Trumpek espainiera bere gobernuaren webgunetik ezabatu du kolpetik, ikusezinen zakura jaurtiz, hegoamerikarren hizkuntza nagusiaren hedapenari mugak jartzeko xedez.
Paradoxak zer diren, espainiera ez diren hizkuntzak alboratzen maisu diren Espainiako Err(d)einuko “nonacionalistak” sutan jarri dira, errespetu falta handiak eta erdeinuak salatuz.
Paradoxikotzat jo zuen Espainiako gobernuaren jarrera Eusko Jaurlaritzako Gobernantza sailburu Josu Erkorekak orduan, azpimarratuz gobernu horrek hutsune ikaragarriak erakusten dituela euskararen, katalanaren eta bestelakoen erabilerari dagokionez.
Oso-oso berandu dabil Gobernantza sailburua baina.
Espainiako Gobernuaren euskaldunekiko utzikeria eta erdeinua oso aspaldikoak dira. Euskara guztiz ordezkatzeko hizkuntza politikaren parte dira erdeinuak, debekuak eta indarkeria ere. Erkorekak oso gertutik ezagutzen du Espainiako kongresuan euskaraz jarduteko erabateko debekua adibidez. Bai berak, bai EAJk, bai ezker abertzaleak ere, zirkinik egin barik onartutako debekua bestalde.
Baina espainiarren hizkuntza politika, euskara (eta besteak) albait arinen museoratzeko diseinatu bada, EAEko erakunde nagusien politikak, azken euskaldunoi “zaintza paliatibo” batzuk emateko pentsatua dirudi, euskaldunen komunitatea berrosatzeko baino gehiago.
Adibidez, zazpi lan-poltsa deitu ditu oraintsu Gobernantza eta autogobernu sailak.
Ohi bezala, guztietan da ezinbestekoa espainiera menperatzea. Hain da ezinbestekoa ze, deialdian jaso ere ez baita egiten… ez dagoelako aipatu beharrik.
Euskara meritutzat baino ez da jotzen Jaurlaritzako abokatu, mediku, goi-teknikari edo lan-aholkulari izateko deialdi honetan. Aldiz, ezinbestekoa izango da euskara maila juxtukoa (2.HE) aitortzen duen agiriaren jabe izatea administrari izateko, eta EGA (3.HE) beharko da liburuzain edo Osasun Saileko teknikari izateko. Hortaz, Jaurlaritzako jardunean gako diren lanpostu asko, erdaldunekin beteko dira beste behin ere.
Espainolez lan egingo duten eta euskaraz lan egitea ezinezko bihurtuko duten gazte erdaldunek beteko dituzte abokatu, goi-teknikari, mediku edo lan-aholkulari lanpostu asko Gobernantza sailaren deialdiari esker. Horra EAEko Administrazio nagusian espainiera hutsezko jarduna beste bizpahiru hamarkadatan bermatzeko jokaldia. Horra txantxa gorria.
Paradoxikoa badirudi ere, Gobernantza sailaren ohiko jarduna erdara hutsezkoa baita ia %100, Jaurlaritzako sail gehienetan bezala. Euskarara itzultzen da prozeduren azken emaitza, eta ez beti. Azken uneko itzulpenen bidez ematen zaio “euskaldun” itxura Eusko Jaurlaritzari, EAEko beste herri-administrazio askori bezala.
Jaurlaritzaren ordezkariak (Gobernantza sailekoak) langileen ordezkariokin biltzen dira hilean behin edo birritan. Batetik, euron bozeramaleak ez daki euskaraz. Bestetik, helarazten diguten dokumentazio ugaria erdara hutsez ematen digute beti, ELAkook behin eta beste behin eskatu diegun arren euskaraz ere helarazteko. Horrela, gu ere behartzen gaituzte eztabaida-gaiak erdara hutsez lantzera.
Esan gabe doa, Eusko Jaurlaritzan gertatzen den euskararen erabilera “paradoxikoaz” beste hamaika adibide eman daitezke sailez sail.
Paradoxikoki, “Eusko” Jaurlaritzan lan egiten dugun euskaldunoi egunero adierazten zaigu garbi gure leku bazterrekoa zein den, euskara ez dela beharrezkoa, eta gure eskubideak oso mugatuta daudela bertan, txantxangorri erraldoiak Jaurlaritzako atezain izanagatik.
Herritarrok ordaindutako hedabideak lagun, erraza dago inguruotan euskaltzale itxurak egitea agintean daudenentzat. Hain dira zatarrak eta amorratuak euskaldunon zapaltzaileak! Hain da menpekoa eta desitxuratua herri ekimeneko euskalgintzaren jarduna aspaldion! Hain azalekoa agintari abertzale askoren euskaltzaletasuna!
(Euskara teknikaria eta ELAko kidea da JJ Agirre)
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Pertsona nagusiekin edo aniztasun fisiko eta neuronalak dituzten pertsonekin lanean zaudenean, dugun gizartean gaitasunaren ideiak espezie bezala asko mugatzen gaituela ohartzen zara. Hau da, dugun sistemak gauzak modu espezifiko batean egiteagatik jartzen zaitu balioan, eta... [+]
Idatzi nahi nuen gabonetako argien alde, eta urteroko ohitura bilakatu aldarrikatzea, kaleak argitzen dituzten aro honetan, espazio publiko apain, alai eta gozagarri bat, klase ikuspegitik. Baina, noski, espazio publiko epelak ere bai, zenbait gazte liburutegietan liburuak... [+]
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]
Ez dakit zuek ere pertzepzio bera ote duzuen –aitor dut: modu azientifikoan hasi naiz idazten hemen–. Pereza hitzaren hedatze naturalaz ari naiz. Gero eta gehiago aditzen baitut Hego Euskal Herriko bazterretan: euskaraz, espainolez eta, jakina, euskañolez... [+]
Askok, Gabonetan, ilusioa baino alferkeria handiagoa sentitzen dugu familia-otordu eta -topaketetan pentsatzean. Baina aurreratzen dizuegu ez dela otordua bera kolektiboki deseroso sentiarazten gaituena, familia tradizionala definitzen duen normatibitatea baizik. Are gehiago,... [+]
Betidanik begitandu zait esanguratsuagoa han-hemenka topa daitezkeen guruztokiei gazteleraz esaten zaien modua: humilladero. Ez al da guruztoki edo santutxo izen nahiko light, zuri edo haragoko konnotaziorik gabekoa? Azken batez, bertatik pasatzen zen oro umiliatu behar zen... [+]
Siriako Arabiar Errepublikaren amaierak harridura handia sortu du, gertatu den moduagatik: azkar eta ia erresistentziarik gabe. Halere, ez da hain arraroa herrialdea suntsituta, pobretuta eta zatitua zegoela kontutan hartzen badugu. Aspalditik siriar gehienen ardura ez zen nor... [+]
Nobedadea izan ohi da Durangoko Azokari lotzen zaion hitz entzunenetako bat. Nobedadea han, eta nobedadea hemen. Zenbaitetan, ordea, lehengokoari beste itxura ematea aski izaten da etiketa hori itsasteko. Talentu berriztagarriz birmasterizatutako CDek eta berrargitalpenek badute... [+]
Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu... [+]
Gazteak gero eta lehenago hasten dira pornografia kontsumitzen; izan ere, bere sexu heziketa bakarra da pornoa. Nola demontre heldu gara honaino?
Gaur egun, onartu behar da Interneti esker pornografia ikustea askoz errazagoa dela. Tamalez, klik baten bidez 7-9 urte arteko... [+]