IMEC, lehen albo-kaltea
Odol-putzua (Gazakoa, oraingoz; eta espero dezagun hangoa besterik ez izatea, gehiegizkoa baita jada hilabete honetan ikusi duguna) lehortzen denean, eta jazoera guztia argi luzeagoekin behatzeko garaia heltzen denean, agian, inor ez da oroituko. Total, jaio eta hilabetera hezur-haragizko haur sakailatuak hainbeste ikusi eta gero, mereziko ote du kezko zerbaiten heriotza deitoratzeak?
Baina egia da, dagoeneko, albo-kalte geopolitiko potoloa egin duela urriaren 7an sutu zenak. IMEC du, zuen, izena: India-Middle East-Europe Economic Corridor. Irailean, Gazakoa sutu baino hilabete lehenago, bueltako kanpaiekin plazaratu zen asmo handiko proiektua. Munduko herrialde populatuena, India, munduko merkatu aberatsena, Europa, eta munduko energia-ekoizle nagusienak oparotasunez eta adiskidantzaz lotu behar omen zituena. Izenburu deskribatzaile luzean, haatik, ez zetorren jaioberriaren aitapontekoa, AEB, baina berdin zion: mahaiburuaren alboan eserita zegoen Biden presidentea irailaren 9an New Delhiko G20arekin batera entitatearen sortze-akta sinatzean.
Argi baino argiago zegoen Txinaren Belt and Road Initiative-ak hamar urte betetzen zituela eta arrandiaz ospatzear zuen foroaren kontrapuntua izan nahi zuela IMECek. Baina ez zen ke hutsa; sakonagoko kontuak ere antzematen ziren egitasmoan. Eta Blinkenen lantaldeak bazuen pozik egoteko motiborik. Handik egun gutxitara Jack Sullivanek egin zituen adierazpen ahaztezinak ez ziren gaupasa zoriontsu baten ondorengo ateraldiak.
IMECek, alde batetik (seguruenera, AEBrentzat garrantzizkoena zenetik), mesede ordainezina –edo hobeto esanda, Indopazifikoko Quad-ean sozio leial izanez ordaindu beharrekoa– egiten zion Indiari: Txinak bezala, erregaien premia aseezina dauka Indiak, etorkizunean gutxituko ez dena; eta ez horren harreman gozoak herrialde arabiar eta islamdarrekin, bere gutxiengo musulmanak pairatzen duen bizimodu hitsa dela eta. IMECen bigarren asmoa, zalantzagarriagoa, Saudi Arabia eta Israelen arteko bakea interesaren kolarekin itsastea izango zen. Eta azkenik, hartara, Europa behartsuak ere energia lortzen bazuen...
Urriaren 7tik hilabete igaro denean, IMECen ipuin guztia pikutara joan da, odol-putzuan itota. India ahalik isilen dago Gazako sarraskiaren aurrean, sua etxera sar ez dakion. Israel eta “arabiar zintzoen” arteko harremanak urte askotarako zapuztuta geratuko dira, inoiz onbideratzen badira, Txinaren BRIak bere buruhausteak izango ditu, baina IMEC ez da izango horietako bat.
Geroak, biharamunak kasik, ematen duen perspektibarekin, zer pentsatua ematen du duela bi hilabete eskas serio-serio irakurtzen genuenak...
Ezagutza eta erabilerak, biek, egin dute atzera Galiziako Estatistika Institutuak jakinarazitako azken datuetan. Galera handiagoa da adin tarte gazteenetan. 5 eta 14 urte artekoen herenak adierazi du galiziera gutxi edo batere ez dakiela.
Urtebete igaro da, diotenez. Ez dut sekula ulertu mendebaldarrok daukagun ohitura harroputz hau: nahiz eta gatazkak ia mende bateko iraunaldia izan, datak nahierara moldatzen ditugu, garrantzia nolanahi oparituz. Azkeneko sasoia ezberdina izan al da beren lurraldean preso... [+]
Azken egunetan gutxienez Nazio Batuen Erakundeko bost kasko urdin zauritu ditu Israelgo armadak, UNIFIL Nazio Batuen Libanorako Indar Behin-Behinekoak duen egoitza nagusiaren kontrako erasoetan, Naqoura herrian. Netanyahuk esan du kasko urdinak “giza ezkutu” gisa... [+]
Ibaitik itsasora Palestina libre lelopean antolatu dute 24 orduko egitaraua Ipar Euskal Herriko hainbat herritarrek. Palestinako preso politikoen laguntzen dabilen Addammer elkarteari bidaliko diote bildutako diru guzia. Bertaratzeko deia zabaldu dute larunbatean egindako... [+]
Ez da kasualitatea Hispanitatearen eguna, Guardia Zibilarena eta Pilarreko amabirjinarena data berean izatea. Hirurek egitura zapaltzaileak irudikatzen dituzte (estatua, armada eta eliza). Bestalde, indigenen erresistentzia eta Espainiako Estatuak bere armada militar eta... [+]
Asteazken honetan Ukrainako lehendakari Volodimir Zelensky Londresen bildu da Keir Starme lehen ministro britainiarrarekin eta Mark Rutte NATOko idazkari nagusi berriarekin. Ondoren bildu da ere Europar Batasuneko beste buruzagi garrantzitsuekin. Helburua da “garaipenerako... [+]
Zalapartak zalaparta, eta Espainiako Senatua gainditu ondoren, Europako zigorrak bateratzeko lege aldaketak aurrera jarraituko du. Horrela, 2008an zigorrak bateratzeko Europak onartutako zuzentarauari Espainiak 2014an jarritako salbuespena desagertuko da, eta horrek 45 euskal... [+]
Herriko supermerkatuetan salgai dituzten produktu eta saltokiei eskatu diete Israelen ekoitzitako produktuak saltzeari uztea: Arrasateko Eroskik eta Alcampok eskaria onartu dute; Lidl eta BMk ez. Elkarretaratzea egingo dute ostiral honetan Lidl supermerkatu aurrean.
, Nafarroako parlamentuan..jpeg)
Bizikidetasunaren eta Nazioarteko Elkartasunaren batzordeak Munduko Medikuak erakundearen eskaera onetsi du, PSNk aurka bozkatu duen arren. Irailean zehar 40 bat lagunek Mendebaldeko Saharatik Madrilera bidaiatu zuten nazioarteko babes eske eta dagoeneko haietatik hamasei... [+]
Gutxienez hamabi poliziak inguratu zuten gaztea. Erail zuen agenteak esan du gainera joan zitzaiola agerraldia izan zuen gaztea, baina bertsio hori gezurtatu du lekuko batek. 2020an izan zen hilketa, eta orain ari dira epaiketa egiten.
Ingelesez zabalduriko bideo baten bidez eman die abisua Israelgo Lehen ministroak: Israelgo armadarekin kolaboratu ezean, libanoarrei ere bideratuko die palestinarrek pairaturiko "sufrikarioa".
Peru iparraldeko kostaldean, Pañamarca aztarnategian, mochica kulturako (K.a. 330- K.o. 800) tronu areto bat aurkitu berri dute. Arkitektura ikusgarriagatik, iruditeria erlijioso zabalagatik eta xehetasunez betetako hormairudi koloretsuengatik ezaguna da kultura... [+]
Tijarafe (Kanariar Uharteak), XIV. mendearen erdialdea. Lehen monje katolikoak La Palma uharteko inguru horretara iritsi zirenean, ikusi zuten awarek, bertako aborigenek, Eguzkia, Ilargia eta izarrak gurtzen zituztela.
Eta azken urteetan Tijarafen egindako kanpaina... [+]