Idauze-Mendiko eskola publikoa okupatu dute, murgiltze ereduaren alde
Frantziako Konstituzio Kontseiluak maiatzaren 22an hartutako erabakia salatzeko ekintza burutu dute ostegun goizean Zuberoako herrixkako eskolan. Bestalde, harturiko ebazpenari buruzko oharra publikatu zuen Konstituzio Kontseiluak atzo, ekainaren 16an, zehaztuz "irakaskuntza publikoaren kasuan bakarrik" dela konstituzioaren kontrakoa murgiltzea.
2021-2022 ikasturtearen sartzerako, orotara Ipar Euskal Herriko hiru eskola publiko berrietan dute euskarazko murgiltze eredua eskaini nahi: Larrainekoan, Idauze-Mendikoan, Arrosa eta Ortzaizekoan –baita Aiherrako eskola pribatuan ere–. Baina hori Frantziako Konstituzioaren kontra doala ebatzi zuen maiatzaren 22an Konstituzio Kontseiluak. Erabaki horren kontrako mobilizazioa burutu dute goizean, Idauze-Mendiko eskola okupatuz. Hainbat hautetsi bertaratu dira haien elkartasuna adierazteko, tartean herriko auzapeza ere.
Lau eskola hauetako ordezkariek gutuna bidali zioten Hezkuntza Akademiako ikuskariari, irekitze hauek baimentzeko eskaera formala luzatuz, baina oraingoz ez dute erantzunik jaso. Eskatzen dutela jaso arte borrokan segituko dute guraso eta irakasleek: "Argi dugu Hezkunde Nazionala guziz murgiltze klase horien kontra dela, Konstituzio Kontseiluaren erabakiak indar berria ematen diolarik aurkako jarrera horri. Bizkitartean, gure nahia beti bezain azkarra eta fermua da, gure eskoletako haurrek irakaskuntza mota eraginkorrena ukan dezaten, euskararen transmititzeko griña handia dugun buraso eta irakaskuntza munduko eragileontzat".
Ondoko egunetan beste eskola batzuk okupatuko dituztela jakinarazi du Euskal Konfederazioak.
Debekua eskola publikoei bideraturik
Maiatzaren 22ko ebazpenari buruzko oharra plazaratu zuen atzo Frantziako Konstituzio Kontseiluak eta irakurri daitekeenaz, Konstituzioaren aurka doa baldin eta tokiko hizkuntzan bideraturiko murgiltze eredua eskola publiko batean bideratua bada. Beraz, ohar horri segi euskarazko murgiltze sistema konstituzionala dela Seaskaren barnean eta sare pribatu katolikoan.
Oroit gara Paul Molac parlamentari bretoiak aurkeztu lege-proposamenaren alde bozkatu zuela Legebiltzarrak –honek irekitzen zuen murgiltze eredua eskola publikoan ere bideratzeko aukera–, baina azkenean, botere legegilearen aurka kokatuz, Konstituzio Kontseilura jo zuten hainbat parlamentarik eta azken honek "antikonstituzionaltzat" jo zuen legearen parte handi bat. Erantzun gisa, beste 140 parlamentarirekin batera, Konstituzioa aldatzeko eskaera formala bidali berri dio Molacek Emmanuel Macron Frantziako presidenteari.
Uztailaren 1ean manifestazioa Donapaleun
Ikasturte bukaera dela, azterketen garaia dute ikasleek. Hor ere azterketak euskaraz pasatzeko eskubidea ez zaie osoki bideraturik. Kolegio bukaerarako brebeta azterketa adibidez ezingo dute osoki euskaraz pasa. Egoera hau salatzeko manifestazioa eginen dute Donapaleun uztailaren 1ean. Are gehiago, desobedientziaren bidea hartuta, irakasle batzuk beharrez aurtengo brebeta zuzentzeari uko eginen diotela iragarri zuten ekainaren 15ean Kanbon antolatutako agerraldian. "Injustizia" eta "mespretxua" delako eskubide urraketa hau Seaskako irakasle eta ikasleen iritziz.
Euskal Konfederazioak irakasleen erabaki ausarta "txalotu" egin du agiri bidez, bere "babes osoa" erakutsiz.
2016ko brebetaren erreforma dela eta, zientzien ikasgaia batu zen azterketara. 2017an euskaraz zuzenduak izan baziren ere, 2017 eta 2018an euskarazko zuzenketak ezeztatuak izan ziren. Ondorengo urteetan bide beretik, euskarazko zuzenketak ezeztatu zitzaien ikasleei eta irakasle erdaldunek zuzendu zituzten, emaitza "biziki txarrak" emanez. Iaz, pandemia dela eta, brebeta kontrol jarraikiaren bidez egin da eta horren ondorioz, zientzietako ebaluazioa euskaraz onartua izan zitzaien.
Lehenengo aldiz “euskararen aldarriak hedatzeko” azoka antolatu dute euskararen biziberritzean lan egiten duten zortzi elkartek. Euskararen egunean irekiko da azoka eta abenduko beste hiru egunetan ere egongo da zabalik.
Bankan bizi den Literatura irakasle, ikerlari eta idazlea da. Irailaren hondarrean Itsasun egin zen Irailekoak poesia jaialdiaren baitan Ipar Euskal Herriko Poesiaz eman zuen hitzaldia. Besteak beste, bertan errandakoak hona ekarri nahian hasi gara harekin solasean.
Euskal Herriko lekuen izenen frantsestearen arazoa ez da bakarrik seinale paneletan hizkuntza ez kontutan hartzearengatik izaten, duela zenbait urte hartu helbideratzeari buruzko erabaki baten gauzatzearen ondorioa ere bada.
Azal dezagun, administrazioko hainbat arlo... [+]
Larunbatean ospatu dituzte Ttinka mikro haurtzaindegiaren bost urteak Lakarran. Baxe Nafarroko euskara hutsezko egitura bakarra da, Euskararen Erakunde Publikoaren B ziurtagiriduna.
Maddi Kintanak ekainean aurkeztu du Master Amaierako Lana Bordeleko Unibertsitatearen eta Iker ikerketa-zentroaren laguntzarekin. Gazteen hizkera BAM eta inguruan du izenburu eta Biarritz, Baiona eta Angeluko 18 eta 24 urte bitarteko gazteen hizkera aztertu du. Horretarako,... [+]
“Geldi euskara zapaltzea” lema berriz hartu du Euskal Herrian Euskaraz taldeak larunbatean egin duen prentsaurrekoan. Maiatzaren 17an, esaldi hori Baionako suprefeturan tindatzeaz akusaturik, irailaren 10ean epaituko dute Gorka Roca Torre.
Ikasturte honetan, lehen mailako ehun eskola elebidunetan 5.700 ikaslek ikasiko dute. Bigarren mailan hamasei kolegio eta lau lizeotan 1.600 dira. Zailtasun nagusia aurten ere kolegioan euskararen eta frantsesaren arteko oren parekotasuna erdiestea da.
Uda hasiera. EHZ festibalaren biharamuna (atx, buruko mina). Ikasturte kargatu baten ondotik, hatsa hartzeko gogoa. Burua hustu. Funtsezko elementuei berriz konektatu. Familian denbora hartu, aspaldiko lagunak berriz ikusi eta eguneroko borrokak (pixka bat) pausan eman... [+]
Maddi Kintanak Baiona, Angelu eta Miarritzeko gazteen euskara aztertu du bere tesian. Hitz berriak sortzen dituzte baina baita hitzak beste hizkuntzetatik hartzen ere, besteak beste, interneten eraginez.
"Euskara eta euskal literatura, programaketatik ikasgelara" jardunaldian parte hartu zuen Katixa Dolhare Zaldunbidek. Seaskak eta UEUk antolatu Udako Ikastaroen barne. Bere problematikak horiek ziren: Zer leku du literaturak hezkuntza programetan eta nola landu euskal... [+]
Iñaki Iurrebaso soziolinguistak euskararen egungo egoeraren argazkia egin du Baionan iragan zen Hizkuntz politikari buruzko ikastaroan, muga-gaindiko ikastaroen kari.