Nola daude homosexualen eskubideak munduan?
Frantzian, Danimarkan eta Zeelanda Berrian onartu egin dituzte homosexualen arteko ezkontzak. Aldiz, beste estatu batzuetan, Errusian esaterako, haien aurkako errepresioa gogortu egin da.
Homosexualitateak mundu osoan bizi duen egoerari begiratu dio Herrialde Katalanetako Vilaweb.cat agerkariak, hainbat grafiko eta maparen bidez.
Frantzian, Danimarkan eta Zeelanda Berrian gertatu bezala, Erresuma Batuan eta Galesen datorren urtean jarriko da indarrean homosexualen arteko ezkontzak onartuko dituen legea. AEBetan, bestalde, baliogabetu egin dute estatuei ezkontzak onartzea uzten ez zien legea.
Aldiz, Errusian homosexualitatearen aurkako lege zorrotzak onartu dituzte, Afrikako herrialde batzuetan kolektibo horrek eraso gogorrak sufritzen ditu, eta munduko zazpi herrialdetan homosexualei heriotza zigorrak ezartzen zaizkie.
Homosexualen arteko ezkontzak Herbehereek onartu zituzten lehendabizikoz, duela hamabi urte. Gaur egun beste hamahiru estatutan babesten ditu legediak. BBCren mapa honetan ikus ditzakezue:
Europan, Turkiak okupatutako Zipren soilik da ilegala homosexualitatea.
Amerikako herrialde batzuetan, Brasilen eta Mexikon esaterako, estatu batzuetan dira ezkontzak legezkoak. Uruguaik ezkontzak eta adopzioak onartu ditu, eta Kolonbiak batasun zibila onartu zuen duela bi aste.
Bestalde, ezkontza “soilik emakume eta gizonezko baten arteko batasun legaltzat” jotzen duen DOMA legea baliogabetu egin du AEBetako Auzitegi Gorenak. Kalifornian ezkontza homosexualak debekatzen dituen lege-proposamena ere bertan behera uzteko erabakia hartu dute epaileek. Haatik, gainontzeko estatuek sexu berekoen arteko ezkontzak onartu edo debekatzeko aukera izango dute oraindik. Bi kasuetan, bederatzi epaileetatik bostek babestu dute erabakia.
Homosexualen eskubideak AEBetako estatu bakoitzean, The Guardian-en grafikoan.
Heriotza zigorra
Homosexualek espetxe zigorra jasotzen dute munduko 78 estatutan, eta heriotza zigorra zazpitan, Lesbiana, Gay, Bisexual, Trans eta Intersexualen Nazioarteko Erakundearen (ILGA) mapa honetan (pdf) ikus daitekeen moduan.
Afrikan daude homosexualen aurkako legerik errepresiboenak, Marc Serenak Aixó no es africá liburuan eta Nagore Irazustabarrenak ARGIAn plazaratutako Afrikan beltz, Europan zuri erreportajean erakutsi diguten moduan.
Errusiarena ere kasu larria da, Vilaweb-ek nabarmendu duenez. Neonazien erasoak areagotu egin dira, eta legedia gogortu. Duela gutxi, esaterako, "harreman sexual ez tradizionalak sustatzen dituen" edozein propaganda mota debekatu da.
Asian geroz eta eskubide gehiago du homosexualen kolektiboak, baina oso mantso ari dira aurrera egiten. Vietnamen iaz egin zen gay harrotasuna aldarrikatzeko aurreneko manifestazioa, eta pasa den ekainean Singapurren egindako beste manifestazio batek 20.000 lagun bildu zituen.
Informazio gehiago:
Homosexualen eskubideak –eta homofobia– mundu osoko herrialdeetan, ILGAren mapa eta grafikoetan.
XV. mende bukaeran edo XVI. mende hastapenean Belauntzako Katalina atxilotu, preso sartu, torturatu, guziaz desjabetu eta erbesteratu egin zuten, Oiartzungo Maritxurekin “haragizko harremanak” ukateagatik. 500 urtez isilean eta artxiboetan galdurik egondako... [+]
Larunbatean Makean izanen da Hamza Abuhamdia, Parisen bizi den palestinar queer-a, Palestinaren aldeko topaketaren kari. Israelek bideraturiko pinkwashing-ari buruzko tailerra eskainiko du –bat-bateko euskarazko itzulpenarekin– arratsaldeko 15:30ean. LGBT pertsonen... [+]
Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariak esan du langile eta informazio falta dagoela, itxaron zerrenda “luzea” dela eta estigmatizazio “handia” dagoela.
Epaimahaiaren esanetan, dokumentala beharrezkoa da "bizikidetzari espazioa emateko", eta era berean, ez ahazteko urte luzez lesbianismoak ez duela ikusgarritasunik izan. Filminen dago ikusgai.
'Queertopia' da aurtengo Zinegoak jaialdiaren izenburua. Queertopiek erakusten dute posible dela errealitate ezberdinak harremanetan jartzeko espazioak sortzea. Alaitz Arenzana jaialdiko zuzendariarekin eta Julen Nafarrate komunikazio arduradunarekin duela 21 urte Bilbon... [+]
Joten erritmora harro erakusten du luma Itxi Guerra aktibista antikapazitistak (Madril, 1998). Gorputz desgaituek bizi dituzten biolentziak balioztatzeko eta sistemari aurre egiteko saretzearen garrantziaz mintzatu da. Gorputzaren bizigarritasuna aldarrikatu du:... [+]
Alemaniako gizonezkoen futbol profesionalean ari diren hainbat futbolari armairutik ateratzekoak ziren maiatzaren 17an. Sekretuan eta kluben bizkar biltzen ari ziren jokalariak, baina espektatiba altuak ezerezean geratu dira, ez da inor armairutik atera. Futbol maskulinoaren... [+]
Maiatzaren 5ean mobilizatzeko deia luzatu dute 800 eragilek Politis komunikabidean plazaraturiko iritzi artikulu baten bitartez. Tartean daude besteak beste, Annie Ernaux idazlea, Hiesaren aurka dabilen Act Up elkartea, Planning Familial talde feminista ezaguna,... [+]
Pasa den otsailaren 24an Egia, Justizia eta Erreparaziorako ekitaldi bat antolatu zuten Bilbon, Mugarik Gabe erakundeak, Bizitu Elkarteak, Feministaldek, Mujeres del Mundok, Zehar Errefuxiatuekin elkarteak eta Colectiva Feminista Para el Desarrollok. Hiru indarkeriak ardaztu... [+]
Gorputzak, identitateak, desirak, justizia soziala, ahalduntzea eta memoria: sei arlo horien bueltako unitate didaktikoak kaleratu dituzte, DBH eta Batxilergoko ikasleekin lantzeko. LGBT+ pertsonen testigantzak, diskriminazioa eta aldarrikapenak oinarri, “armairuan... [+]
Apirilaren 26, 27 eta 28 hauetan iraganen da Euskal Herriko bolleren topaketa, Leitza herrian. Izenak argiki dioen gisara bollerei irekitako jardunaldiak dira, baina, oro har, sexu/genero disidente oro da gomitaturik. Egitarau aberatsa eta askotarikoa ondurik, taldean... [+]
LGTBI kolektiboko hamar lagunetik bederatzik sekretuan mantentzen du bere sexu-joera laneko nagusien aurrean, eta lautik hiru ez da armairutik ateratzen lankideekin. Zergatiez, beldurrez eta arriskuez hitz egin dute Espainiako LGTBI+ Federazioak egin duen ikerketan.
Etxe honetan askok ezagutzen dute Elena Guinea: 2021eko abenduan aldizkariaren azalean agertu zen, titi bakarrarekin eta irribarretsu, alboan zituela Sandra Barkaiztegi eta Olatz Mercader. Iñurri elkartearen (Min)bizi podcastean entzungo zuten beste hainbatek —Argia... [+]
Santomasetan bi homofobok sudurra apurtu zioten 23 urteko gazte bati eta kasu horren harira hainbat galdera egin dizkio Elkarrekin Podemos-IUk Eusko Jaurlaritzari, LGBTfobiari aurre egiteko neurrien inguruan. Bilboko EHGAMek ere badu zer esana: "Zisheteronorma babesten... [+]
Eliza katolikoak abenduaren 18an argitaratu zuen Fiducia supplicans agirian bikote homosexualak bedeinkatzeko aukera eman zuen. Abenduaren 29an, beste agiri baten bidez, Marc Aillet Baionako apezpikuak Aita Santuaren hitzak bere modura interpretatu zituen. Bere elizbarrutiko... [+]