Hurbileko produktu ekologikoek bereizgarri berria dute EAE-n
Abenduaren 15ean Ekolurra egitasmoaren aurkezpena egin zuen Araba, Gipuzkoa eta Bizkaiko Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak. Martxan jarri duten bereizgarri berriarekin, pauso bat harago eman eta zigilu ekologikoak Europa mailan jarritako gutxieneko baldintzei beste batzuk gehitu dizkiete. Xabier Lejarzegi Kontseiluko koordinatzaileak azaldu digu Ekolurra bereizgarria zer den.
Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluan kontrol eta zertifikazio lanak egiten dituzte, eta mota askotako enpresei ematen dizkiete zigilu ekologikoari dagozkion baimenak. “Europako ekoizpen ekologikoko zigilua erabiltzeko aukera guk ematen diegu enpresa horiei, baina ikusten genuen hori baino gehiago ere egin genezakeela, eta bertakoari beste balio bat eman geniezaiokeela”, azaldu du Lejarzegik. Eredu ekologikoan egina izatetik harago, bestelako balio batzuk ere jaso dituzte Ekolurraren araudian, hala nola, hurbilekoa izatea.
“Argi ikusten genuen merkatuak bertako ekologikoa nahi zuela, eta kalitateari dagokionez ere, produktu askotan zenbait ezaugarri gehitu ditugu bereizgarriaren araudian”, dio koordinatzaileak. Bestelako hainbat gauza ere kontuan hartuko ditu Ekolurrak, esaterako, ontziratzeko erabiltzen diren materialak edo abeltzantzan dihardutenen ustiategietan espezie guztiak ekologikoan izatea. “Europako araudi ekologikoak, adibidez, aukera ematen du ustiategi berean espezie bat ekologikoan izatea eta beste bat konbentzionalean”. Horri buelta eman diote bereizgarriarekin, eta esklusibitatea eskatu diete abeltzainei. Merkaturatzeko zirkuitu laburrei garrantzia ematea bezalako zenbait gomendio ere eman dizkiete bereizgarria duten ekoizle eta eraldatzaileei.
Sektoreko eskakizunei erantzunez
“Egitasmoa abiatzeko beharra sektoreko eragileek sumatzen zuten batez ere”, azaldu du koordinatzaileak. Kontsumitzaileen eskakizunekin zuzenean lotuta doa sektoreko eragileen eskari hori, dena dela. Izan ere, produktu ekologikoen kontsumitzaileak beste edozein produkturenak baino exigenteagoak direla ikusi dute Kontseiluan. Momentuz, kide guztiek ez dute bereizgarri berria izanen, batzuek ez dituztelako gutxieneko ezaugarriak betetzen.
Ekolurra bereizgarria lortzeko, produktu bakoitzari eskakizun propioak egin dizkiote. “Elaborazio ia guztietan, erabiltzen diren lehengaien erdiak behintzat bertakoa izan beharko du. Baina zenbait jardueratan, ogigintzan esaterako, zenbaki hori jaitsi egin da, bertako irin ekologikoa lortzeko aukera oraindik txikia delako”, amaitu du.
Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]
Donostiako Amara auzoko Izko ileapaindegi ekologikoak 40 urte bete berri ditu. Familia-enpresa txikia da, eta hasieratik izan zuten sortzaileek ile-apainketan erabiltzen ziren produktuekiko kezka. “Erabiltzaileen azalarentzat oso bortzitzak dira produktu gehienak, baina... [+]
Ubidekoak (Bizkaia) dira Imanol Iturriotz eta Aritz Bengoa gazteak. “Lagunak gara txikitatik, eta beti izan dugu buruan abeltzaintza proiektu bat martxan jartzeko ideia”, azaldu du Iturriotzek. Nekazaritzari lotutako ikasketak izan ez arren, baserri munduarekin eta... [+]
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.
Mauleko Euskalduna ostatuak urteak daramatza Zuberoako etxe ekoizle txikien produktuekin lanean, eta hiriburuko ostatu parean eraikin bat erosi zutenean proposamena egin zien laborari horiei berei: zergatik ez ireki hurbileko ekoizleen saltokia bertan? “Motibatuta zegoen... [+]
Pandemiaren ondorengo testuinguruan, elikadura –ustez oinarrizko eskubide den hori– lantzeko mugitzen hasi zen talde bat Gasteizen. “Militantzia esparruan beste gaiak jorratzen ari ziren ordurako, etxebizitzarena kasu, baina elikadura ardatz hartuta ez zegoen... [+]
Errezilera bizitzera joan eta sagarrondoak landatu zituen Satxa Zeberiok, Bio-K proiektuaren bultzatzaileak, duela zenbait urte. “Iritsi zen sagarrekin zerbait egiteko momentua, eta sagar zukua eta sagardoa ekoizteari ekin genion orduan”, azaldu du. 2015ean sortu... [+]
Urteak daramatza Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkarteak (BLE) bioaniztasun landatuaren inguruan lanean. “Hainbat proiekdu ditugu abian, eta horietako bat baratzeko hazien ingurukoa da”, azaldu du Nico Mendiboure Hazi Sareko kideak. Duela lau bat urte hasi... [+]
Nekazaritzan trebatzeko eta proiektu propioak abiatu aurretik ekoizpenean eta merkaturatzean norbere burua probatzeko, abian dira gurean nekazaritzako hainbat test gune. Araban, 2023an abiatu zuten Aleko nekazaritzako test gunea, baina, antzeko egitasmo gehienekin alderatuta,... [+]
Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]
Urteak daramatza martxan Ipar Euskal Herrian Trebatu elkarteak, laborantzan proiektua abiatu nahi duten pertsonek aurrez trebatzeko aukera izan dezaten. Ipar Euskal Herriko proiektua eredutzat hartuta eta ideia berari tiraka, Gipuzkoan ere izen bereko elkartea sortu dute aurten... [+]
Gero eta nekazaritzako test gune gehiago ditugu inguruan, hau da, nork bere proiektua martxan jarri aurretik nekazaritzan eta abeltzaintzan trebatzeko guneak. Nafarroako Zunbeltz espazioa eta Gipuzkoako eta Ipar Euskal Herriko Trebatu dira horietako zenbait adibide, gurean... [+]
Herritarrak elkarren artean saretzea eta bizitza sozialerako espazioak bultzatzea da Xiberoko Kolektiboa elkartearen lan ildoetako bat. Bide horretan, baratze kolektiboa sortzeko aukera suertatu zitzaien 2020an Maulen, eta zalantzarik gabe, proiektuari ekitea erabaki zuten... [+]