Komunitatea medikuntza herrikoiaren, elikaduraren eta ingurugiroaren defentsan
Harrera ederra egin ziguten Hondurasen, lehen egunean INEHSCOko kideek euren erakundea eta proiektua zertan datzan azaldu ziguten.
Elikaduraren kultura eta arbasoen sendatze ohiturak berreskuratzeko lan handia egiten dute, ikuspegi dekolonial batetik (oraindik ere “hemengoak ez du balio, atzeratuak gaude” ikuspegiak ere indarra baitu). Izan ere, gaixotasun eta heriotzaren negozioa da inperio kapitalista elikatzen duena. Elikadura eta sendatze burujabetza (beste batzuen artean) oso harremanduta daude gizarteko bizitzarekin. Asko erabiltzen duten esaldia da hau:
“Pueblo nutrido y sano con sus propios recursos”
Horrekin batera, euren egunerokoan dituzten oztopo eta arriskuak azaldu zizkiguten, jasotako errepresioa, mehatxuak, guda psikologikoa... Erakundea bera deuseztatzeko estrategia asko jarri dira martxan (infiltratuak, administratiboki zergak igoz, isunak, produktuak saltzeko lizentzia kendu…) beraiek erailtzeko hainbat planen garatzeraino. Azpimarratzekoa da Hondurasen autofinantzatua den GKE bakarra dela, eta honenbestez, independentzia osoa dauka.
Hau ulertzeko testuinguru kontinentala aintzat hartzea oso garrantzitsua dela azpimarratu zuten, eta gero zehazki gizartearen birmilitarizazioa nola gauzatzen ari den ulertzea: eredu neoliberalera bueltatzea, botereak kontrolatzen ez dituen herri mugimenduen kriminalizazioa, erlijioaren papera, instituzioak zalantzan jartzea, sare sozialen inpaktua etab.
Baita gobernuaren antolaketa modua eta sostengua ulertzea ere:
- Kapital oligarkiko-multinazionalen sostengua.
- Eredu militarra eta segurtasunekoa.
- Ezker muturreko populismoa.
- Publizitate-sostengua (isiltasuna erostea, presidentea jainkotzea).
- Sostengu juridikoa (dena da legala).
- Sostengu erlijiosoa (Jainkoa guztia legitimatzeko)..
Egoera honen aurrean, izpitxoak ere ikusi genituen. Radio Progresoren proiektua ere azaldu ziguten, asko entzuten duten hedabidea da, batez ere Herri Mugimenduetan, eta debatea sortzen du. Hemen duzue entzungai.
“Herrialdean bortxa da nagusi. Estatuaren egiturak ez dira bakarrik indarkerian bultzatzaileak, indarkeriaren sortzailean ere badira”.
Presoen arteko liskar batek eragin ditu hilketak, polizia iturrien arabera. Azken urteetan Honduraseko espetxe batean gertatu den ezbehar handienetarikoa da.
Oqueli Domínguez erail zuten ekainaren 15eko goizean, bere amaren etxean. Urtarrilan erail zuten Ali Domínguezen eta Tocoako Ondasun Komun eta Publikoen Defentasarko batzordeko Reynaldo Domínguezen anaia zen.
Dabeylyn Juares (Alianza, Honduras, 1992) aktibista eta gizarte integratzailea da La Violetan, Bartzelonako ASSIS harrera zentroak kudeatzen duen inklusio bizitegi-zentroan. 2015ean Bartzelonara migratu zuen eta orduz geroztik zaintzari lotutako lanak egin ditu, ikasketekin... [+]
Berta Cáceres ekintzaile ekologista hil zutenetik sei urte bete direnean, Roberto David Castillo Mejía, Desa enpresa hidroelektrikako lehendakari exekutibo zena, 22 urteko espetxealdira kondenatu dute Hondurasen. Enpresa hori presak eraikitzen ari zen Lenca... [+]
Roberto David Castillo Mejía jo du auzitegiak Berta Cáceres ekintzaile lencarraren hilketaren arduradunetakotzat. Castillo lehendakari exekutiboa zen Desa enpresan eta berau Lenca herriarentzat sakratua den Gualcarque ibaian presak eraikitzen ari zen: eraikuntza... [+]
2016ko martxoaren 2an Berta Cáceres ekintzaile ekologista eta giza eskubideen defendatzailea erail zuten, goizaldean bere etxera sartu eta tiro eginda. Agua Zarca proiektu hidroelektrikoaren aurka ari zen borrokan: jatorrizko herrien lekualdatzea eta uraren pribatizazioa... [+]
Hondurasen debekatuta dago haurdunaldia etetea, kasu guztietan: bortxaketa, fetuaren malformazio larria edo haurdun dagoen emakumearen bizitza arriskuan egotea ere. Ostegunean Hondurasko Kongresu Nazionalak Konstituzioaren erreforma onartu du abortuaren debekua are gehiago... [+]
Etorkizun beltza iragarriko lioke askok Erdialdeko Amerikako herrialde txikienari. Azken ehun urtean apenas ezagutu dute bakerik El Salvadorren, armak hartu eta azala tatuatzea da gazte askoren irtenbide bakarra. Bide horrek, ordea, kartzelara edo lurrera bueltan eramaten du... [+]
Pew Centerreko datuen arabera, Hondurasko biztanleen %88k uste du homosexualitatea, eta beste edozein sexu-aniztasun, jokabide immorala dela. Iritzi hori argi eta garbi islatzen da legerian, diskurtso politikoetan eta elizetan entzuten diren sermoietan.
Getty Images AEBetako erraldoiarentzat lan egiten duen John Moore argazkilariak irabazi du 2019ko World Press Photo-ren lehen saria. AEBen eta Mexikoren arteko mugan egindako argazkia aukeratu du epai mahaiak 4.738 argazkilarik lehiaketara bidalitako 78.801 irudien artean.
Nohemí Esther Pérez Borjas hondurastarra giza eskubideen defendatzailea da. 1982an, AEBek Hego Ameriketan bultzatutako Segurtasun Nazionalerako Doktrinaren testuinguruan, bere neba Samuel desagerrarazi zuten. Anaia bilatzeko saiakerak oso gaztetatik bideratu zuen... [+]
