Ikastolak: ikasgelak eta klaseak
Euskal Eskola Publikoaz Harro ekimenak hezkuntza sistema osorako eredu publiko eta bakarra aldarrikatu du. Horren harira, Ikastolen Elkartea defentsiban jarri da; eta defentsarik onena eraso on bat denez, ikastolak administrazioaren esku uzteko prest ez daudela eta publikotasunaren definizio berri bat beharrezkoa dela adierazi dute. Publikotasunaren definizio berri bat… ekimen pribatua barne hartuko duena! Ezin dut imajinatu Kapitalarentzako eskaintza hoberik etorkizuneko gizartearen prestakuntza haren mende jartzea baino: publikoa eta pribatua desegiten duen gizarte-eredu bat. Mundu perfektua eta euskalduna, ezker eta eskuinik gabekoa eta herri gisa dugun purutasuna arriskuan jartzen duten beste agente kutsatzaile batzuetatik libre.
Beti da ona aitzindarien lan ikaragarria aitortzea: ikastolak euskaraz ikasteko eta bertan bizitzeko eskubidea ukatzen zuen errepresio frankistari emandako erantzun herrikoia izan ziren. Baina egungo eztabaida, nahiz eta batzuk horretan tematu, ez da bere jatorriari buruz, baizik eta gaur egun Euskadin kontzertazioak dituen ondorio sozialei buruz. Bereizketaz eta desberdintasunez hitz egiten ari gara. Euskadin haur guztiek ez dute hezkuntzarako eskubide bera eta haien aukerak baldintza sozioekonomikoen araberakoak dira. Klase desberdintasunaren erreprodukzioa bermatuta dago eskola kristauei eta ikastolei esker, horiek baitira, funtsean, kontzertaziora zuzendutako diruaren gehiengoa jasotzen dutenak EAEn.
"ikastolak euskaraz ikasteko eta bertan bizitzeko eskubidea ukatzen zuen errepresio frankistari emandako erantzun herrikoia izan ziren. Baina egungo eztabaida, nahiz eta batzuk horretan tematu, ez da bere jatorriari buruz, baizik eta gaur egun Euskadin kontzertazioak dituen ondorio sozialei buruz"
Euskadin, kontzertatuko matrikulazio-tasa guztizkoaren % 48,3 da; Estatuko batez bestekoa baino 20 puntu gehiago eta 35 puntu gehiago Europarekin alderatuta. Beharrezkoa da horrelako anomalia neoliberalari amaiera ematea. Ez dezagun ahaztu kontzertatuak diru publikoarekin finantzatutako pribatua esan nahi duela.
Ikastetxe bateko eta besteko ikasleen arteko desberdintasuna gero eta handiagoa da. Publikoan biltzen dira jatorri apaleneko ikasleak. Save the Childrenek 2018an egindako txosten baten arabera, profil sozioekonomiko baxuko ikasleen kontzentrazio-maila oso altua duten euskal ikastetxeen % 88,9 titulartasun publikokoak dira. Horrek esan nahi du, funtsean, kontzertatuak errealitate sozialari bizkarra ematen dioten ikastetxe elitistak direla praktikan, eta beraien existentzia hutsak benetako ghettoak sortzen dituela. Eskola pribatuen finantziazio publikoak diru gutxiago eta baliabide falta dakarzkio eskola publikoari. Azken honek, kontzertatuak ez bezala, ez du "borondatezko kuoten" bidez estalitako hautaketa-prozesurik egiten, immigrazioaren ondoriozko kultura-aniztasun guztia onartzen baitu.
Kontzertazioaren ondoriorik nabarmenena segregazio soziala da. Batzuk kristaua edo ustez herrikoia den jakintza pribilegiatu bat duten bitartean, eskola publikoak, inklusiboak, herriaren benetako isla denak ez du behar adina baliabide pertsonal eta material. EAJk hezkuntza publikoaz hitz egitean, ardatz egituratzaile gisa hitz egitea gustu txarreko broma bat da. Honekin hautaketa librearen iruzur liberala justifikatzen dute. Hautaketa librea norentzat?
Ikastetxe erlijiosoek beraien existentzia justifikatu nahi izana ulertu daitekeen zerbait da, azken finean alde nabarmena dago ikastetxe erlijiosoek eta eskola publikoak aldarrikatzen duten hezkuntzaren artean. Izan ere, azken honek zientzian, berdintasunean, aniztasunean, laikotasunean, etab. oinarritutako hezkuntza bat aldarrikatzen du. Gaur egun eskola publikoak euskaraz ikasteko eskubidea bermatzen du. Zer argumentu ditu, beraz, Ikastolen Elkarteak publifikatu nahi ez izateko eta eskola publikoarengandik bereizteko? Esango dut: Herri eta Gizarte Mugimendu kontzeptuen desitxuratzea.
Milaka pertsona kalera atera dira larunbatean, Eusko Jaurlaritzari eta Osasun Sailari "konponbide errealak" eskatzeko, Osakidetzaren arazo estrukturalak konpon ditzaten.
Milaka eta milaka lagun elkartu dira larunbat bazkalondoan Iruñean, Baztango Aroztegiaren makroproiektuari aurkakotasuna adierazteko eta maiatzean epaituko dituzten zazpi auzipetuen absoluzioa eskatzeko. Bideoz grabatu dugu amaiera ekitaldiko hitzartzea [albistearen... [+]
Jan-edanean zeuden denak, itxuraz alai, baina baten bat urduri zebilen aperitibo eta aperitifa artean. Bigarrenez jasoko zuen saria, baina eskuetan edukiko zuen lehenbizikoa izango zen. Eta urduri zegoen, oroigarriak bulegora heldu beharra zeukalako, joder. ARGIA Sariak ez dira,... [+]
Gauzak bizi eta azkar aldatzen badira ere, zenbait kontu ez dira aldatzen: Argia Sarien ekitaldia da horietako bat. Horixe esan dio kronikagile honi beharrera etorri den kanpoko kazetari batek, ARGIA asko aldatu dela esatearekin batera, sari-banaketa hasi aurretik. Onerako ari... [+]
Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]
Sei sari banatu ditugu aurten: ikus-entzunezko saria EITB Kultura telebista saioari eman zaio, prentsako saria Irutxuloko Hitza Donostiako hedabideari, entzunezko saria BaDa!bil podcastari, interneteko saria Oroibidea bilatzaileari eta komunikazio kanpaina onenaren saria Altxa... [+]
Onintza Irureta Azkunek egin du hitzartzea ARGIAko lantaldearen izenean:
"ARGIAko komunitatea osatzen duten milaka lagunetako batek berriki adierazi digu batzuetan ARGIA iluna dela, barruak mugiarazten dizkion albiste gogorrak daudela. Lan ona egiten dugula, baina... [+]
Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]
Hamabost urteotan gazteenen artean euskara sustatzeko egindako lanagatik eta lortutako arrakastagatik, Merezimenduzko Argia Saria Ene Kantak proiektuarentzat izan da. Saria Nerea Urbizu, Fermin Sarasa eta Jesus Irujok jaso dute.
Entzunezko Argia Saria BaDA!bil podcastak jaso du, Hiru Damatxo ekoiztetxeak ekoitzitakoa, eta Gerediaga elkarteak eta EITBk finantzatutakoa. Podcastak kulturgintzan dabiltzan lau mahaikidez osaturiko bost mahai inguru jaso ditu Durangoko Azokaren bueltan. Saria jaso dute Amets... [+]
Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]
EITB Kultura telebista saioak jaso du Argia Saria euskal kulturgileen lana bistaratzeagatik, Euskal Herriko txoko guztietako proiektuak telebista publikora ekartzeagatik, eta egiten duten kalitatezko ikus-entzunezkoagatik. Saria Leire Ikaranek eta Kerman Diazek jaso dute, Berde... [+]
Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.