Igandean hasiko dira aurtengo Maskaradak Muskildin
Urtarrilaren 7an hasiko dira Maskaradak Zuberoan. Aurten Muskildik antolatu eta eramango ditu herriz herri maskaradak, beraz, Muskildin izango dira lehen eta azken saioak.
Emakumez osaturiko aitzindari taldeak abiatuko ditu 2018ko maskaradak. Datorren urtarrilaren 7an hasiko dira eta Muskildiko gazteek izango dute herriz herri maskaradak eramateko ardura. Guztira 16 agerraldi egingo dituzte Zuberoako herri desberdinetan ohikoa denez, herrian lehen eta azken agerraldian eginez. 1997 urtean eman zituzten maskaradak azkenekoz Muskildiko gazteek eta 2016eko Hur Xenda ikusgarria prestatu ondotik, maskaradak antolatzeko motibaturik ziren. Hegoaldean ere maskaradarik ematekotan dira baina oraindik ez dute ez toki edo datarik zehaztu.
Hemen duzue egutegia:
- Urtarrilak 7, igandea: Muskildi.
- Urtarrilak 14, igandea: Pagola.
- Urtarrilak 21, igandea: Atharratze.
- Urtarrilak 27, larunbata: Ainharbe.
- Otsailak 4, igandea: Lexantzü.
- Otsailak 11, igandea: Urdiñarbe.
- Otsailak 17, larunbata: Gamere.
- Otsailak 25, igandea: Eskiula.
- Martxoak 4, igandea: Altzürükü.
- Martxoak 10, larunbata: Idauze.
- Martxoak 18, igandea: Lakarri.
- Martxoak 24, larunbata: Maule.
- Apirilak 1, igandea: Barkoxe.
- Apirilak 8, igandea: Hoki.
- Apirilak 15, igandea: Larraine.
- Apirilak 22, igandea: Muskildi.
Lau hilabetean Zuberoako 15 herritan arituko dira maskaradak eskaintzen. Guztira 16 saio egingo dituzte, gehienak igandeetan izango dira, baina hiru herri larunbatean bisitatuko dituzte.
Dantza irakasleak Maitena Oihenart, Emilie Ourthe eta Remi Mugordoi izan dira. Hona 2018ko Muskildiko maskaradan parte hartuko duten arizaleen zerrenda:
- Txerreroa: Lorea Mainhaguet.
- Gatüzainak: Klara Borthaire eta Elena Mainhaguet.
- Kantiniersa: Maialen Urrutiager.
- Zamalzainak: Caroline Miramont eta Maitena Oihenart.
- Entseniaria: Aña Eiherrabaren.
- Jauna: Jean Marc Cachenaut.
- Anderea: Juana Jauregui.
- Laboraria: Johañe Caset.
- Laboraixa: Ximena Aguergarai.
- Marexalak: Maddalen Sallaberenborde, Kattin Barreix, Maiana Uhalt eta Elisa Borthaire.
- Kukulleroak: Txomin Sallaberenborde, Pette Gastellusari, Eloixa Barreix eta Johañe Aguergarai.
- Kerestuak: Allande Oihenart eta Allande Barreix.
- Xorrotxak: Emilie Ourthe eta Xabi Elgart.
- Buhame jauna: Gilen Aguergarai.
- Buhameak: Joana Aguergarai, Kattalin Eiherrabaren, Nicolas Berçaits, Maddalen Burcudoi, Damien Ourthe eta Bixintxo Fidelle.
- Kabana: Guillaume Burcudoi.
- Pitxu: Iban Etchegoinberri.
- Kauterak: Allande Barreix, Allande Oihenart eta Xabi Elgart.
- Bedeziak: Remi Mugordoi.
- Musikariak: Herve Uhaldeborde, Celine Otatchegui, Bernuet Agor, Pette Jaragoihen eta Pette Ligueix.
- Dantza irakasleak: Maitena Oihenart, Emilie Ourthe eta Remi Mugordoi.
Albiste hau Dantzan.eus-ek argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.
Lehentze franko ditu Pagolako maskaradak: lehentze da Pagola herriak maskaradak ematen dituela; lehentze ere da Kabana pertsonaia neska batek jokatzen duela; lehentze ere da maskaradako txirulariak oro neskak izan direla, Urdiñarbeko barrikaden denboran; lehentze da... [+]
Xiberoa eta Baxe Nafarroa artetik jalgiko da aurten maskarada. Ehun urteko etenaldiaren ondotik, xiberotar usaia berreskuratuko dute aurten Pagolako gazteek.
Hasi dira maskaradak Zuberoan, urteroko tradizioari jarraiki. Alabaina, tradizioak aldatu daitezkeela erakutsi dute aurten Maulen: lehen aldiz, ez da buhamerik izango. Pertsonaia horiek ijitoak ziren, eta estereotipoetatik eta arrazakeriaz antzezten zirela salatu izan dute... [+]
Urtarrilaren 15ean hasi eta apirilaren 22an bukatuko dira 2023ko maskaradak, Maule-Lextarreko gazteek emanak. Guztira hamabost emanaldi lotu dituzte. Lau hilabetean zehar, asteburuz asteburu, Zuberoako hamahiru herri bisitatuko dituzte hiriburuko gazteek. Ohi den legez, lehen... [+]
Erabakita dute zuberotarrek datozen hamar urtetako pastoralak eta hiru urtetako maskaradak zein herrik emango dituzten, eta zerrenda luzatzen doa urtetik urtera. Hilabete honetan gehitu dira, adibidez, Lakarri-Altzaiko herritarrak. Martxoaren hasieran Xiberoko Boza Irratian... [+]
Herri batzuetan urtero moduko inauteriak izango direla adierazi da, beste zenbaitetan moldatu egin dituzte eta beste batzuetan bertan behera gelditu dira inauteriak. Sarrera honetan beste urteetan ospatu izan diren errituak zerrendatu ditugu, baina horrek ez du esan nahi aurten... [+]
Zamaltzain, entseinari zein laborari aritua da Joimo Arantzet (Atharrazte, 1974) hainbat maskaradetan. Etxetik jaso du dantza, Zuberoan ohikoa izan den moduan, eta seme-alabei ere transmititu die dantzarekiko maitasuna eta gaitasuna. Etxekoei ez ezik baita inguruko hainbat... [+]
2021eko Maskaradak bukatu orduko hasiko dira 2022koak. Izan ere, pandemia dela-eta Barkoxeko gazteek inauteriak neguan ospatu beharrean udan hasi zituzten iaz, eta urtarrilaren 8an Barkoxen emango diote amaiera. Astebete beranduago, urtarrilaren 16an, abiatuko dira... [+]
2020an eman behar zuen Barkoxek maskarada Atarratzerekin batera.
Neguko festak, inauteriak dira maskaradak, baina pandemiak ez du hauek ospatzeko aukerarik eman azken neguan, beraz, udan emango dituzte aurten Barkoxeko gazteek, uztailaren 31n hasita.
COVID pandemia dela eta beste kultur ekitaldi guziak bezala, kanbiamenak izango dira Xiberoan ere. Aurten Altzürüküko maskaradak zale ekuarazi baditu ere, ondoko urtean ondorioak ekarriko ditu.
Barkoxeko eta Atharratze-Alozeko gazteak ari dira saioa prestatzen, COVID-19ak baldintzaturik.
Aurtengo maskaradako gazte taldean “zaharrena” zen Marie Annick Jauri (Altzürükü, 1992). Zuberotar inauteriko tradizioan pertsonaia nagusien rola betetzeko emazteen aldia heldu dela konbentzitua bada ere, ez da hala gertatu bere herriko maskaradetan,... [+]