Umorea eta tristuraren arteko balantza
Egun gogorrak bizi ditugula baieztatze berak, baiezko soiletan gabiltzala esatera eramaten gaitu. Familiak, bikoteak, hirukoteak, baita laukoteak ere! Eta nola ez, bakarrik bizi direnak. Bakoitzak bere isolamenduari aurre egin behar dio egunero. Etxe barruan, besteen hurbiltasunetik urrun. Eta besteen hurbiltasunetik urrun egotea, berezkoa dugun gizatasunaren aurka joatea da.
Baina gizatasunaren kontua nahita aurkeztuta, hitz egin dezagun etxe barruetan, hain era naturalean, kaleetako bizitasun faltaren aurka, nola umoreak, egunerokotasun tristetik aldentzen gaituen.
Egia da bai, zaila dela umoreari heldu eta buruan marmarka izaten ditugun pentsamendu itsusiak alde batera uztea. Hala ere, argi utzi dugu, umorearen alderdian, berak sortzen dituen milaka posibilitate horietan, gizakiok dugun kapazitatea bikainki erakutsi dugula.
"Gaur egun, ditugun teknologia berriei esker, aspertuta gauden bakoitzean, bururatzen zaizkigun edozein lelokeria argia ikus dezakete"
Kultura bakoitzean umore mota ezberdinak topa ditzakegu. Mundu zabal honetan, guztioi ez digu komentario, txiste eta ergelkeria berdinek graziarik egiten. Kontutan izan behar da kultura bakoitzak nola ulertzen eta interpretatzen duen bere izankizuna. Zer den ederra eta zer onartezina. Zerk aztoratu, zerk lotsatu, zerk nazkatu eta zerk gogaitzen duen. Zerk pentsatuarekiko gaituen eta zerk jarriko duen duintasunaren muga kolokan. Antzinako Greziatik komedia antzezlanak, erdi aroan bufoiak, karikaturak, sexuaren inguruko interpretazioak, tabuen apurketak, elkarrizketa eskatologikoak, mozkortuta dagoenaren eszena negargarriak, errealitatea buruz behera jartzeko joerak eta abar luze, baina benetan luze bat. Horiexek izan dira historian zehar, besteengandik hurbil egotearen berezko gizatasunaren etsenplu argiak.
Hortaz, umorea, eskura dugun defentsarik, nire uste apalean, ederrena da. Momentu oro eta modu errazean eskuratu dezakeguna. Unibertsala, elkarren artean komunikatzeko eta erlazioak estutzeko dugun baliabide betierekoa.
Gaur egun, ditugun teknologia berriei esker, aspertuta gauden bakoitzean,emandako kolpeetan eta hara eta honako momentuetan, bururatzen zaizkigun edozein lelokeria argia ikus dezakete. Abesti famatu bat hartu eta lagunen artean egindako bideo muntaia, auzokoak beldur gabe botatzen dituen irrintzi penagarrien grabazioak, baita garrasika bingoan jolasteko dagoen mugimendua edo eta, hain beharrezkoak egin diren balkoietako disko-festak. Meme-ek ere barre-algaraka uzten gaituzte sare-sozialak zabaltzen ditugun bakoitzean.
"Gure asperraldi luze honetan, zitalak izan beharrean, maitekiroago jokatu baitugu. Solidarioagoak izan gara. Hurbiltasun eskas honetan, elkarrengandik inoiz baino hurbilago egon gara"
Robert Eggers-en Itsasargia pelikulan, Ameriketako Estatu Batuetako Ingalaterra Berriko azpieskualdean isolatuak geratzen diren bi farozainen istorioa kontatzen du. Eta bertan, Thomas Wake pertsonaiak Ephraim Winslow-ri jakinarazten dion moduan, “gogaitasunak gizakia bilau bilakatzen du”. Beraz, zein garrantzitsua den asperraldiak gugan eraginik ez izatea, ez duzue uste?
Hala ere, egindako baieztapena baino haratago joango nintzateke. Gure asperraldi luze honetan, emandako kolpeetan eta hara eta honako momentuetan zitalak izan beharrean, maitekiroago jokatu baitugu. Solidarioagoak izan gara. Hurbiltasun eskas honetan, elkarrengandik inoiz baino hurbilago egon gara. Gure hiri eta herrietako balkoiek horretan lagundu gaituzte. Auzokoaren alde borrokatzen. Umore onean egoten.
Animalien erreinuan ere, umoreak, defentsarako paper garrantzitsua jokatzen du. Zientifikoen ustetan, hainbat animaliek arnasestu bereziak produzitzen dituzte jolas uneetan: haginkadetan, piztu daitekeen agresibitatea baretzeko. Barrea sentitzen duten poza eta minaren arteko balantza gisa aurkezten da.
Hitz soiletara bueltatuz beraz, bizi ditugun egun gogor hauetan, jo dezagun umorea eta tristuraren arteko balantzara. Jo dezagun gure berezko gizatasunera.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]
Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]
Getxoko Epaitegiak Europa ikastetxeko 4 urteko haurren kasua artxibatu izanaren berri izan dugu aste honetan. Horrek zera galdetzera garamatza: instantzia judizialak, polizialak… prest al daude haurren eskaerei erantzuteko? Benetan babesten al dira gure adingabeak... [+]
Gure lurraldeetan eta bizitzetan sortzen diren behar, desio eta ekimenen inguruan gero eta gehiago entzuten dugu harreman eta proiektu publiko-komunitarioak landu beharraz, eta pozgarria da benetan, merkaturik gabeko gizarte antolaketarako ezinbesteko eredua baita. Baina... [+]
Elkarrizketa berritu dugu fakultateko idazkaritzan, auskalogarrenez: urruti daude, euren matrikula egiteko, ikasleak bakarrik etortzen ziren garaiak. Aspaldixko aldatu zen joera, eta gurasoek –nabarmenago amek– gero eta paper aktiboagoa hartzen dute seme-alaben... [+]
Silogismo baten argumentuak hiru proposizio ditu, eta horietatik azkena nahitaez ondorioztatzen da beste bietatik. Logika deduktibo horrekin aztertu daiteke, nire aburuz, Nafarroan gertatzen ari den Aroztegiako gatazka sozioekologiko luze eta traumatikoa.
Tesia: Baztango... [+]
Berriki landu ditut klasean Etxahun Barkoxeren kobla eder eta hunkigarriak. Gaizo gizona! “Edertasunez praube” sortu zelako hasi zitzaizkion etxeko nahigabeak, baina hamazazpi urtetan zen pulunpaka sartu zorigaitzaren itsasoan, maite zuen Marie Rospide doterik gabeko... [+]
Azken egunak garrantzi handikoak izan dira Bartzelonan, etxebizitzaren aldeko mugimenduarentzat eta espekulatzaileen aurkako borrokarentzat. Urtarrilaren 28an, polizia-armada batek Raval auzoko Massana Zaharrari [zentro sozial okupatua] eraso egin zion goizaldean, aurrez abisatu... [+]
Zer jakin behar dut? Norekin erlazionatu behar dut? Non bizi behar dut? Ardura horiekin gabiltza gizakiok gure gizarteen baitan bizitza on baten ideia bizitzeko bidean. Ondo erantzuten ez badakigu, bazterretan geratuko garen beldurrez.
Joan den astean, kanpoan geratzearen... [+]
Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]
Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]
Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]
Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]
Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]