Iñaki Larrañaga soziolinguista hil da
Iñaki Larrañaga soziologoa eta soziolinguista zen, euskal soziolinguistikaren ikerketan aitzindaria. Alor sozioekonomikoa ikertzen zuen Siadeco kooperatibaren sortzaileetakoa izan zen. Kooperatibak euskararen normalizazioarekin lotutako ikerketa ere egin zuen. Lazkaotarra 88 urterekin hil da uztailaren 3an.
Iñaki Larrañaga Lazkaon sortu zen 1933an. Apaiztu ondoren, Parisen Soziologia ikasketak egin zituen eta Psikologia Sozialean eta Demografian lizentziatu zen. Gerora, antropologiara gerturatu zen, Ramon Iruretagoiena apaizarekin batera.
1967an, Siadeco (Sociedad de Investigación Aplicada para el Desarrollo Comunitario-garapen komunitariorako ikerketa aplikatuko elkartea) sortu zuten Larrañagak eta Iruretagoienak, sozioekonomiaren eta hirigintzaren ikerketarako kooperatiba. Alor horiez harago, soziolinguistikaren eremuan ekarpen handiak egin zituen Siadecok.
Berria egunkariak Kike Amonarriz soziolinguistarekin hitz egin du. Amonarrizek hainbat urtez Larrañagarekin batera egin zuen lan Siadecon. Egunkariari adierazi dionez, Larrañaga euskal soziolinguistikaren aita pontekoa da: “Ikerketa soziolinguistikoan, plangintza soziolinguistikoan, herrietako plangintzan... Arlo horien guztien aitzindariak Iñaki Larrañaga eta Siadeco izan ziren”.
Euskararen ezagutza eta erabilera aitortua neurtzeko metodologiak diseinatu zituzten Siadecoren bidez. Ondoren, kale erabilera neurtzeko metodologia diseinatzeko ardura izan zuen Larrañagak.
Lazkaoko apaizak garaiko soziolinguista entzutetsuenak ezagutzen zituen eta haien lanak aztertuak zituen, hala nola, Lluís Vicent Aracil, Joshua Fishman, William F. Mackey, Rafael Ninyoles, Francesc Vallverdú, José María Sanchez Carrión eta Louis-Jean Calvetenak.
1988an Euskal Autonomia Erkidegoko Soziolinguistika-mapa egin zuten eta 1993an, EAEn, euskararen familia bidezko transmisioaren azterketa gauzatu zuten.
Ainhoa Lasa Agirre (Lovaina, Flandria, 1976) Emun kooperatibako kidea da. UEUko udako ikastaroetan, hezkuntza soziolinguistikoaz hizketan ezagutu genuen uztailean. Dozena bat urte daramatza DBH4ko gazteen ikasgeletan esku-hartzeak egiten. Egitasmo osoak dira, herriko ikastetxe... [+]
Asteartez Zarautzen hasita, Iñaki Iurrebasoren hitzaldi zikloa antolatu du UEMAk. Euskararen egoera ezagutzeko gako berriak ematen dituelako, arnasguneak eta udalerri euskaldunak sendotzea euskararen biziberritzerako giltzarria zergatik den ere azaltzen duelako... [+]
Espainiatik Donostiako Altza auzora migratutako biztanleek euskararekin izan dituzten bizipenak eta jarrerak aztertu ditu Soziolinguistika Klusterrak. Etorkinok integrazio sozialerako eta laboralerako ez zuten euskararen beharrik izan. Euskal hiztunek, berriz, migrazio-prozesua... [+]
Ricardo Urritzola ikerlariak aurkitu du bertso sorta Nafarroako Errege Artxiboan eta Ekaitz Santaziliak Nafarroako Unibertsitate Publikoko irakasleek aztertu ditu. Fermin Altxu Beristain maisuari leporatutako salaketa baten harira idatzi ziren.
UEMAk (Udalerri Euskaldunen Mankomunitatea) berariaz aztertu ditu VII. Inkesta Soziolinguistikoak bere herriekiko eman dituen emaitzak, eta argi-itzalak agerikoak dira berriz ere: herri euskaldunenek euskal hiztunak galdu dituzte.
Hendaian ziren egitekoa 15. edizioa, martxoaren 23an. Egun osoko egitaraua antolatu dute zenbait hitzaldi, mahai-inguru, aurkezpen eta tailerrez osatuta. Ipar Euskal Herrian Frantziako gobernuaren erretreten erreformaren aurka deitutako greba orokorrak ekarri du erabakia.
Errealitatea eraldatzeko, gauzak ahalik eta zehatzen ezagutu behar direla sinetsita dago Iñaki Iurrebaso Biteri (Legazpi, 1967). Soziologoa ikasketaz, ofizio horretan aritu izan da beti, hasi Donostiako Udalean, Aztikerren ondoren, eta bere kabuz gero. Azken zortzi urteak... [+]
Eusko Jaurlaritzak Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako VII. Inkesta Soziolinguistikoa aurkeztu du. Duela 30 urte baino 261.000 euskaldun gehiago daude, baina jaitsi egin da euskaraz erdaraz baino errazago egiten dutenen kopurua, %34,6tik %27,4ra. Gazteen artean nabarmen egin du gora... [+]
Euskaltzaleen Topaguneak eta Euskaraldiak sortu dute EITB podkast atariarentzat Zapla! podkast berria. Hizkuntza ohiturak aldatu eta Euskarazko praktika linguistikoak indartzeko tresna da. Belarriprest eta Ahobizi guztientzat lagungarri izan nahi du produktu berriak,... [+]
Zeinu hizkuntzaren interpretearen ezinbesteko laguntzaz egin diogu elkarrizketa Aitor Bedialauneta Arrateri (Ondarroa, 1991), Euskal Gorrak EAEko gorren elkarteen federazioaren presidenteari. “Interpretearen mendekotasunik dudan? Une honetantxe, biok daukagu”,... [+]
Soziolinguistika Klusterrak asteazkenean argitaratu du 2021eko ikerketaren txostena. Neurtu dute euskararen kaleko erabilera egonkor dagoela, eta azken neurketan bezala zortzitik batek hitz egiten duela (%12,6). Eremu euskaldunenetan jaitsi egin da. Proposatu dute hazkundea... [+]
Kaleko 71.000 elkarrizketa eta 227.900 solaskide behatu dituzte UEMAko herrietan, eta 2017koa baino ikerketa are sendoagoa burutu dute. Erabilera orokorra ez da ia aldatu: bostetik hiru aritzen dira euskaraz. Adina eta generoaren arabera badira desberdintasun batzuk.
