Hizkuntzak Lanean
Languages Lanean hizkuntza kudeaketari buruzko l. nazioarteko kongresua antolatu berri da Bilbon. Hizkuntza politikaz, kudeaketaz eta tresnez asko hitz egin da kongresuan. Baita emozioez ere. Eta emozioetatik abiatuta, nola egin duten jauzi hizkuntzen kudeaketara gure inguruko kooperatiba, enpresa eta beste izaera bateko erakunde ugarik, pasa den mendeko 70eko hamarkadan hasita, batez ere.
Hizlari askok partekatu zuten ideia nagusietako bat izan zen ez dagoela guztiok asetzeko moduko irtenbide uniformerik. Enpresa bakoitzak bere politika eta estrategia linguistiko koherenteak behar ditu, formalizatuta edo ez formalizatuta, eta horrek enpresaren kulturaren eta balioen isla izan behar du. Enpresa baten hizkuntza politika erakundeak bere barne eta kanpo jardueretan eta komunikazioetan hizkuntzak erabiltzeari buruz ezartzen dituen erabaki, neurri edo irizpideen multzoa da. Politika funtsezkoa da enpresaren barruko pertsonekin eta bezeroekin, bazkideekin zein beste interes-talde batzuekin (hornitzaileak, erakunde publikoak, etab.) komunikazio eraginkorra eta koherentea bermatzeko. Euskal Herriko enpresetan euskara eta gainerako hizkuntzen erabilera antolatzeko eta arautzeko irizpideak behar dira, ikuspegi argia eta ondo hausnartua, eta enpresek zehaztu behar dute zergatik den garrantzitsua (edo ez) hizkuntza horiek baliatzea (edo ez). Zeregin bakoitzean hizkuntza bakoitzaren funtzioa zehaztu behar da. Enpresak hizkuntza kudeatzaile garrantzitsuak dira, barrura eta kanpora begira, kokatuta dauden lurralde horretako biztanleei seinale garrantzitsuak igortzen baitizkiete. Alegia, enpresek arautzen dute haien interes taldeekiko hizkuntza erabilera eta, bere bitartez, gizartearengan ere eragiten dute.
Euskal Herriko enpresetan euskara eta gainerako hizkuntzen erabilera antolatzeko eta arautzeko irizpideak behar dira, ikuspegi argia eta ondo hausnartua
1970eko hamarkadan eman ziren hasierako urratsei esker, bide emankorra egin dute gure inguruko hainbat enpresak. Kasu askotan, Eusko Jaurlaritza bidelagun izan dute eta, denboraren joanarekin, beste administrazio batzuk batu dira euskararen sustapenera eremu sozioekonomikoan. Eta, noski, ez dezagun ahaztu gizarte ekimenetik abian jarritako prozesuek eta plangintzek ere izandako arrakasta, ondoren plangintza publikoen eragile eta akuilu izan direnak. Guztiek merezi dute aitortza.
Ibilbide emankorra egin dugu, bai. Hala ere, paradigma aldaketa behar dugu. Gizarte erronka baten aurrean gaude eta, egoki erantzuteko, beharrezkoa da euskara lan munduan txertatzeko sistema behar bezala egituratzea eta Euskal Herri osoko enpresei bidea erraztea. Enpresak sistema horren parte bat dira, baina ez bakarra, eta ikusi dugu eragina dutela beste eremu batzuetan ere egiten den hizkuntzen erabileran. Horregatik, lan munduaren parte diren aktore guztiak ondo artikulatuko dituen sistema egituratu behar dugu. Enpresek arduraz eta erantzukizunez jokatu behar dute interes talde guztien eskakizunei behar bezala erantzuteko. Administrazioek, euskara sustatzearekin batera, arautu ere egin behar dute, araudiek eragina baitute enpresen funtzionamenduan eta kudeaketan. Eta irmo jokatu behar dute lizitazioak, kontratuak, babesletzak edo-eta haien onuraren bat jasotzen duten enpresei hizkuntzekin arduratsu jokatzeko eskatuz. Sindikatuek, langileek eta kontsumitzaileek ere eragin behar dute enpresek eta administrazioek konpromisoak har ditzaten eta euskaraz eroso lan egiteko eta bizitzeko aukerak areagotu daitezen. Erronka irabaziko dugula espero dut.
Rober Gutiérrez, Bai Euskarari elkartearen zuzendari ohia
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Nobedadea izan ohi da Durangoko Azokari lotzen zaion hitz entzunenetako bat. Nobedadea han, eta nobedadea hemen. Zenbaitetan, ordea, lehengokoari beste itxura ematea aski izaten da etiketa hori itsasteko. Talentu berriztagarriz birmasterizatutako CDek eta berrargitalpenek badute... [+]
Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu... [+]
Gazteak gero eta lehenago hasten dira pornografia kontsumitzen; izan ere, bere sexu heziketa bakarra da pornoa. Nola demontre heldu gara honaino?
Gaur egun, onartu behar da Interneti esker pornografia ikustea askoz errazagoa dela. Tamalez, klik baten bidez 7-9 urte arteko... [+]
Joan den abenduaren 5ean, PPk lege proposamen bat aurkeztu zuen Nafarroako Parlamentuan, Nafarroako toki entitateetako Idazkaritza eta Kontu-hartzailetza lanpostuetan funtzionarizazioa lortzeko prozesuak bereizteko. Hori gertatuko balitz, 30 pertsona inguruk merezitako... [+]
Nazio Batuek abenduaren 10ean Giza Eskubideen Nazioarteko Eguna aldarrikatu zutenetik 51. urteurrena bete da aurten. Data horrek garrantzia hartu du Euskal Herrian eta Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokitik gogoetarako zenbait elementu eskaini nahi ditugu.
Nazioarteko... [+]
Bazen behin kulturaren gordailu bilakatu zen herria. Denboraren poderioz, munduko agintariek kultura adierazpide ororen aurka hartutako neurri murriztaileen erruz, herrien garra, sormena eta irudimena amatatuz joan ziren, emeki-emeki kandela bat bailitzan. Hala ere, herrialde... [+]
Elon Musken presentzia hedabideetan gora doa, suziri baten moduan, Etxe Zuriko lorategian lurreratu ostean. Lortzen ari den botereaz eta influentziaz asaldatuta omen daude beste botere batzuk eta, bere eragina gutxitzeko asmoz, X sarearen kontra kargatu dute. Azken asteetan The... [+]
Gure eskubideak, gure etorkizuna, orain! lelopean, Giza Eskubideen Nazioarteko Egunak 76 urteetako ondarea ospatzen du. Egunak mundu baketsuagoa, berdinzaleagoa eta jasangarriagoa eraikitzearen alde egitea du xede. Hala ere, aurrerapenak ospatzen diren bitartean, babesturik... [+]
Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]