen dute hautagaiek, Uztaritzen bertan.
Herritarren inplikazioa “beharrezkotzat” joz, martxaren antolaketan eta hautagaien interpelazioan inplikatzeko gomita luzatu die herritarrei Bizi-k.
-(1).jpg)
The Guardian egunkariak Épernayn (Frantzia) txanpain-industrian aritzen diren migratzaileen egoera aztertu du. Ikerketak agerian utzi ditu luxuzko xanpaina-marken mahastietan lan egiten dutenen baldintza prekarioak eta legez kanpokoak.
NO2 eta PM2.5 partikulak bezalako kutsatzaileei aurre egiteko hobekuntza planik ez dagoela salatu du Ekologistak Martxan elkarteak. Trafikoa murriztea eta airearen kalitatea hobetzeko alternatiba jasangarriak lehenestea galdegin du.
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
Gizartean gatazka sortzen duten proiektuak jai bezperetan onartzeko ohiturari jarraituz, abenduaren 20an onartu du Eusko Jaurlaritzak Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren "behin behineko bertsioa". EH Bizirik-ek elkarretaratzea egin du Jaurlaritzaren... [+]
Laster urte guztian izango ditugu malko ilar goxoak (Pisum sativum). Oraindik, ordea, negua eta udaberria dira, ia erabat ilar freskoak jateko sasoia; udaberrian jango ditugun azken ilarrak ereiteko garaia orain hasten da. Eta oraintxe jango ditugu urria aldera erein zirenak.
Gero eta nekazaritzako test gune gehiago ditugu inguruan, hau da, nork bere proiektua martxan jarri aurretik nekazaritzan eta abeltzaintzan trebatzeko guneak. Nafarroako Zunbeltz espazioa eta Gipuzkoako eta Ipar Euskal Herriko Trebatu dira horietako zenbait adibide, gurean... [+]
Ugaztun hitza entzutean, askotan burura etortzen zaizkigun lehen ordezkariak tamaina handienekoak izan ohi dira: hartza, otsoa, oreina… Batzuetan etxekotutako katua edo txakurra dira agertzen lehenak, edo urruneko lehoiak eta elefanteak. Ikusgarritasunak lehia irabazi ohi... [+]
Palestinarren genozidiorako Israelek erabiltzen duen arma nagusietako bat gosea da. Alde batetik, Gazara elikagaiak sartzeko debekuarekin, eta, bestetik, Palestinako elikadura-burujabetza ezabatuta.
Centre Tricontinental erakundeak kongoarren erresistentzia historikoa deskribatu du The Congolese Fight for Their Own Wealth (Kongoko herriak bere aberastasunaren alde borrokan dihardu) dosierrean (2024ko uztaila, 77. zk). Kolonialismo garaian, Belgikako Force Publique-k... [+]
Balio digu ilunabarrarekin azken erretratu hori ateratzeko. Edo istant batean ordaintzeko barrako zerbitzariari eskatu berri diogun marianitoa. Eta ze arraio, Levi’sak imitatu nahi dituzten praken atzealdeko poltsikoan ezin hobeto datoz. Horretarako ere balio du... [+]
Ikerketa baten arabera, Frantziako Estatuan 6,3 milioi tona CO2 isuriko dituzte herritarrek Gabonetan, eta opariak dira horren erantzule nagusiak: %57. Oparien artean, gehien kutsatzen dutenak aparatu elektronikoak eta bitxiak dira, metal eta mineralen erauzketaren ondorioz, eta... [+]
Garraio publikoaren prezioa handitzea eta deskontuak kentzea “onartezina” dela kritikatu dute dozenaka pertsonak, Jauzi Ekosozialak eta Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak deituta. Langile klasearentzako “zama gehigarri bat” izango litzatekeela eta... [+]
Sare sozialik opakoena da TikTok: ez du bere isurketei buruzko daturik argitaratzen. Gainontzeko sare sozialek baino gehiago kutsatzen du. 2030erako "karbono neutral" bilakatzeko konpromisoa hartu duela esana du.
"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]