Ingurumen hezkuntza
Klima krisiaren ondorioak agerian utzi du gure ingurumena zaintzeko ezagutzak behar direla mundua jasangarria izateko. Hezkuntza funtsezko elementua da ingurumenaren eta jasangarritasuna aldeko ekintzak sustatzeko. Izan ere, Ingurumen hezkuntza diziplinarteko alor pedagogikoa da eta bere eginkizun nagusia gizartea, naturaren eta ingurumenaren konplexutasunaz jabetzea du helburu. Baita pertsonek egungo ingurumen arazoen prebentzioan eta konponbidean ekintza aktiboa egiteko aukera ematen duten ezagutzak, balioak eta trebetasunak eskuratzea ere. Ingurumen-hezkuntzaren funtsezko puntu bat da ingurune naturalaren eta gizarte ereduaren arteko harremana agerian jartzen duela. Hortaz, heziketa prozesu bat baino gehiago da, etorkizuneko belaunaldiek ingurumenarekiko sentiberatasun handiagoa izateko bizimodu bat sortzeko oinarria pizten du gizateriaren eta bizi den ingurunearen arteko harremana hobetzeko helburuarekin.
UNESCOk nabarmentzen du ingurumen-hezkuntza bizitza osoko prozesua dela eta ikastetxeetako hezkuntza-programetan ekintza bat bezala garatu behar dela. Ikasgeletan egiten den irakaskuntza umeen adinera eta heldutasunera egokitu behar da, eta bere ikaskuntza, teorikoa izateaz gain, praktikoa, atsegina eta dibertigarria izan behar du. Ekintza horietako asko baserri eskoletan, udalerriko edozein parketan edo zentroko patioan egin daitezke. Izan ere, begi-bistaz landareak, zuhai-tzak, ibaiak, hegaztiak edo intsektuak hobeto ezagutzen dira. Baita ere, ingurumen arazoez hobeto jabetzeko aukera dago. Hala nola lantegi edo garraioek nolako kutsadurak sortzen dituzten, gas isurketak edo energia kontsumoaren bidez, uraren tratamendua araztegietan, birziklapena zabortegietan etab.
Euskal Herrian badaude ingurumen hezkuntza sustatzen diren programak Esaterako, Euskal Autonomia Erkidegoan Agenda21 izeneko hezkuntza-zentroaren iraunkortasunerako eta kalitaterako hezkuntza-programa. Komunitatearen parte-hartzean oinarritzen da eta udalerriaren garapen iraunkorrean esku hartzen eta elkarlanean aritzen da. Ingurumen Hezkuntzako programa den heinean, ingurumen-arazoak konpontzeko parte hartzeko ezagutzak, trebetasunak, jarrerak, motibazioa eta konpromisoa garatzea helburua du. Hala ere, gabeziak batzuk antzematen dira, besteak beste ez dute herritarrak kontzientziatzen osasunerako, ekosistemarako eta gizarteko bizitzarako kontsumo frenetikoko modu jakin batzuen eraginaz. Adibidez, egungo kontsumismoak planeta nola mehatxatzen duen jakitea. Izan ere, hezkuntza curriculumek ez dituzte osotasunez islatzen gure sistema ekonomikoa eta kontsumo antolaketaren eredutik eratorritako ingurumen aztarna eta aztarna ekologikoa bezalako kontzeptua. Hortaz, pentsamendu kritikoa sustatzen duen ingurumen hezkuntza garatu beharra dago gizartean dauden problematika naturalen eta sozialen kausak ulertzeko eta aldatzeko.
Laburbilduz, Gero eta premiazkoagoa den klima aldaketaren aurkako mundu mailako borrokan Ingurumen Hezkun-tza alor aproposa da kontzientzia ekologikoa eta ingurumenaren zaintza sustatzeko. Fenomeno horrekin lotutako ezagutzak jasotzea lagundu egiten diete gazteei egungo gizarte ereduak eratorritako klima aldaketaren ondorioak ulertzen eta saihesteko jarduerak jorratzen. Hala ere, ingurumen hezkuntza eraginkorra bilakatzeko beharrezkoa da ingurumenaren eta baliabide naturalen narriadura eragin duten prozesu soziopolitikoen eta ekonomikoen historiaren sakona garatzea eta gizakiaren kontsumitzeko ohiturak aldatzen duen ekintzak sustatzea.
Aritza Urrengoetxea Cordovilla, irakaslea
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Euskadiko Selekzioa lortzea, ezbairik gabe, lorpen historikoa izan da. Baina horretan geratzen bada, euskaldun askorentzat –ni barne, nafarra bainaiz– egunik ilunena eta tristeena izango da. Lehenengo egunetako poza eta berotasuna gozatu ondoren, itzul gaitezen... [+]
Entzumen eta hizkuntza irakasleak (EHI) eta logopedak eskola publikoan zein kontzertatuetan lan egiten duten irakasle espezialistak dira. Horien funtzioen artean hizkuntzan eta komunikazioan zailtasunak dituzten ikasleei arreta zuzena ematea da, baina baita komunikazio sistema... [+]
PAIk sortutako biktimak ez dira bakarrik PAIren Legeak eragindako egonkortze prozesuari esker funtzionarizatutako irakasleak, baizik askoz gehiago. Batzuei nolabaiteko ikusgarritasun mediatikoa eman zaie Steilasek jarritako errekurtsoaren ondorioz; gehienak, alabaina, ikusezinak... [+]
Azken asteotan Castejón-Soria trenbidea berreskuratzeko eta Tuterako tren-geltokia gaur egun dagoen tokian mantentzeko edo, Nafarroako Erriberako hiriburuan Abiadura Handiko Trenaren ustezko geralekuak aitzakiatzat hartuta, hirigunetik kanpo beste bat egiteko... [+]
Gerra Urte, Gezur Urte!
Horrela dio esaldiak eta horrela berresten du errealitateak.
Munduan eta Europan dagoen gerra-egoera, horren gorakada etengabea eta horrek Euskal Herrian izan dituen eta izango dituen balizko ondorioak aurreikusita, joan den abenduan hainbat... [+]
Laga hondartzaren ezaugarri naturalen leheneratzea duela hiru hamarkada abiatu zen, eta aurrera darrai etenik gabe, erlojuz kontrako lehengoratze mailakatuan.
Laga (Bizkaia) gune aparta da, natura eta gizarte ikuspegitik oso esanguratsua. Kostaldeko legeak eta Urdaibaiko... [+]
Hainbeste urte borrokan horren atzetik ibili ondoren, 34 urte, hain zuzen, oso pozik gaude orain egun batzuk, abenduaren 28an Inuzente egunean, Iruñean, Nazioarteko Euskal Pilota Federazioak antolatu zuen batzarrean hartu zen erabakiagatik. Zeren ondo bidean,... [+]
Jar gaitezen 2025erako proposamen politiko gisa, Espainiako Auzitegi Kolonialaren (AN) epai guztiak berrikusten hasteko eta makila bakoitzak bere belari eusteko.
Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela... [+]
2023ko otsailean irakurri nuen berria prentsan, eta triste geratu nintzen, ezustean harrapatu eta zer pentsatua eman baitzidan. Azpeitiko Jostaldi Kirolak Erdikaleko denda itxi egingo zuten, 48 urteko ibilbidearen ondoren.
Denboran atzera bidaiatu arazi zidan horrek. Makina... [+]
Datorren larunbaterako, urtarrilaren 11rako, Sare Herritarrak euskal presoen eskubideen aldeko manifestazioa deitu du, beste urte batez, Bilbon. Aukera paregabea da gure herriarentzat elkarbizitzaren bidean aurrera egiteko, hainbat hamarkadatan liskar bortitzetan murgilduta egon... [+]
Urtarrilaren 20rako bidea. Donald Trump urtarrilaren 20an izendatuko dute AEBetako presidente. Demokraten aldeko elite ekonomikoak hainbat aldiz saiatu dira Trump hiltzen. Lortuko al dute helburua urtarrilaren 20a baino lehen? Hortaz gain, guda fase berri garratzagora eraman... [+]
Badira, garun distiratsua izanik, "zehaztasun gutxiko" definizioekin, gauza bera, beste era batera esanda, aldatzen eta itxuraldatzen adituak direnak. Berea zen, eta hainbat hamarkadatan errepikatu den proiektu in eternum bat izan da. Hasiera batean hori zen hegemoniko... [+]
Abenduaren 26an, aireko eraso batean, Israelgo armadak bost kazetari palestinar hil zituen. Haiekin 130 kazetari palestinar hil zituzten. Albiste horrek gauza pare bat gogorarazi dizkit, lehenengoa, benetako kazetariek jasaten duten jazarpena munduko edozein lekutan, adibidez,... [+]
Azken hilabete hauetan hainbat institututan lan egitea egokitu zait eta, uneren batean edo bestean, ikasleekin lan merkatuak eskaintzen dituen aukerez hitz egin behar izan dut. Ikasleen tipologia askotarikoa da eta hiri berean asko aldatzen da auzo batetik aldamenekora,... [+]
Historikotzat nekez har daitekeen argazkiaren erdian agertzen den neskatoa idazten ari da, zer eta izenorde zerrenda bat: ni, zu, hura, gu, zuek, haiek. Beherantz begira egonik, neskatoaren begirada nolakoa den antzeman ezinik gelditu naiz ni.
Argazkilariaren lanari soraio,... [+]