Indarkeria matxista, ume baten begiradatik

  • Indarkeria matxista dagoen etxe batean, nolako errealitatea bizi dute seme-alabek? Haur horien azalean jarri da bat baino gehiago, Asun Casasola ipuin lehiaketan parte hartzeko, eta errelato gogorrak utzi dituzte. “Indarkeria matxistari buruz idazten jartzeak gauza asko barnebiltzen ditu, hausnarketa eta salaketa, eta eraldatzeko gakoak. Hori bera asko da ikuspuntu feministatik”.

"Indarkeria pairatzen duten emakumeak ez dira irlak, gertatzen zaienak inguruan ere eragiten du", azpimarratu du Ainara Lopezek.

2023ko martxoaren 08an - 07:20
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Nola ikusi eta bizi du indarkeria matxista haur batek? Hori da Asun Casasola ipuin lehiaketak aurtengo idazle helduei jarri dien ariketa, “indarkeria pairatzen duten emakumeak ez baitira irlak, gertatzen zaienak inguruan ere eragiten du; indarkeriak jendarte guztiarengan eragiten duela plazaratu nahi izan dugu”, kontatu digu lehiaketaren antolatzaile Ainara Lopez Zarcok. Batez ere etxe barruko indarkerian zentratu dira aurkeztutako lanak: indarkeria dagoen etxeetan, txikienek egunerokoan jasan behar izaten duten errealitate ilun eta gogorra izan dute hizpide. Azken finean, haien amek pairatzen duten indarkeriaren zuzeneko biktimak dira umeak, erreportaje honetan azaldu genuenez.

Patioan jolasten uzten ez dioten neska edota lagunari gertatzen zaiona ulertzen ez duen haurra, hortik tiraka ere aurkeztu dituzte ipuinak. “Indarkeriak zeharkatzen gaitu eta horren erakusle izan da aurtengo edizioa, haurrek ere modu batean edo bestean pairatzen dute indarkeria”, dio Lopezek. “Egunerokoan zeharkatzen gaituzten matxismoak identifikatu eta landu ezean, errepikatu egingo dira halabeharrez, ez direlako ‘helduen kontua’ bakarrik, jendarte guztiarena baizik”.

Eta mutilen begiradatik?

Zer egin behar dute mutilek edo gizonek indarkeria matxistaren aurrean? Gai hori planteatu die ipuin lehiaketak 16 urte arteko idazleei, gazteen kategorian. Bizi dugun errealitatea "eraldatzeko guztion begirada eta indarrak behar ditugu eta mutil gazteen papera zein garrantzitsua den azpimarratu nahi izan dugu –azaldu du Ainara Lopezek–. Neska eta emakumeoi indarkeriak identifikatu eta salatzeko deia egiten zaigu aldi oro, ahalduntze ariketa asko jartzen da martxan eskoletan zein eskolatik kanpo, baina mutilek zeresan handia dute eta erasoen aurrean eragiteko tresnak eman behar dizkiegu, aliatu bilakatu daitezen, indarkeriaren aurkako borrokara gerturatu eta elkarrekin eragin dezagun”.

"Feminismoaren beste aurpegi bat da Asun, dituen mina eta amorrua eraldatzaile bihurtu dituena; berak bakarrik daki zenbat kilometro egin dituen ikastetxez ikastetxe"

Asun Casasola, borroka baten erreferente

José Diego Yllanesek Nagore Laffage irundarra hil zuen 2008ko Sanferminetan, ezetz esan ziolako. Alabari gertatutakoa salatzen duen borrokalari nekaezina da Asun Casasola, eta haren izena darama ipuin-lehiaketak; aurten ere, bertan izango da sari banaketan. “Asunek egiten duen lana bistaratzea” ere bada lehiaketaren xedea: “Erreferentea da guretzat, feminismoaren beste aurpegi bat da Asun, dituen mina eta amorrua eraldatzaile bihurtu dituena; berak bakarrik daki zenbat kilometro egin dituen ikastetxez ikastetxe. Guztiok gara Nagore eta guztiok gara Asun, guztion artean indarkeria identifikatu eta eraldatzeko indarrak batzera hauspotzen gaitu Asunek”.

Ariketa kolektiboa

Zortzigarren edizioa du aurtengoa Asun Casasola ipuin laburren lehiaketak: “Ariketa zaila da proposatzen duguna; orrialde bakar batean gai konkretu baten inguruan idaztea ez da ahuntzaren gauerdiko eztula”, eta aldi berean, paperaren aurrean jarri eta indarkeriaz idazten jartzeak berak gogoetarako, salaketarako eta eraldaketarako bideak irekitzen dituela kontatu digu Ainara Lopezek. Azken edizio honetan 370 ipuin jaso dituzte denera (euskaraz eta gaztelaniaz), lehiaketa martxan jarri zutenean finkatu zuten jomuga elikatzen jarraitzen dutenak: “Indarkeririk gabeko bizitzak irudikatzen lagundu nahi duen ariketa kolektiboa” egitea.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Indarkeria matxista
2024-07-24 | Leire Artola Arin
Haurtzaroko sexu erasoek gizarte osoa seinalatzen dute

Komunikabideek hainbatetan kontatzen dute halako herritan haur bati sexu abusuak egin dizkiola entrenatzaileak. Beste zenbaitetan entzuten dugu haur baten aitona atxilotu dutela bilobari sexu abusuak egiten zizkiola egotzita. Gutxiagotan argitaratzen da umeari erasoa egin diona... [+]


Adin txikiko neska baten erasotzaileari jarritako epaia salatu du Gasteziko Mugimendu Feministak

Gasteizko adin txikiko neska bati sexu erasoa egin zion adin txikiko mutil batek, 2023ko ekainean. Gasteizko Mugimendu Feministak ez ditu bidezkoak ikusten epaileak erasotzaileari ezarri dizkion neurriak. Uste du erasoa jasan duenaren birbiktimizazioa bultzatzen dutela... [+]


2024-07-16 | ARGIA
12 urteko mutikoa bortxatzea leporatzen diote Betharramgo ikastetxe katolikoan lanean ari den begirale bati

Indarkeria fisikoa eta sexuala jasan izana salatua duten Betharramgo Notre Dame ikastetxeko kasik ehun ikasleei beste 26 salaketa batu berri zaizkie. Horien artean, oraindik ikastetxean lanean ari den begirale baten kontrakoa dago: 12 urteko mutikoa bortxatu zuela frogatu... [+]


Asiron: “Sanferminak parte hartzaileak, herrikoiak eta jendetsuak izan dira”

Iruñeko alkateak balorazio positiboa egin badu ere, nabarmendu du 24 eraso erregistratu eta 23 pertsona atxilotu dituztela. Baionan ere, bestetan hamaika eraso salatu dituzte.


2024-07-11 | Euskal Irratiak
Eneka Barnetx Borda
“Erasoei begira, lanketa aski apala da oraindik Baionako besteetan”

Asteazkenan ireki dira Baionako bestak usaian baino goizago, bai egutegian bai tenorean. Gisa berean, Patxa plazako besta alternatiboak arratseko 6etan abiatuko dira. Eneka Barnetx Borda, Zizpa gaztetxeko kidea da.


Sanferminetako bederatzi sexu eraso ikertzen ari da Foruzaingoa, horietako hiru “intentsitate altukoak”

Sanferminetako lehen bi egunetan gutxienez bederatzi eraso sexista salatu dituzte, horietako hiru intentsitate handiko sexu erasoak, Mugimendu Feministak gaitzetsi duenez. Foruzaingoak erasoei lotutako gizonak atxilotu ditu, eta gertakariak ikertzen ari da. Erasoei erantzuteko... [+]


Emakume bati sexu erasoa egiteagatik, gizon bat atxilotu dute larunbatean Tuteran

Udaltzaingoak gizon bat atxilotu du larunbat honetan Tuteran, emakume bati sexu-erasoa egitea egotzita. Emakumeak Poliziari deitu zion laguntza eske gizona jarraika zuelako.


Milaka lagunek salatu dituzte Sanferminen lehen egunean izandako eraso matxistak

Iruñerriko mugimendu feministak elkarretaratzea egin du uztailaren 7an, bezperan izandako lau eraso salatzeko. Berriozarren eta Tuteran bi gizon atxilotu dituzte sexu abusuengatik.


2024-07-05 | Ahotsa.info
Eraso Sexisten Aurkako Protokoloa Sanferminetan

Iruñean, Sanferminetarako, udal estrategia bat sortu da eraso sexisten aurkako protokolo saretua aurrera eramateko. Protokoloak, sentsibilizazio eta prebentzio neurrietan, eta ekintza plan batean oinarrituta dago, zeina, interbentzioa, laguntza eta erantzun protokoloa... [+]


Irunberriko Udalak ez du eraso sexisten aurkako kartela jarriko herrian, “ez delako beharrezkoa”

Irunberriko Talde Feministaren eskaerari uko egin eta eraso sexisten aurkako kartela ez dutela herri sarreran jarriko erabaki du Rocío Monclús buru duen udal gobernuak, ez dela beharrezkoa argudiatuta, "beste eraso batzuk ere gertatzen direlako". Udalaren... [+]


Nagore Laffage oroitu dute Iruñean, hilketaren 16. urteurrenean

Nagore Laffage Casasolaren heriotza salatu dute Iruñean astelehenean. 2008ko Sanferminetan Jose Diego Yllanesek hil zuen, Laffagek 20 urte besterik ez zituela.


Sexu abusuak egiteagatik zigortu dute epaileek Baionako apaiz bat, baina ez du kartzelara joan beharko

70 urteko apaizari urtebeteko espetxe zigorra jarri diote, baita bost urteko debekua adin txikikoekin lan egiteko ere. Bere ordenagailuan pedofiliazko edukia aurkitu zuten ikertzaileek. Itaiak elkarretaratzea egin du Baionan, epaiketa hasi aurretik.


Urruñan desagertutako emakumeak otsailean Poliziari jakinarazi zion senarrak “jazartzen” zuela

Ostegunean emandako prentsaurrekoan Jerome Bourrier prokuradoreak bikotea “dibortzio-prozesuan” zegoela adierazi du, eta senarrak ez zuela onartzen. Senarra jendarme ohia eta tiro kirolaria da, eta etxean zituen gerra armak ez dituzte aurkitu. Laure Zacchello... [+]


Emakume bat desagerturik da Urruñan eta hilketa matxistagatik ikerketa ireki dute

Laure Zacchello azken aldiz ikusi zuten ekainaren 21 goizean. Fiskaltzak astelehenean senarrari behin-behineko espetxealdia ezarri zion eta haren parte-hartzea froga dezaketen “zantzu serio eta sendoak” daudela informatu du Sud Ouest egunkariak. Jendarmeriak laguntza... [+]


La Salle jakitun zen Patxi Ezkiagak adin txikikoei egindako sexu abusuez, eta ez zuten neurririk hartu

El Paísek 24 testigantza jaso ditu idazle eta elizgizon legorretarrak egindako sexu-abusuak berresten dituztenak. Erasoak 8-9 urtetik 17 urtera bitarteko adin txikikoei egin zizkien. 1990. hamarkadan erasoez jakitun ziren Ezkiagaren lankideak, baina zituzten ekintzak... [+]


Eguneraketa berriak daude