Hilketak, segada kriminalak, torturak, estortsioak, deportazioak, mehatxu larriak, dispertsioa... Urte askoan, gehiegitan, Azpeitian eta azpeitiarren aurka era guztietako giza-eskubideen urraketak eman dira, sustrai sakon eta historikoak dituen gatazka politikoaren baitan.
Ez gara, eta ez gara izango, dokumentatuta dauden giza-eskubide urraketa denek intentsitate berdina dutela esateko bezain demagogoak. Baina, aldi berean, ez gara eta ez gara izango, askotariko biolentzia motak jasan zituztenak errekonozitu gabe, bakeaz hitz egiten hasteko bezain arduragabeak. Ez dugu konparatzen, baina ez dugu ahazten inor.
Modu berdinean, ez gara eta ez gara izango, gaur egun, beren giza-eskubideak modu sistematikoan urratuak dituzten azpeitiarrak daudela ukatzeko bezain inozoak. Beren oinarrizko eskubideak bortxatuak dira kartzela dispertsioaren bitartez. Mendeku hutsagatik, eta giza-eskubideak formalki defendatzen dituzten Europako Estatuetan.
URRAKETA MOTA ETA DOKUMENTATUTAKO HERRITAR KOPURUA
Azpeitian, 1960. urtetik gaur egun arte, jasandako eskubide urraketen ikerketa egin du, azken bi urteotan, Aranzadi Zientzia Elkarteak. Emaitzak beldurtzekoak dira. Gertatu eta gertatzen ari denera gerturatzen gaituzte datuek; egia osora garamatzate. Ez egia partzialera, ez oroimenean oinarritutako egiara, ez batzuk defendatzen duten errelato interesatuetara. Egia jakiteko eskubidera. Egia osora.
Arrazoi horregatik, lanean jarraitu behar dugu. Jakitun gara, gainera, Estatuko justizia ofizialak biktima batzuk soilik aitortu dituela, eta beste askori, bizkarra eman diola. Hortaz, ahaztutako biktimekin lanean jarraituko dugu: epaitegietara sarrerarik ez duten kasuekin, artxibatutako tortura kasuekin edota mehatxatu larriak jasan dituztenekin. Haiek ere egia, errekonozimendua eta, zailago bada ere, justizia izan dezaten.
Horretaz aparte, ordea, gaur egun gertatzen ari diren giza-eskubideen urraketak modu instituzionalean lantzen jarraituko du Azpeitiko Udalak. Giza exijentzia da, etikoa, soziala eta politikoa. Horregatik, ardura publikoa da hori egitea guretzat. Nahiz eta beste hainbat erakundek beste aldera begiratzea nahiago izan, guk hori egiteko konpromisoa ere badugu. Konkretuki preso daudenen eskubide urraketak izan nahi ditugu hizpide, eta horretarako eskubide horiek defendatzen dituen erakundeekin elkarlanean arituko gara. Eskubide urraketa horiek bertan behera gera daitezen neurri konkretuak hartzeko.
Beraz, ez gara demagogo ez eta arduragabekoak izango. Gure esfortzua egia osoa ezagutzea izango da, eta edozein giza-eskubide urraketa jasan dutenen aitortza egingo dugu. Soilik giza-eskubideen urraketa batzuk ezkutatzen dituztenak eror daitezke demagogian; soilik, biktima batzuk mespretxatzen dituztenak izan daitezke demagogoak; soilik, bizi izan dugun konfrontazio politikoa (tamalez, amaitu gabea) ukatzen dutenak dira arduragabeak; soilik, espetxe politika ankerraz giza-eskubideak bortxatzen dituztenak eta horren aurrean beste aldera begiratzen dutenak dira hipokritak; soilik, euskal gizartea, bere osotasunean, bere iraganaz eta etorkizunaz hausnartzeko gaitasunik ez balu bezala tratatzen dutenak erori daitezke arduragabekerian.
Eneko Etxeberria, Azpeitiko alkatea
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Jakina da lan ikuskariak falta ditugula geurean. Hala ere, azken egunotan datu argigarriak ematea lortu dute: lan ikuskaritzaren arabera, EAEko enpresen %64ak ez du ordutegien kontrolean legedia betetzen. Era berean, lehendakariordeak gaitzetsi du, absentismoaren eta oinarrizko... [+]
Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]
Trumpen itzulera pizgarri izan da sendotuz doan eskuin muturreko erreakzionarioen mugimenduarentzat. Izan ere, historikoki, faxismoaren gorakada krisi ekonomikoekin lotuta egon da, baita sistemaren zilegitasun politiko eta ideologikoaren krisiarekin ere. Gaur egun, geldialdi... [+]
Batzuendako, dirutza izatea ez da nahikoa, eta euren ego hauskorrek diruaren txintxina ez ezik, protagonismoa ere eskatzen dute. Aberats okituak izatea nahikoa izango ez balitz bezala. Beti gehiago behar dute, anbizioa deritzote antsia horri, baina botere gosea eta nabarmendu... [+]
Bi neska komisarian, urduri, hiru urtetik gora luzatu den jazarpen egoera salatzen. Izendatzen. Tipo berbera agertzen zaielako nonahi. Presentzia arraro berbera neskek parte hartzen duten ekitaldi kulturaletako atarietan, bietako baten amaren etxepean, bestea korrika egitera... [+]
Iragan urtarrilaren hondarrean, Bretainiako lurraldeko bi hizkuntza gutxituei buruzko azken inkesta soziolinguistikoaren emaitzak publiko egin zituzten bertako arduradunek. Haiek berek aitortu zuten harriturik gertatu zirela emaitzak ikustean. Hain zuzen ere, egoerak eta... [+]
Silicon Valley-ko oligarkia AEBetako gobernura iritsi berritan lehertu da adimen artifizialaren (AA) burbuila. Txip aurreratuen erraldoia den Nvidia-k urtarrilaren amaieran izandako %16,8ko balio galera, egun bakar batean inoiz izan den burtsa balio galerarik handiena da... [+]
Gizakiok berezkoa dugu parte garela sentitzeko beharra. Parte izateko modu hori jasotako hezkuntza, ingurua... formateatzen joaten da.
Identitateak ezinegon asko sortzen du gizakiongan. Batzuetan, banaketak ere eragiten ditu, ezin dugulako jasan beste baten identitatearen... [+]
Fermin Muguruza jarraitzen duzu sareetan. Madrilgo kontzertuko bideo bat ikusi duzu bere kontuan: dantzari batek “Kongo askatu!” oihukatu du, bandera esku artean. Haren profila bilatu duzu: @c.kumaaa. Bilboko manifestazioaren deialdia zabaldu du. Ez zara joango,... [+]
Sare Herritarrak antolatuta, pasa den urtarrilaren 11n Bilboko kaleak bete zituen manifestazio jendetsuaren ondoren, berriz sortu da eztabaida, euskal presoei salbuespen legeriarik aplikatzen ote zaion. Gure iritzia azaltzen saiatuko gara.
Espetxe politikan aldaketa nabarmena... [+]
Duela gutxi think tank izateko jaioa omen den Zedarriak bere 6. txostena aurkeztu zuen. Beren web orrialdean azaltzen dutenaren arabera, zedarriak ebidentea ez den bidea topatzeko erreferentziak dira. Hots, hiru probintzietako jendarteari bidea markatzeko ekimena. Agerraldi... [+]
Heldu zaigu EAEn 2025-26 ikasturterako ikastetxeetan matrikula egiteko garaia, eta etxe askotan etxeko txikienak urrats berria emango du hemendik gutxira, irailean, eskolaratzea, alegia. Euskal Eskola Publikoaz Harro Topaguneko kideok apustu sendoa egiten dugu eskola publikoaren... [+]
Araba, Bizkai eta Gipuzkoarako Hezkuntza Lege berria onartu zenetik, aurrerantzean hezkuntza doakoa izango dela behin eta berriro entzuten/irakurtzen ari gara. Eragile desberdinei entzun diegu, baita Hezkuntza Sailari ere, eta hedabideei eskaintzen dizkiegun elkarrizketatan... [+]
Hilabetearen hasieran egin zuen EH Bilduk III. Kongresua, Iruñean. “Ez ohiko ondorioak” ateratzeko balio duen “ohiko kongresua” omen da, edo horrela jaso dute behintzat Zutunik ponentzian, zuzendaritzak proposatu eta militantziak aho batez onartu... [+]