Txertoaren hirugarren dosia abian da herrialde aberatsetan eta laugarren dosia ere ezarriko zaie arrisku taldekoei. Denborarekin txertoek eragindako antigorputzak galdu egiten dira, eta horiek gehitzeko errefortzu dosiak jartzea da gobernuen estrategia. Baina txertoen alde dauden zenbait inmunologok adierazi du zentzugabea dela bigarren dositik aurrera gehiago hartzea. Izan ere, gorputzak badu, antigorputzez gain, COVID-19ari aurre egiteko beste defentsa mota bat ere: inmunitate zelularra. Eta hau denbora luzean mantentzen dute gaitza pasatu dutenek (txertorik hartu ez badute ere) eta txertoaren bi dosi hartuak dituztenek. Horregatik diote hirugarren dosia zaurgarriak diren pertsonei eman behar zaiela eta kasu bakoitza ongi aztertuta, eta garrantzitsuagoa dela mundu osoan pertsona denek txerto dosi bat edo bi hartzeko aukera izatea, gu bizi garen eremuan jende guztiak hirugarrena hartzea baino.
Txertoaren hirugarren dosia abian da eta Espainiako Gobernuak adierazi duenez, laugarren dosia ere ezarriko zaie arrisku taldekoei. Europako Medikamentu Agentziako kide den Marco Cavalerik urtarrilaren 11n adierazi zuen “estrategia hau epe luzera ez dela jasangarria (...). Ezin dugu jarraitu hiru edo lau hilero gizarteari orokorrean dosiak ematen”.
Txertoek indartzen dituzten antigorputzak denborarekin galdu egiten dira, eta hori da errefortzu dosiak banatzen jarraitzeko argudioa. Espainiako Inmunologia Elkarteko lehendakari Marcos López Hoyosek azaldu duenez, antigorputzak bi modutara eskuratzen ditu gorputzak: gaixotasuna pasa duelako edo txerto bidez sartu zaizkiolako, “baina antigorputzek denborarekin galdu egiten dute gaitasun neutralizatzailea”.
Antigorputz neutralizatzaileek eragozten dute birusa zeluletara sartzea eta gorputzak infekzioa izatea, baina antigorputz horiek epe mugatuan izaten ditu gorputzak. Txertoaren hirugarren dosiarekin, hein batean, gorputzak gaitasun hori berreskuratzen du, López Hoyosek azaldutakoaren arabera: “Badira datuak diotenak hirugarren dosia hartuta, antigorputzek Omicronen aurrean eraginkortasuna %60 berreskuratzen dutela”. Baina hilabete batzuk geroago, berriro ere antigorputz hauek galdu egiten dira.
Gizakiaren organismoak gaitzei aurre egiteko erreminta bat dira antigorputzak, baina ez bakarra. Inmunitate zelularra ere badu gorputzak, T zelulen bidez batez ere eta honek memoria dauka: iraganean gaitza pasatu duten edo txertoa hartu duten gorputzetan, inmunitate zelularra martxan jartzen da gaitzarekin berriz topo egiten denean. África González inmunologian katedradunak azaldu duenez, “zure antigorputzen maila jaitsi egin bada gaixotu egin zaitezke, baina zure memoria inmunitarioa martxan jartzen da (hiru eta bost egun artean behar ditu) eta berriz antigorputzak eta memoria zelulak sortzeari ekiten diozu; horrela, azkar buelta ematen zaion infekzio txiki bat pasatuko duzu. Baina txertorik hartu ez baduzu edo ez baduzu aurrez birusa pasatu, ez duzu memoria hori garatuta eta infekzio larriagoa izan dezakezu”.
Inmunitate zelular hau aktibatzeko, ez da hirugarren txerto dosirik behar, inmunologo hauen arabera. Beraz, hirugarren dosiaren helburua zein den planteatzen dute: badirudi infekzio kopurua gutxitzea dela Espainiako Gobernuaren helburua, hau da, hirugarren dosia erabili nahi dela antigorputz neutralizatzaileak indartzeko, baina gaixotasunari begira ez luke hainbesteko eraginkortasunik, bi dosiko pauta osoarekin jada gutxituta bailegoke gaixotasuna larri pasatzeko arriskua. José Gómez Rial Konpostelako Ospitale Unibertsitarioko inmunologoak honela azaldu du: “Bi dosi hartuta inmunokonpetentea den pertsonak, inmunitate zelularraren bidez gaitasun bikaina du birusaren edozein aldaerari aurre egiteko, praktikan ikusten ari garen bezala”. Txertorik hartu gabe COVID-a pasatu duten gorputzek ere bereganatua dute inmunitate zelularra.
Artikulu honetan aipatuak diren inmunologoak herritar denei etengabe errefortzu dosiak jartzearen aurka daude. África Gonzálezek ohartarazi duenez, behin eta berriz dosiak jasotzeak “ez du zentzurik eta ez da gomendagarria. Sistema inmunitarioa akitu daiteke”. Gómez Rialen arabera, “ikuspegi inmunologikotik, zentzugabekeria da biztanleria osoarentzako estrategia orokor moduan”. Zaurgarrien kasuan zentzua izan lezakeela dio, baina komeni litzatekeela txertoa Omicron aldaerarako egokitzea eta estuki ikertzea zaurgarrien inmunitate zelularra, alferrikako dosiak ematea saihesteko.
Espainiako Inmunologia Elkarteko hainbat kidek hirugarren dosia orokortzearekin bat egin badituzte ere adierazpen hauek, inmunologia ikuspegitik oinarri-oinarrizko kontua da inmunitate zelularrarena. 2021eko uztailean ARGIAn jaso genituen analisi klinikoetan berezitua den Marisa García Alonsoren hitzak adierazgarriak dira: "Koronabirusa pasa duena txertatzeak ez du ez hanka ez bururik. Immunologiaz gutxieneko oinarria duenak badaki hori". Urtebetean egin zituen analisi klinikoetatik ondorioztatu zuen COVID-19a pasatu duten gorputzek ez dutela memoria immunitarioa galtzen eta beraz, gorputz hori berriz kutsatzen bada, gorputza aurre egiteko gai dela: "Birusa pasatu duen pertsonak, zentzu horretan, zortea dauka, ez du txertoan pentsatu beharrik. Nik txertoa hartu aurretik beti antigorputz proba bat egingo nuke, garbi izateko ez dudala birusarekin kontakturik izan aurretik".
Gara egunkariak berrikitan elkarrizketatu duen Eduardo López-Collazo immunologoa ere norabide berean mintzatu da: "Inmunitate zelularrarekin ez da txertorik behar eta orain arazoa Hirugarren Mundua da".
Guardia Zibilaren esanetan, Victor de Aldama enpresariak ordaindutako diru kopurua litzateke hamar milioi euroko hori, eta Espainiako Garraio Ministerioak pandemia garaian egindako salerosketei lotuta legoke. Ostegun honetan utzi dute aske García, epailearen aurrean... [+]
Hego Euskal Herrira pilulaz betetako 722 kaxatxo iritsi dira, COVID-19a larri pasatzeko arrisku handiko gaixoentzat zuzenduta. Europar Patasunak COVID-19arentzako ahotik hartzeko gomendatu duen lehen pilula antibirikoa da Pfizerren Paxlovid eta Espainiako Gobernuak 253 milioi... [+]
Pandemiaren eragina indarkeria matxistan azterketa kaleratu berri du Espainiako Gobernuak. Bertan ondorioztatu dute eraildako emakume kopurua gutxitu egin dela, hauek kontrolatuta eduki dituzten denbora gehitu izanaren ondorioz. Baina emakumeen suizidioak gizonenak baino gehiago... [+]
Merkatura ateratzear den Hipra txertoari patenteak kendu diezazkiola eskatu diote hogei erakundek Espainiako Gobernuari. Izan ere, Kataluniako multinazional honek COVID-19aren aurkako txertoa egiteko entsegu klinikoetarako diru publikotik gutxienez 15 milioi euro jaso ditu.
Amazon ondoren Glovo, Deliveroo eta Uber Eats-ek gure hiri eta auzoetako bizimodua hankaz gora jarri dutela uste baduzu, adi hurrengo uhinari: heldu dira Cajoo, Flink, Dija, Gorillas, PicNic , Everli... COVID-19 betean sortuta, tximista bezala zabaltzen ari diren banaketako... [+]
Eneritz Zubiaurre irakaslea da, eta lan eremu horretan egin zen gizarteko lehenengotako txerto deiari erantzunez, ziztada hartu zuen 2021eko martxoaren 14an. Astra Zeneca egokitu zitzaion. “Inork, ezta txertoa jarri zidan erizainak ere ez zidan ohartarazi izan nitzakeen... [+]
Nafarroako Gobernuak bart gauerditik aurrera indargabetu ditu COVID-19aren aurkako neurri murriztaile gehienak. Kalean eta ikastetxeetako patioetan ez da derrigorrean maskararik erabili beharko, gaueko aisialdiak eta ostalaritzak pandemia aurreko ordutegiak berreskuratuko... [+]
"Osasun Sailaren immobilismoaren eta konponbide ezaren aurrean", otsailaren 25ean greba deitu dute lehen arretan ELA, SATSE, LAB, CCOO eta UGT sindikatuek eta otsailaren 28an Osakidetzako esparru guztietan. Horrez gain, otsailaren 26an manifestazioak egingo dituzte... [+]
Zizt! Hor dator berriz ere, bularraldean sentitu dut goizean goiz, arraroa da benetan ziztada hau.
Zizt! Jertsearen gainetik bihotzaldea igurtzi dut, emeki. Ea pasatzen den, esan dut baxu, inork ez entzuteko moduan. Gaur egun kontuz ibili behar da nork-zer entzungo duen... [+]
La Bogue da Frantziako Limousin (okzitanieraz Limosin) eskualdeko hedabide alternatiboa. Kolektibo autonomo batek kudeatua, boluntarioek egina eta militantea, bere burua kokatzen du mugimendu anti-autoritarioaren baitan. Bertan agerturiko artikulua itzuli dugu euskarara.
“Proba bat egin ostean, COVID-19an positibo eman dut. Ondo nago, sintoma arinekin. Hurrengo egunetarako aurreikusitako agenda publikoa atzeratu eta konfinamendutik lanean segituko dut”. Kendu agenda publikoaren zera hori erditik, eta edonorenak izan zitezkeen... [+]
Igande eguerdian milaka lagun atera dira Donostia, Bilbo eta Gasteizko kaleetara gehiengo sindikalak deituta, kalitatezko osasun publikoaren alde eta Lehen Arreta jasaten ari den kolapsoaren aurka. Oso gogor mintzatu dira Iñigo Urkullu buru duen Jaurlaritza osasun... [+]
Osakidetzaren azken protokoloak dio positibo baten kontaktu estua izanagatik COVID-19a azken 180 egunetan pasatu duenak, txertatuta egon edo ez, ez duela etxean berrogeialdirik egin beharrik, baldin eta ez badauka sintomarik.
Zientzia politika publiko bihurtzen den modua kalkulu politiko eta ekonomikoek gidatzen dute, baita politikariek, alderdiek eta aholkulariek dituzten konpromiso moral eta ideologikoek ere”. Hala zioen Jana Bacevic soziologoak 2020ko apirilean The Guardian-en.
Denok... [+]
Jean Castex frantziar lehen ministroak urtarrilaren 10ean telebistan jakitera eman duenez, kasu positibo baten kontaktu diren ikasleek gaurtik aurrera ez dute PCR edo antigeno proba farmazietan egin beharko. Horren ordez, etxean hiru auto-test egingo dizkiete gurasoek, eta... [+]