Inoizko aurrekontu handiena aurkeztu du Nafarroako Gobernuak: 5.748 milioi euro
Nafarroako Gobernuaren 2023ko aurrekontuen aurreikuspena aurkeztu zuen asteazkenez foru gobernuak: 5.748 milioi euro, iaz baino %9,9 gehiago. Horietatik, 5.238 milioi izango dira ohiko gastuetarako, 510 milioi finantza gastuei bideratuko baitzaie. Albistearen amaieran zehazten dira diru partidak arloka.
Aurrekontua Nafarroako Gobernuak inoiz izan duen handiena da eta, Elma Saiz gobernu bozeramailearen esanetan, batez ere herritarrek bizi duten egoera gogorrari laguntzeko asmoa dute. Aurrekontuek orain ekin diote ibilaldiari eta, dena normal badoa, abenduaren amaieran onartuko dira Nafarroako Legebiltzarrean.
Dagoeneko Ahal Duguren sostengua lortu dute. Maiatzeko foru hauteskundeei begira EH Bilduren lehendakarigai Laura Aznalek iragarri duenez, orain arte aurkeztutakoak itxura ona du eta biltzen du aldez aurretik ezker abertzaleko koalizioak egindako hainbat proposamen. Hala ere, zehaztu zuenez, zerga erreforma bidez diru gehiago biltzeko akordioa lortzen saiatuko dira. Navarra Sumak hasieratik iragarri zuen, iaz bezala, PSNk EH Bildurekin negoziatuz gero, haiek ez zirela negoziazioetan sartuko, eta beraz, kanpo geratu da.
Estatuari 635 milioi euro kupoan
Gobernuak azpimarratu du 2.800 milioi euro gastu soziala deitzen den horretara joango dela. Azpimarragarria da, halaber, estatuari egingo zaion ordainketa, urtetik urtera handitzen jarraitzen duena: aurten 635 milioikoa da –ia 1.000 euro biztanleko–, duela lau urte 400 milioikoa izan zenean. Estatuak aurten Nafarroan 104 milioiko inbertsioa egingo du, eta hiru laurdena AHTra bideratuko da.
Aurrekontuetarako garrantzitsuak dira zergak, eta oraingoz, gobernuak iragarri du 32.000 eurotik beherako diru sarrerak dituzten herritarrei %3ko beherapena egingo zaiela. Horrek diru sarrera garrantzitsua kenduko die aurrekontuei.
Horrez gain, EH Bildu eta Ahal Dugu eskatzen ari dira zergak igotzea ondarean, sozietate zergan eta errenta handiko herritarrei, baina orain arte hori egiteari uko egin dio María Chiviteren gobernuak.
Osasuna eta hezkuntzaren ondoren, aurrekontuetako hirugarren partidarik handiena 635 milioikoa da, Espainiako Estatuari transferitu gabeko alorrengatik egiten zaion ordaina, gutxi gora behera herritar bakoitzeko 1.000 euro. Euskarabideak, esaterako, 10,2 milioi euro jaso zuen iaz eta aurten 11,2 milioi.
Aurrekontuak arloka
Ondorengo zerrendan ikus daiteke aurrekontu sailez sail, gehien jasotzen duenetik gutxienera.
Osasuna: 1.332,23 milioi euro (2022an baino % 5,62 gehiago)
Ekonomia eta Ogasuna: 1.260,46 milioi euro (+ %5,73)
Hezkuntza: 835,62 milioi euro (+ 5,09).
Eskubide Sozialak: 615,06 milioi euro (+ %16,04)
Lurralde kohesioa: 569,21 milioi euro (+ %13,16)
Lehendakaritza, Berdintasuna, Funtzio Publikoa eta Barne saila: 397,20 millioi euro (+ %17,66)
Unibertsitatea, Berrikuntza eta Eraldaketa digitala: 189,46 milioi euro (+ %9,32)
Landa garapena eta Ingurumena. 162,89 milioi euro (+ %12,78)
Ekonomia eta enpresa garapena. 137,20 milioi euro (+ %22,87)
Kultura eta Kirola: 70,77 milioi (+ %10,25)
Migrazio Politikak eta Justizia: 46,10 milioi euro ( +% 9,24)
Herritarrekiko Harremanak: 22,36 milioi euro (+%31,21)
Nafarroako Legebiltzarra. 20,5 milioi euro (+ %7,74)
Nafarroako Gobernuaren lotura honetan kontsulta daiteke zehatzago aurrekontu proiektu osoa eta beste honetan Elma Saizen aurkezpena.
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Ostegun honetan lau indar politiko horiek ezezkoa eman zioten enpresa energetiko handiei behin-behinean jarritako zerga luzatzeari. Ukrainako gerraren ondoren energiaren multinazionalek izandako irabazi handiei jarri zien zerga berezia Espainiako Gobernuak.
Nafarroako Legebiltzarrean datorren urteko aurrekontuak ixteko negoziazioetan ari dira egunotan alderdiak, eta horietan adostutakoaren arabera, euskararen Euskararen Nafar Institutuak iaz baino 1,3 milioi gehiago izango ditu.
Doako unibertsitatea aldarrikatu eta EHUren erantzukizuna seinalatu dute 10.549 ikaslek, Unibertsitateko Indar Batasunak abiatutako sinadura bilketaren bidez.
EH Bilduk seigarren urtez jarraian Chivite lehendakariaren aurrekontuak ahalbidetuko ditu, abstentzioaren bidez. Egungo akordioa mantenduz gero, abenduaren 19ko Osoko Bilkuran gauzatuko da proposamena.
Frantziako Gobernuak aurkeztu duen 2025eko finantza lege-proiektuaren arabera, irrati elkarteek jasoko duten laguntza ekonomikoa %35 murriztuko da. Murrizketak, hamar milioi euro gutxiagoko diru-laguntza jasotzea suposatuko luke. Irratien elkarteak esan du "lurraldearen... [+]
Nafarroako Gobernuak asteazken honetan onartu du 2024ko Nafarroako Aurrekontu Orokorren aurreproiektua: 6.355 milioi euro. Horietatik 520 milioi finantza gastuetara bideratuko dira (%8,18). Orain arteko aurrekontu handienak dira.
EAJko ordezkari Alaitz Zabalak adierazi du oposizioak ez duela konfiantzarik bere zuzenketetan.
2023ko atarian, 2022ko zenbakiek protagonismo berezi bat hartzen dute; izan ere, urte aldaketarekin batera, beti saiatzen gara kontagailua zeroan jartzen. Errealitate likidoen aroan, zenbakiek ere gure aditasunetik desagertzen dira ―askotan izugarrizko abiaduraz―, eta... [+]
Eskutitza osatzen duten erakundeek kontzentrazioa egin dute Nafarroako Parlamentuaren aurrean, Aurrekontu hauei ez! Pobretzearen aurrean, erreforma fiskala lelopean.
Abenduaren 22an onartuko dituzte Nafarroako Gobernuko 2023ko aurrekontuak. Navarra Sumak izan ezik, gainerako alderdiek elkar zoriondu dute Legebiltzarrean erakutsitako adostasunagatik. Historiako aurrekonturik handienak izango dira Foru Erkidegoan: 5.749 milioi euro, 2022an... [+]
Asteartean iragarri dute "jendearen bizitzak hobetzeko aurrerapenak" jaso dituztela akordioan. Besteak beste, trafiko eskumena Nafarroari emango diote, eta euskal ogasunek kudeatuko dituzte banku eta argindar enpresen ezohiko irabazien zergak. Aranzadi elkartearen... [+]
PSOEren eta Unidas Podemosen gobernu koalizioak 2023ko aurrekontuen aurreakordioa adostu dute, eta “inoizko gastu sozialik handiena” dutela iragarri. Besteak beste, trenak doan izatea hitzartu dute. UPk eskatzen zuen Etxebizitza Legea ez dute aurrekontuetan sartuko.
EAJk Espainiako Senatuko bozketaren unerako utzi omen ditu AHTrako diru gehiago ekartzeko negoziazioak. Oraingoan, trena hiriburuetan sartzeko izango omen da dirutza, Donostian herritarrek behar ez duten metroarekin batera, Bilbo inguruan inork gutxik erabiltzen duen... [+]
Abenduaren 23ko bozketan abstenitu egingo da EH Bildu. Akordioa medio, 253 milioi euroko partida eskatuko duten zuzenketak egingo dira aurrekontuetan, eta koalizioak proposatutako sei neurri politikoetatik hiru onartu dira.