Indarkeria matxistaren forma berriak aztergai


2024ko otsailaren 22an - 09:35

Gero eta gehiago dira Adimen Artifizialeko (IA) aplikazioen bidez sortutako irudi faltsuei buruzko berriak. Ikerketa Soziologikorako Zentroak indarkeria matxistaren inguruan egindako barometroaren emaitzak ere ez dira oharkabean pasa; barometroaren arabera, bost gaztetik batek ukatu egiten du indarkeria matxista. Ez dira gertakari isolatuak, kasu horiek indarkeria matxistaren bilakaera ezaugarritzen duten, eta batez ere, gazteen artean sakontzen ari diren bi joera nabarmentzen dituzte: indarkeria forma berrien gogortzea, batik bat teknologia berrien eraginez, eta ideia erreakzionarioen zabalpena.

Gizarte kapitalistaren garapenak, indarkeria matxista baztertu beharrean, testuinguru berrietara egokitzen du indarkeria bera, aplikazio digitalen bidez gauzatzen den biolentzia, kasu. Teknologia berrien hedapenak eduki sexualerako sarbidea erraztu du. Gaur egun, eduki pornografikoa partekatzen den plataformetan ez ezik, egunero erabiltzen diren beste aplikazioetan ere aurki daiteke sexu-edukia, hala nola Instagram, Tik-tok edota Onlyfans aplikazioetan. Era berean, beharrezkoa da IAk betetzen duen funtzioa nabarmentzea, edozein motatako edukia sor baitaiteke aplikazio horien bitartez.

Plataforma horiek guztiak emakumea sexu-objektu definitzen duten merkatuaren parte dira eta, beraz, emakume langileon aurkako edozein indarkeria mota sostengatzen dute. Hori dela eta,  belaunaldi gazteenengan eragin ditzakeen ondorioek arduratzen gaituzte, ohiko praktika bilakatu baitira, esaterako, irudi sexualak partekatzeko WhatsApp taldeak sortzea edota nesken aurkako mehatxuak eta irainak.

Gizarte kapitalistaren garapenak, indarkeria matxista baztertu beharrean, testuinguru berrietara egokitzen du indarkeria bera, aplikazio digitalen bidez gauzatzen den biolentzia, kasu

Indarkeria matxista emakume langileon errealitatearen aurpegi gordinenetakoa da eta  kapitalismoaren barruan behin eta berriz erreproduzitzeko baldintzak ditu. Gizarte kapitalistak emakume langilea bigarren mailako subjektutzat du eta indarkeria matxistak egoera hori indartu egiten du, eta zapalkuntzan sakondu. Indarkeria matxistaren existentzia beharrezkoa da ekonomia kapitalistaren mantenurako, eta egitura sozial horrek etengabe erreproduzitzen du.

Horrez gain, ideia erreakzionarioen eta matxisten areagotzea ikus dezakegu erakundeetan, plataforma digitaletan edota kalean. Gero eta gehiago dira indarkeria matxista minimizatzen edo, zuzenean, ukatzen duten gazteak, bigarren mailako arazo ikusten baitute. Era berean, alderdi politiko eskuindarrek zabaldutako diskurtso erreakzionarioa aipatu beharra dago, aurretik aipatutako ideien sostengu izan baita.

Bestalde, matxismoaren aurka ezker hegalak egiten dituen proposamen elektoralak indarkeriaren kudeaketa soilera mugatzen dira: eskaintzen dituzten baliabideak mugatuak dira, bitartekoen kalitatea ez dute bermatzen eta, gainera, ez dituzte egoera horretara kondenatzen gaituzten miseriazko baldintzak baztertzen, ez materialak, ez kulturalak. Emakume langileon interesen alde egin beharrean, alderdi instituzionalek eta burokratek beraien interes politikoak babesten dituzte, beraien zein klase ertaineko kideen posizio ekonomiko-sozialari eusteko asmoz. Aldaketarako aukera bakarra lege-erreformetan kokatzen dute, erreforma horiek eraginkortasun eza frogatu arren, ez baitute ideia erreakzionarioen zabalpenari aurre egiteko ere balio izan. Gainera, kontutan izan behar dugu eskuinaren gorakada sozialdemokraziak krisi egoera eraginkortasunez kudeatzeko izan duen ezintasunaren ondorio dela hein batean.

Egiturazkoa den arazo hori amaitzeko, ezinbestekoa da indarkeriarik eta zapalkuntzarik gabeko gizarte antolaketa bat sortzea. Gaurdanik, norabide horretan baldintza sozialak eta politikoak eraiki behar ditugu, indarkeria matxista normalizatzen duten industriei aurre eginez eta gure bizitzaren gaineko kontrol handiagoa lortzea ahalbideratuko digun indar politikoa eraikiz. Indarkeria matxistaren aurrean erantzun irmoak garatu behar ditugu, instituzioek auziari aterabidea emateko erakutsi duten ezintasuna alde batera utzita, baita bere planteamendu aurrerakoienean ere.

Irene Ruiz eta Maitane Urkola, Itaiako kideak

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Irakurleen gutunak
2025-02-26 | Elixabet Etchandy
Martxoaren 8ko, emazte langileak lehen lerrora!

Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]


Izan, badira salbuespen legeak, bai horixe!

Sare Herritarrak antolatuta, pasa den urtarrilaren 11n Bilboko kaleak bete zituen manifestazio jendetsuaren ondoren, berriz sortu da eztabaida, euskal presoei salbuespen legeriarik aplikatzen ote zaion. Gure iritzia azaltzen saiatuko gara.

Espetxe politikan aldaketa nabarmena... [+]


Zedarriak, armagintza, zoru etikoa eta langileok

Duela gutxi think tank izateko jaioa omen den Zedarriak bere 6. txostena aurkeztu zuen. Beren web orrialdean azaltzen dutenaren arabera, zedarriak ebidentea ez den bidea topatzeko erreferentziak dira. Hots, hiru probintzietako jendarteari bidea markatzeko ekimena. Agerraldi... [+]


Asko gara, etorri gurekin euskal eskola publikora

Heldu zaigu EAEn 2025-26 ikasturterako ikastetxeetan matrikula egiteko garaia, eta etxe askotan etxeko txikienak urrats berria emango du hemendik gutxira, irailean, eskolaratzea, alegia. Euskal Eskola Publikoaz Harro Topaguneko kideok apustu sendoa egiten dugu eskola publikoaren... [+]


Kuotak, ikastoletan

Araba, Bizkai eta Gipuzkoarako Hezkuntza Lege berria onartu zenetik, aurrerantzean hezkuntza doakoa izango dela behin eta berriro entzuten/irakurtzen ari gara. Eragile desberdinei entzun diegu, baita Hezkuntza Sailari ere, eta hedabideei eskaintzen dizkiegun elkarrizketatan... [+]


2025-02-20 | Manex Gurrutxaga
EH Bilduren barne kongresuaz: behin betiko integraziorako bidea

Hilabetearen hasieran egin zuen EH Bilduk III. Kongresua, Iruñean. “Ez ohiko ondorioak” ateratzeko balio duen “ohiko kongresua” omen da, edo horrela jaso dute behintzat Zutunik ponentzian, zuzendaritzak proposatu eta militantziak aho batez onartu... [+]


Eta hemen gaude berriro, erlijioa eskolan

Otsailaren 3an hasi da gure umeak eta gaztetxoak eskoletan aurre-matrikulatzeko garaia, eta urtero bezala gogoratu nahi genizueke zergatik ez zaigun ideia ona iruditzen erlijioan matrikulatzea. Iaz artikula bukatzen genuen esanez “askori idazki hau ezaguna egingo zaizue,... [+]


Pantailen erabileraren inguruko hausnarketak

Tranbia txiki Arratia Institutuko Guraso Elkartetik pantailen erabileraren inguruko hausnarketa bultzatu nahi dugu ikas komunitatean.

Azkenaldian kezka handia dago ume eta nerabeengan pantailek duten eragina dela eta. Ardura hori etxeko erabileratik eskola eta institutuetako... [+]


Guggenheim Urdaibai: nork nori entzun eta zertarako?

2021ean hasi ginen Guggenheim Urdaibai proiektuaren inguruko lehen oihartzunak entzuten…Bai ala bai egingo zela esan zigun orduko Unai Rementeria ahaldun nagusiak. Bere esanak indartzeko, 40 milioi euro utzi zituen “blindatuta” museoak eraikitzen zirenerako... [+]


Labrazaren defentsan
"(Oiongo osoko bilkuraren) helburua argia da, legez legitimatzea tramitazioan irregulartasun nabarmenak dituzten megaproiektu energetikoak"

Joan den asteazkenean egun gogorra eta desatsegina bizi izan genuen, ez bakarrik Labrazarentzat, baita zentral eoliko,... [+]


Harrera premia aurreikusiz Zumeta margolaria

Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]


Atzoko filosofoen oraina hausnartuz

Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]


Erakundeen erantzukizuna haurrak babestean

Getxoko Epaitegiak Europa ikastetxeko 4 urteko haurren kasua artxibatu izanaren berri izan dugu aste honetan. Horrek zera galdetzera garamatza: instantzia judizialak,  polizialak… prest al daude haurren eskaerei erantzuteko? Benetan babesten al dira gure adingabeak... [+]


EITBko Euskara Batzordearen adierazpena

Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]


Kaldereroak: ‘blackface’ bat donostiar erara?

Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]


Eguneraketa berriak daude