Idauze-Mendiko eskola publikoa okupatu dute, murgiltze ereduaren alde
Frantziako Konstituzio Kontseiluak maiatzaren 22an hartutako erabakia salatzeko ekintza burutu dute ostegun goizean Zuberoako herrixkako eskolan. Bestalde, harturiko ebazpenari buruzko oharra publikatu zuen Konstituzio Kontseiluak atzo, ekainaren 16an, zehaztuz "irakaskuntza publikoaren kasuan bakarrik" dela konstituzioaren kontrakoa murgiltzea.
2021-2022 ikasturtearen sartzerako, orotara Ipar Euskal Herriko hiru eskola publiko berrietan dute euskarazko murgiltze eredua eskaini nahi: Larrainekoan, Idauze-Mendikoan, Arrosa eta Ortzaizekoan –baita Aiherrako eskola pribatuan ere–. Baina hori Frantziako Konstituzioaren kontra doala ebatzi zuen maiatzaren 22an Konstituzio Kontseiluak. Erabaki horren kontrako mobilizazioa burutu dute goizean, Idauze-Mendiko eskola okupatuz. Hainbat hautetsi bertaratu dira haien elkartasuna adierazteko, tartean herriko auzapeza ere.
Lau eskola hauetako ordezkariek gutuna bidali zioten Hezkuntza Akademiako ikuskariari, irekitze hauek baimentzeko eskaera formala luzatuz, baina oraingoz ez dute erantzunik jaso. Eskatzen dutela jaso arte borrokan segituko dute guraso eta irakasleek: "Argi dugu Hezkunde Nazionala guziz murgiltze klase horien kontra dela, Konstituzio Kontseiluaren erabakiak indar berria ematen diolarik aurkako jarrera horri. Bizkitartean, gure nahia beti bezain azkarra eta fermua da, gure eskoletako haurrek irakaskuntza mota eraginkorrena ukan dezaten, euskararen transmititzeko griña handia dugun buraso eta irakaskuntza munduko eragileontzat".
Ondoko egunetan beste eskola batzuk okupatuko dituztela jakinarazi du Euskal Konfederazioak.
Debekua eskola publikoei bideraturik
Maiatzaren 22ko ebazpenari buruzko oharra plazaratu zuen atzo Frantziako Konstituzio Kontseiluak eta irakurri daitekeenaz, Konstituzioaren aurka doa baldin eta tokiko hizkuntzan bideraturiko murgiltze eredua eskola publiko batean bideratua bada. Beraz, ohar horri segi euskarazko murgiltze sistema konstituzionala dela Seaskaren barnean eta sare pribatu katolikoan.
Oroit gara Paul Molac parlamentari bretoiak aurkeztu lege-proposamenaren alde bozkatu zuela Legebiltzarrak –honek irekitzen zuen murgiltze eredua eskola publikoan ere bideratzeko aukera–, baina azkenean, botere legegilearen aurka kokatuz, Konstituzio Kontseilura jo zuten hainbat parlamentarik eta azken honek "antikonstituzionaltzat" jo zuen legearen parte handi bat. Erantzun gisa, beste 140 parlamentarirekin batera, Konstituzioa aldatzeko eskaera formala bidali berri dio Molacek Emmanuel Macron Frantziako presidenteari.
Uztailaren 1ean manifestazioa Donapaleun
Ikasturte bukaera dela, azterketen garaia dute ikasleek. Hor ere azterketak euskaraz pasatzeko eskubidea ez zaie osoki bideraturik. Kolegio bukaerarako brebeta azterketa adibidez ezingo dute osoki euskaraz pasa. Egoera hau salatzeko manifestazioa eginen dute Donapaleun uztailaren 1ean. Are gehiago, desobedientziaren bidea hartuta, irakasle batzuk beharrez aurtengo brebeta zuzentzeari uko eginen diotela iragarri zuten ekainaren 15ean Kanbon antolatutako agerraldian. "Injustizia" eta "mespretxua" delako eskubide urraketa hau Seaskako irakasle eta ikasleen iritziz.
Euskal Konfederazioak irakasleen erabaki ausarta "txalotu" egin du agiri bidez, bere "babes osoa" erakutsiz.
2016ko brebetaren erreforma dela eta, zientzien ikasgaia batu zen azterketara. 2017an euskaraz zuzenduak izan baziren ere, 2017 eta 2018an euskarazko zuzenketak ezeztatuak izan ziren. Ondorengo urteetan bide beretik, euskarazko zuzenketak ezeztatu zitzaien ikasleei eta irakasle erdaldunek zuzendu zituzten, emaitza "biziki txarrak" emanez. Iaz, pandemia dela eta, brebeta kontrol jarraikiaren bidez egin da eta horren ondorioz, zientzietako ebaluazioa euskaraz onartua izan zitzaien.
"Euskara eta euskal literatura, programaketatik ikasgelara" jardunaldian parte hartu zuen Katixa Dolhare Zaldunbidek. Seaskak eta UEUk antolatu Udako Ikastaroen barne. Bere problematikak horiek ziren: Zer leku du literaturak hezkuntza programetan eta nola landu euskal... [+]
Iñaki Iurrebaso soziolinguistak euskararen egungo egoeraren argazkia egin du Baionan iragan zen Hizkuntz politikari buruzko ikastaroan, muga-gaindiko ikastaroen kari.
Mugaz gaindiko uda ikastaroak abiatu dira astelehen honetan ostiralera arte irauteko Baionan eta Hizkuntza Politika berrirako urratsak Ipar Euskal Herrian aztertuko da.
Aspaldiko aldarrikapena onartu du Frantziako Gobernuak: laborantza lizeo pribatuetan formakuntza elebidunak eskaini ahal izango dira, “esperimentazio pedagogiko” gisa, alegia frantsesez bakarrik ez, euskaraz ere irakatsi ahalko da. Donapaleun eta Hazparnen baliatuko... [+]
Euskararen biziberritzea Ipar Euskal Herrian jardunaldia antolatzen du ostiral honetan Baionan Euskaltzaindiak. Euskararen alde egiten dena eta ez dena eztabaidatzeko mementoa izango da. Eragileak eta politikariak bilduko dira egun osoan.
Laborantza lizeoetan tokiko hizkuntzetako irakaskuntza sailen sortzea eztabaidatua izan da frantses legebiltzarrean. Legearen zuzenketa proposatu du Iñaki Etxaniz legebiltzarkideak.
Berrogei argitaletxe eta diskoetxe, horietarik bederatzi berri, eta 120 salmahai bosgarren Ziburuko liburu eta disko azokan. Ekainaren lehenean ospatuko dute Baltsan elkarteak eta Argia hedabideak
Herribiltza taldeak joan den ostiralerako egindako deialdian, Baionako suprefeturaren hormetan egin zuten tindaketa bost lagunek. Horien artean zegoen Gorka Torre; komisarian eduki du Poliziak 24 orduz, eta irailean epaituko dutela jakinarazi diote astelehen goizean.
Nola ezar euskara, gal-bidean, ahal-bidean eta zabal-bidean? Galdera horri ihardukitzen entseatuko da Mattin Irigoien Zabalik elkarteko kidea, ostegun honetan eskainiko duen mintzaldian.
Matriarkatuaz doktore tesia egina da Anne-Marie Lagarde eta, gurean, gaiari buruzko espezialista egina da. Batean prima, bestean kadet, gure herrietako matriarkatua zertan zen deskribatu eta interpretatu digu, munduan diren formula matriarkalen berri emanez, eta bere historia... [+]
Hirugarren urtez Xiberoako ikastolei bultzada emanen die Tulalaika bestak.
Aitzinkontua ez emendatzea bozkatu du Euskararen Erakunde Publikoak. Iazko bera izanen da, lau milioi t'erdi inguru. Horrek Euskalgintzako hainbat sektoreren kexua piztu du, eta EEPren izatea zalantzan jarri dute, gaur egun, tresna baliagarria ez delakoan. Hur Gorostiaga... [+]