“Ilargiak miraririk ez du eginen baratzean, baina badu bere eragina”
Adi baratzezain eta landarezaleak! Zuengan pentsatuz propio sortutako agenda kalean da: Ilargiaren eta landareen 2021eko agenda. Jakoba Errekondoren testuz eta Antton Olariagaren marrazki ederrez hornitua, norberaren ohar eta idatziekin betetzea izanen da urte berrirako erronka. Zuen alea eskura dezakezue ARGIAren Azokan eta betiko saltokietan. Jakoba Errekondok xehetasunak eman dizkigu.
Zer du agenda honek besteengandik desberdin?
Beste edozein agendatik desberdintzen duena da astero-astero landareekin egin behar ditugun lanetarako ilargiaren bi zikloak erakusten dizkigula, eta hilero fruitu-arbolatan, lorategian edo basoan egin beharrekoak ere adierazten dizkigu. Aurtengo nobedadeetakoa da hilabete bakoitzean ilargiaren zikloaren eskema azaltzen duela. Bestetik, urtero gai bati eskaintzen diogu agenda eta aurtengoan garaian garaiko barazkiak dira protagonistak: kalitatezko elikadura nahi badugu jakin beharra dugu zer den freskoa eta garaikoa. Hilabete bakoitzean barazki horiek zein diren azaltzen zaigu agendan.
Zein ataletan banatu duzue agenda-liburua?
Kokapena egiteko, ilargiaren eragina azaltzen da hasieran, eta urte osoko ilargiaren bi zikloak. Euskal Herriko klima mapa ere proposatzen da, baratze bakoitzaren kokapenaren arabera lanak desberdinak direlako. Agendan norberak bere lanak seinalatzeko aukera du, eta lan horiek errazteko aholkuak ere badaude: landare laguntzaileak zeintzuk diren, polinizatzaileak nola erakarri, ongarriak eta txandakatzeak nola egin, barazkiak nor norekin eramaten diren ongi, tratamendu naturalak… Informazio hori guztia, gainera, Antton Olariagaren marrazki ederrekin lagunduta doa.
Norentzat da bereziki erabilgarri?
Batez ere landareekin lan eginez ikasi nahi duenarentzat, edo baratzerik eta landarerik eduki ez baina horien inguruan gehiago jakin nahi duenarentzat: garaian garaikoa jateko, landareekin eta baratzearekin lotutako esaldiak ikasteko… Horretarako ere erabilgarria da. Bestetik, egia da eguneroko gauzak seinalatzeko ere erabil daitekeela, besterik gabe, agenda arrunt bat bezala.
Ilargiari jaramon gehixeago egin beharko genioke gure egunerokoan?
Norberak ikusi beharko du hori! Garbi dago landareengan eragina baduela ilargiak. Noski, ilargiak ez du miraririk egiten, aurreko lan guztiak ongi eginak eduki behar dira: lur ona izan, bizia, ongi prestatua, bertako landare barietateak erabiltzea… hori guztia ongi dagoenean, lagunduko du ilargiak!
Errezilera bizitzera joan eta sagarrondoak landatu zituen Satxa Zeberiok, Bio-K proiektuaren bultzatzaileak, duela zenbait urte. “Iritsi zen sagarrekin zerbait egiteko momentua, eta sagar zukua eta sagardoa ekoizteari ekin genion orduan”, azaldu du. 2015ean sortu... [+]
Urteak daramatza Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkarteak (BLE) bioaniztasun landatuaren inguruan lanean. “Hainbat proiekdu ditugu abian, eta horietako bat baratzeko hazien ingurukoa da”, azaldu du Nico Mendiboure Hazi Sareko kideak. Duela lau bat urte hasi... [+]
Nekazaritzan trebatzeko eta proiektu propioak abiatu aurretik ekoizpenean eta merkaturatzean norbere burua probatzeko, abian dira gurean nekazaritzako hainbat test gune. Araban, 2023an abiatu zuten Aleko nekazaritzako test gunea, baina, antzeko egitasmo gehienekin alderatuta,... [+]
Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]
Urteak daramatza martxan Ipar Euskal Herrian Trebatu elkarteak, laborantzan proiektua abiatu nahi duten pertsonek aurrez trebatzeko aukera izan dezaten. Ipar Euskal Herriko proiektua eredutzat hartuta eta ideia berari tiraka, Gipuzkoan ere izen bereko elkartea sortu dute aurten... [+]
Gero eta nekazaritzako test gune gehiago ditugu inguruan, hau da, nork bere proiektua martxan jarri aurretik nekazaritzan eta abeltzaintzan trebatzeko guneak. Nafarroako Zunbeltz espazioa eta Gipuzkoako eta Ipar Euskal Herriko Trebatu dira horietako zenbait adibide, gurean... [+]
Herritarrak elkarren artean saretzea eta bizitza sozialerako espazioak bultzatzea da Xiberoko Kolektiboa elkartearen lan ildoetako bat. Bide horretan, baratze kolektiboa sortzeko aukera suertatu zitzaien 2020an Maulen, eta zalantzarik gabe, proiektuari ekitea erabaki zuten... [+]
Arrasateko Beroña auzoan dago kokatuta Xabi Abasolo Etxabek eta Naiara Uriarte Remediosek bultzatutako Errastiko Ogia proiektua. Bakoitza bere bidetik iritsi ziren okintzaren mundura, baina eredu ekologikoan eta ama orearekin ekoizteko oso ongi uztartu dituzte bi gazteen... [+]
Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]
Euskal literaturaren eta kulturaren topaleku garrantzitsuenetakoa da abenduaren 5etik 8ra egingo den Durangoko Azoka, eta 59. edizio honetan ere, Bizi Baratzeak bere postua izanen du, ARGIAkoaren ondoan.
Garbiñe Larreak Kosmetikoak sendabelarrekin liburua argitaratu berri du ARGIArekin. "Egin ezazu zuk zeuk" filosofia kosmetikoen mundura ekarrita, egunerokoan behar diren produktuak egiteko liburu teoriko-praktikoa da. Eskuragarri dago azoka.argia.eus webgunean.
Naturopatiaren eta iridiologiaren mundutik iritsi zen Eztizen Agirresarobe Pineda ezkiotarra kosmetika naturalaren mundura: “Hirugarren urtea dut naturopatia eta iridiologia ikasketetan, baina lehenagotik ere egiten nituen ukenduak, kakaoak, eta antzekoak”, azaldu... [+]
Umetatik baserrian bizi izan dira Gillen eta Bittor Abrego Arlegi anaiak, Lizarraldean, Iguzkitza herrian. Familia abeltzaina izan da haiena baina baserria eta lursailak haien esku gelditu zirenean, proiektuari buelta bat ematea erabaki zuten bi anaiek: “Lur zatia eta... [+]
Lehen sektorea bultzatzeko eta indartzeko lanean dihardute Nafarroako Pirinioetan azken urteotan, eta lanketa horren baitan sortu zuten Pirinioetako Mahaia. Diagnostikoa ondu dute azken urteotan, eskualdean lehen sektoreari lotuta dituzten hutsuneak identifikatzeko, eta ondorio... [+]