Indarrean da Navarra Sumaren euskara ordenantza Iruñean

  • "Elebitasun asimetrikoa" ezarri du Iruñeko Udalak ordenantza berriarekin. Besteak beste, aukerazkoa izanen du udalak lanpostuak betetzeko euskara baloratzea eta %75 murriztuko du euskararen presentzia udal iragarkietan.

Artikulu hau CC BY-SA 3.0 lizentziari esker ekarri dugu.

2020ko ekainaren 23an - 15:44
Joan den azaroan euskalgintzako eragileek Iruñeko udaletxearen aurrean protesta egin zuten arauon kontra. (Argazkia: Euskalerria Irratia)

Astelehenean sartu da indarrean Iruñeko Udalean eta haren sektore publiko instituzionalean euskararen erabilera eta sustapena arautzen duen ordenantza berria. Azaroan azaldu zuen Enrique Maia alkateak ordenantza aldatzeko asmoa. "1997ko ordenantza berreskuratu dugu, ia bere osoan", azaldu zuen orduan. 1997an onartu zuten aurreko euskararen ordenantza. 2019ko arauak ordezkatu zuen, lauko gobernua agintean zela. 97ko testu hori abiapuntutzat hartu du koalizio espainiazaleak ordenantza berria egiteko. PSNren botoekin onartu zuten aldaketa osoko bilkuran

Udalak azaldu duenez, arauak "elebitasun asimetrikoa" ezartzen du administrazioen arteko eta herritarrekiko harremanetan, eta hizkuntza baten edo bestearen erabilera hartzailearen borondatearen menpe jartzen du.

Irizpide orokor gisa, Iruñeko herritarrek udaletxera jotzeko eskubidea dute, bai gaztelaniaz eta bai euskaraz, ahoz edo idatziz. Administrazioak ahozko elkarrizketetan hasieran erabilitako hizkuntzan erantzungo die, edo gaztelaniaz, edo bi hizkuntzatan, idatzizko komunikazioetan.

Era berean, zioen azalpenean jasotakoaren arabera, testuak elebitasuna arautzen du udal-irudian, informazioaren xede den eremu pertsonalaren arabera bereiziz, eta euskararen presentzia publizitate-iragarki guztien %25era arte murriztu du, 2019ko maiatzetik indarrean dagoen arauak ezartzen duen% 100aren aldean. Era berean, testuak aukerakotzat jotzen du toki-erakundeko lanpostuak betetzean euskara baloratzea. "Betiere euskararen ezagutza behar duten lanpostuak daudela bermatuz, baina ez oro har deialdi guztietan", argitu dute.

Ordenantzak, azalpen berean, euskara hiriko berezko bi hizkuntzetako bat dela jasotzen du, eta Udalak konpromisoa hartzen du hura sustatzeko behar diren neurriak hartzeko, hizkuntza gutxitua eta kultura-ondarea baita, eta arreta berezia behar baitu hura mantentzeko eta erabiltzeko.

Zentzu horretan, edukiak egokitu egiten dira, eta Iruñeak "eremu mistoa" izenekoarekin bat egiten du. Martxoaren 5ean egindako osoko bilkuran onartu zuten behin betiko araua. Haren testuak eta garapenak bat egiten dute Euskararen abenduaren 15eko 18/1986 Foru Legearen printzipio eta xedapenekin eta 103/2017 Foru Dekretuaren bidez onartutako haren garapen-erregelamenduan ezarritakoarekin.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Hizkuntza eskubideak
Lorpen baten berri: Nafarroako Museoan Irulegiko Eskua euskaraz bisitatu daiteke

Hizkuntz Eskubideen Behatokiak jaso ditu kexak: bisita gidatuak gaztelania hutsean, eta sarrerako zerbitzuetan ere bai. Bitxia da kontua: baskoien mintzairaren hitzak dituela uste den brontzezko objektua ikustera joan... eta azalpenak gaztelaniaz. Kexek eragina izan dute, eta... [+]


Aski Da mugimendua Irungo Udalarekin bildu da: hizkuntza politika berri baten lehen urratsak?

Gabonetako argiak pizteko ekitaldia espainolez egin izanak, Irungo euskaldunak haserretzeaz harago, Aski Da! mugimendua abiatu zuen: herriko 40 elkarteren indarrak batuta, Irungo udal gobernuarekin bildu dira orain, alkatea eta Euskara zinegotzia tarteko, herriko eragileak... [+]


Euskal Herrian Euskarazek manifestazio nazionala deitu du apirilaren 6rako Baionan

Manifestazioa goizeko 11:30ean izango da, Justizia Jauregian. Mugimenduak euskaldunon eskubideen alde eta auziperatuekiko elkartasunean luzatu du deialdia. Auziperatuek iazko Euskararen Egunean Baionako Justizia Auzitegian "Justizia Euskararentzat" pintaketa egin zuten... [+]


Judimendi: A ereduko ikastetxe estigmatizatua D ereduko auzo-eskola bilakatzen

Eskola segregatua izan da Gasteizko Judimendi ikastetxe publikoa, hiri guztiko ikasleak hartu ditu, jatorri atzerritarreko familien seme-alabak. Baina A hizkuntza eredutik D eredura igarotzeaz gain, auzoak eskola bere sentitzeko eta auzoko familiak erakartzeko egindako... [+]


Ertzaintzaren euskarazko arreta bermatzeko eskatu dio Arartekoak Jaurlaritzari

Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.


Irungo euskaldunak sutu dituen ekitaldia: 35 elkartek “aski da” esan diote udalari

Irungo euskaldunen pazientziak gainezka egin du; haserre daude eta oraingoan ez dira "isilik geratuko". Gabonetako argiak pizteko ekitaldia erdara hutsean egin izanak hiriko 35 elkarte eraman ditu udalaren hizkuntza politika salatzera –aurrekari gutxi izango ditu... [+]


Zergatik Durangora joan abenduaren 7an?

Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]


2024-11-27 | ARGIA
Korsikako Asanblean frantsesa inposatzen jarraitzen dute, korsikera debekatuta

Korsikako legebiltzarkideek ezin dute Korsikako Asanblean korsikeraz hitz egin, Bastiako Auzitegiaren 2023ko epai baten arabera. Ebazpen horri helegitea jarri zion Asanbleak, baina debekua berretsi du orain auzitegi berak. Epaiak tokiko beste hizkuntzei eragiten diela ohartarazi... [+]


2024-10-28 | Leire Ibar
Azken epai euskarafoboaren harira, “enplegu publikorako hizkuntza bakarra gaztelania izatea” salatu dute

ELA, LAB eta Kontseiluak elkarretaratzea egin dute, Administrazioarekiko Auzietarako epaitegi batek Kabia organismoari emandako ebazpenaren aurka protestatzeko. Euskara maila bermatzeko ahalegina “hutsaren hurrengoa” bilakatzeko arriskua dagoela salatu dute.


Donostiako Decathlonek dio errotulazioa euskaraz ere jarri beharra “inposizioa” dela

Donostiako Decathlon saltoki handiak errotulazioak euskaraz ez dauzkalako kexa jarri du kontsumitzaile batek Behatokian. Saltokiaren erantzuna (gaztelaniaz) esanguratsua da: Erkidegoko legeak ez du jasotzen inongo inposiziorik karteldegia euskaraz jartzeari buruz. Alegia, lege... [+]


Gipuzkoako Aldundiaren zaharren egoitza batzuen euskara eskakizunak “neurriz kanpokotzat” jo ditu Donostiako auzitegi batek

Kabia organismoaren zaharren egoitzetan 54 plaza egonkortzeko 2022an onartutako lan-eskaintza bertan behera utzi du Donostiako epaile Gonzalo Pérez Sanzek. Gipuzkoako Aldundiaren erakundeak jarritako hizkuntza eskakizuna gehiegizkoa eta baztertzailea dela dio epaileak.


Arreta katalanez eskaintzen ez duten komertzioak zigortuko dituzte Andorran

6.000 eurotik 10.000 eurorainokoak izango dira zigorrak. Katalana da Andorrako hizkuntza ofizial bakarra, nahiz eta biztanleen erdiaren ama hizkuntza gaztelania den.


Mediku euskaldunak falta badira, zergatik EHUk ez ditu eskaintzen Medikuntza plaza gehiago euskaraz?

Eusko Legebiltzarrera heldu da gaia, eta pobrea izan da Eusko Jaurlaritzaren erantzuna. Osakidetzak medikuak falta dituen arren, apenas handitu diren Medikuntza ikasteko plazak EHUn. Gainera, karrera euskaraz ikasteko plaza gutxiago eskaintzen dituzte espainolez baino, nahiz eta... [+]


Eguneraketa berriak daude