Indiako espaziontzia Ilargiko hego polora iritsi da
Herrialdea hego polora iritsi den lehena da, eta ilargiratu den laugarrena. Asteazkenean 14:34ean iritsi da.
Chandrayaan-3 espaziontziak hego poloan ilargiratzea lortu du. Ilargira iritsi den laugarren herrialdea da, SESB Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna, AEB Ameriketako Estatu Batuen eta Txinaren atzetik. Sreedahara Panicker Somanath Indiako espazio agentziako buruetako batek “India Ilargian dago” esan du.
Ilargiko eremu ezezagunera iristeko karrera dago azken urteetan. Errusia aurreko igandean saiatu zen ilargiratzen, baina komunikazioa galdu zuen eta ez zuen lortu. Japoniak ere duela gutxi galdu zuen Hakuto-R zunda, eta orain SLIM proiektua dauka bidean, Ilargiko ekuatoreko zonarako. Eremu horietan ur izoztu erreserbak daude, eta horrek bizitzarako aukerak ematen ditu; erregai, oxigeno eta ur edangarrien iturri handia izan liteke, eta horrek misio berriak errazteko ditzake. Ilargiaren eremu horren ezaugarri termiko, fisiko eta kimikoak ezagutzea da beste helburu nagusietakoa.
ISRO Indiako espazio agentzia asko handitu da azken urteetan. 2009an, Chandrayaan-1 espaziontziarekin, Ilargiko hego poloan ur izoztua zegoela ikusi zuten. 2019an aurten egindako misioa egiten saiatu ziren, baina programazio akats batek ilargiratzea zapuztu zuen. Azkenean, Chandrayaan-3 espaziontziarekin, ilargiratzea lortu dute. Ontzia egonkortzean, rover ibilgailu bat jaitsi dute lurrera, eta hego poloko lehen neurketak egingo ditu. “Informazio guztia berria da”, adierazi du Asiako espazio programan 30 urtez ibili den Anil Bhardwajek. Narendra Modi Indiako lehen ministroak “Indiarentzako kapitulu berri bat” dela dio
Jakina da Ilargia dela gure planetaren inguruan orbitatzen duen satelite natural bakarra, baina badaude beste satelite asko ere, gizakiok bidalitakoak, satelite artifizialak alegia. Telekomunikazioak, meteorologia, espioitza… zenbatezinak dira gailu horien erabilerak... [+]
Txinako Chang'e-6 misioak Ilargiaren alde ezkutuko laginak hartu eta Ilargiaren orbitara aireratzea lortu du. Alde ezkututik egin den lehen aireratzea izan da.
Orbita baxuko sateliteentzako baimenak zorrotzago erregulatzeko beharraz ohartarazi dute aditu batzuek, Science aldizkarian argitaratu duten artikulu batean. Izan ere, dagoeneko milaka satelite daude espazioan, eta sekulako igoera aurreikusi dute.
Eneko Axpe Iza (Barakaldo, 1986) fisikari eta ikerlaria da NASAn, AEBetan, San Frantziskon. Lehen euskaldun fisikaria da NASAn. Musikaria ere bada, hainbat taldetan ibilia. Buru belarri ari da orain lanean; proiektu interesgarria du esku artean: ikertzen ari da nola elikatu... [+]
James Webb teleskopioaren lehen irudiak eta datuak aurkeztu dituzte: unibertsoari inoiz ateratako argazkirik sakonenak eta exoplaneta baten espektroskopia-datu zehatzenak. “Kosmosaren ikuspegi berri eta iraultzaile bat”, Bill Nelson NASAko administratzailearen... [+]
Alboko orrialdean EHUren Ingeniaritza Eskolako teleskopioaren ondoan ageri da Naiara Barrado (Getxo, 1981), astronomoa eta Zientzia Planetarioen Ikerkuntza Taldeko kidea. Eguneroko lanean, ordea, ordenagailuko pantailari beha egon ohi da, Hubble teleskopioak espaziotik... [+]
Elon Musk munduko aberatsenak Marte planeta kolonizatzeaz gain, Starlink deitu makroproiektuarekin mundu guztian internet konexioa bideratzea du helburu. Horretarako, milaka sateliteren arteko “konstelazioa” osatzen dabil. Saint-Senier-de-Beuvron izeneko herrixkak... [+]
Elon Musk munduko aberatsenak Marte planeta kolonizatzeaz gain, Starlink deitu makroproiektuarekin mundu guztian internet konexioa bideratzea du helburu. Horretarako, milaka sateliteren arteko “konstelazioa” osatzen dabil. Saint-Senier-de-Beuvron izeneko herrixkak... [+]
Berlin, 1945eko maiatzaren 8a. Alemaniarren kapitulazioak II. Mundu Gerraren amaiera ekarri zuen eta, berehala, AEBek Overcast operazioa –gerora Paperclip operazioa izango zena– jarri zuten martxan; ahalik eta zientzialari alemaniar gehien eramango zituzten AEBetara,... [+]
Zerura begiratzeak Lurra ezagutzen lagundu gaitzakela uste du Miren Karmele Gomezek, bertan aurkitu daitezkeelako gizakiak historian zehar eraiki duen pentsamendu eta teknologiaren gako asko. Kultura zientifiko hori zabaltzea du xede, eta horretarako ongi komunikatzearen... [+]
Kondairak dionez, duela 2.000 urte baino gehiago, gau batez, Qin Shi Huan Txinako lehen enperadoreak Ilargian zegoela amets egin zuen.
Zulo beltz baten lehen irudia aurkeztu du Event Horizon Telescope proiektuak. Mesier 87 galaxiaren erdigunean dago, 55 milioi argi urtera.
Espazioko lehen bidaia Yuri Gagarinek egin zuen 1961ean; 1969an Neil Armstrong izan zen Ilargia zapaldu zuen lehen gizakia.
Marten izotz-azpiko aintzira handi bat detektatu dutela iragarri du Italiako ikertzaile-talde batek. Hego poloan aurkitu dute, izotz-azpian 1,5 km-ko sakoneran, eta 20 km inguruko zabalera du aintzirak. Science aldizkarian eman dute aurkikuntzaren berri.