Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraiki zuten frankismoaren esklaboei omenaldia egin diete
1939 eta 1941 bitartean Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraikitzera behartu zituzten frankismoaren 2.400 esklaboak omendu zituzten larunbatean, Igariko gainean. Errepresaliatu antifaxista haien memoriak gure bidea izan behar duela aldarrikatu zuten omenaldia antolatu zuen Memoriaren Bidea elkarteko ordezkariek. Ikusi argazki galeria osoa hemen.
Memoriaren Bideak elkarteak duela 20 urte egin zuen molde honetako lehen omenaldia, Igariko gainean. Duela bi hamarkada, 12 preso ohik jaso zuten omenaldia. Denak hil dira, baina halere urtero ehunka lagunek parte hartzen segitzen dute haien omenaldian: senideek, hainbat elkarte memorialistatako kideek, inguruotako bailaretako herritarrek.
2.400 errepresaliatuentzat egia, justizia eta erreparazioaren bila urratsak egiten segitzen dute, omenaldiaz harago. Aurten, konparaziora, Igari eta Bidankoze arteko errepidean esklabo moduan lan egin zutenen senideek kereila aurkeztu dute, hura gizateriaren aurkako delitua izan zela eta halakoak sekula ez direla iraungitzen argudiatuz. Epaileek atzera bota dute. Senideen izenean Valentin Esteban mintzatu zen, eta haren ondotik, kereila sustengatu zuen gehiengo sindikal guztiz zabalaren izenean, Sabino Cuadra.
Ekitaldian, halaber, hainbat elkarte memorialistak parte hartu zuten: Oiartzungo Kattin Txiki, Andaluziako Memoria Historiko eta Justizia, Madrilgo Los Barracones eta Frantziako VMRE. Azken elkarte horretako kide eta Gardeko erbesteratu baten alaba Chantal Penicautek ohartarazpen bat egin zuen: “Eskuin muturra, faxismoa, beste behin ere ate joka dugu, arrisku erreala da, datorren asteburuko Frantziako hauteskundeetara begira”.
Horren harira, Nafarroako Gobernuko Memoriaren Institutuko Josemi Gastonek esan zuen memoria historikoak ezinbestean antifaxista izan behar duela. Horretaz gain, gogora ekarri zuen 2015etik hona Nafarroako Gobernuak hainbat urrats egin dituela Igariko gaina bezalako hainbat leku memoria gune izendatzeko.
Hain zuzen ere memoria historikoak antifaxista izan behar duelako, omenaldiko hitzartze nagusia Yala Nafarroa Plaestinarekin plataformako bi kidek egin zuten: Mirian Bravok eta Ola Arafatek. Arafat gazatarra da, eta dagoeneko 50 senidetik gora galdu ditu azken hilabeteotako genozidioan. Elkartasuna eskertzeaz gain, mezu irmoa bota zuen: “Israelgo estatu genozidari aurre eginen diogu, eta Palestina aske izanen da, ibaitik itsasora”.
Urtero bezala, Txomin Uriarte preso bakiotarraren senideek hark bere garaian asmaturiko tangoa abestu zuten, omenaldiko unerik hunkigarrienetako batean. “Haien memoria, gure bidea”, laburbildu zuten antolatzaileek.
Ikusi 200 argazkitik gorako argazki galeria Euskalerria irratiaren webgunean.
Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.
33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]
1976ko martxoaren 3an, Gasteizen, Poliziak ehunka tiro egin zituen asanbladan bildutako jendetzaren aurka, zabalduz eta erradikalizatuz zihoan greba mugimendua odoletan ito nahian. Bost langile hil zituzten, baina “egun hartan hildakoak gehiago ez izatea ia miraria... [+]
Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako Departamentuko Memoriaren Nafarroako Institutuak "Maistrak eta maisu errepresaliatuak Nafarroan (1936-1976)" hezkuntza-webgunea aurkeztu du.
ELA, LAB, ESK eta STEILAS sindikatuek eta M3 elkarteak "herrikoia eta sozialki plurala" den memoria eguna "errepresiorik gabe" egitea eskatu dute. Eusko Jaurlaritzari zuzendutako eskaera da, "iaz ez bezala", aurten manifestatzeko eskubidea bermatzeko... [+]
Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]
Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.
PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.
Lazkaon 1960-70ko hamarkadan galdu ziren inauteriak berreskuratzeko asmotan dabiltzala irakurri dugu azken asteetan. Festa haietatik abiatuta herriko hainbat talde elkartu eta otsailaren 28an plazaratuko dira inauteriak ospatzera. Xehetasun gehiago jakin nahian Oin Arin dantza... [+]
Memoria Demokratikoaren Legea bete eta Lasa eta Zabala bahitu eta torturatu zituzten Donostiako La Cumbre eraikina memoria historikorako gune bihur dezaten exijitu dute Gipuzkoako Batzar Nagusietan. Jauregia 2023an Donostiako Udalari utzi behar zion estatuak, baina prozedura... [+]
Astearte gauean egin dituzte pintaketak, bizilagunek azaldu dutenez. Fatxada nagusia, bertako ateak eta alboetako paretak margotu dituzte. Gazte Koordinadora Sozialistak urtarrilaren 25rako deitutako mobilizazioarekin bat egiten du aldarriak.
Elkarte memorialisten ustetan, Rozalejoko Markesaren Jauregia, Nafarroako Memoriaren Institutua kokatuko litzatekeen tokia, "omenaldi, oroimen eta oroimenerako lokal bat" izan daiteke, eta Maravillas Lamberto izena eraman. Manifestariek adierazi dute ez dela nahikoa... [+]
Tafallan, nekazal giroko etxe batean sortu zen 1951. urtean. “Neolitikoan bezala bizi ginen, animaliez eta soroez inguratuta”. Nerabe zelarik, 'Luzuriaga’ lantegian hasi zen lanean. Bertan, hogei urtez aritu zen. Lantegian ekintzaile sindikala izan zen;... [+]
Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]