Hizkuntza politika “paradoxikoez”

  • Trumpek espainiera bere gobernuaren webgunetik ezabatu du kolpetik, ikusezinen zakura jaurtiz, hegoamerikarren hizkuntza nagusiaren hedapenari mugak jartzeko xedez.


2017ko urtarrilaren 31n - 09:37

Paradoxak zer diren, espainiera ez diren hizkuntzak alboratzen maisu diren Espainiako Err(d)einuko “nonacionalistak” sutan jarri dira, errespetu falta handiak eta erdeinuak salatuz.

Paradoxikotzat jo zuen Espainiako gobernuaren jarrera Eusko Jaurlaritzako Gobernantza sailburu Josu Erkorekak orduan, azpimarratuz gobernu horrek hutsune ikaragarriak erakusten dituela euskararen, katalanaren eta bestelakoen erabilerari dagokionez.

Oso-oso berandu dabil Gobernantza sailburua baina.

Espainiako Gobernuaren euskaldunekiko utzikeria eta erdeinua oso aspaldikoak dira. Euskara guztiz ordezkatzeko hizkuntza politikaren parte dira erdeinuak, debekuak eta indarkeria ere. Erkorekak oso gertutik ezagutzen du Espainiako kongresuan euskaraz jarduteko erabateko debekua adibidez. Bai berak, bai EAJk, bai ezker abertzaleak ere, zirkinik egin barik onartutako debekua bestalde.

Baina espainiarren hizkuntza politika, euskara (eta besteak) albait arinen museoratzeko diseinatu bada, EAEko erakunde nagusien politikak, azken euskaldunoi “zaintza paliatibo” batzuk emateko pentsatua dirudi, euskaldunen komunitatea berrosatzeko baino gehiago.

Adibidez, zazpi lan-poltsa deitu ditu oraintsu Gobernantza eta autogobernu sailak.

Ohi bezala, guztietan da ezinbestekoa espainiera menperatzea. Hain da ezinbestekoa ze, deialdian jaso ere ez baita egiten… ez dagoelako aipatu beharrik.

Euskara meritutzat baino ez da jotzen Jaurlaritzako abokatu, mediku, goi-teknikari edo lan-aholkulari izateko deialdi honetan. Aldiz, ezinbestekoa izango da euskara maila juxtukoa (2.HE) aitortzen duen agiriaren jabe izatea administrari izateko, eta EGA (3.HE) beharko da liburuzain edo Osasun Saileko teknikari izateko. Hortaz, Jaurlaritzako jardunean gako diren lanpostu asko, erdaldunekin beteko dira beste behin ere.

Espainolez lan egingo duten eta euskaraz lan egitea ezinezko bihurtuko duten gazte erdaldunek beteko dituzte abokatu, goi-teknikari, mediku edo lan-aholkulari lanpostu asko Gobernantza sailaren deialdiari esker. Horra EAEko Administrazio nagusian espainiera hutsezko jarduna beste bizpahiru hamarkadatan bermatzeko jokaldia. Horra txantxa gorria.

Paradoxikoa badirudi ere, Gobernantza sailaren ohiko jarduna erdara hutsezkoa baita ia %100, Jaurlaritzako sail gehienetan bezala. Euskarara itzultzen da prozeduren azken emaitza, eta ez beti. Azken uneko itzulpenen bidez ematen zaio “euskaldun” itxura Eusko Jaurlaritzari, EAEko beste herri-administrazio askori bezala.

Jaurlaritzaren ordezkariak (Gobernantza sailekoak) langileen ordezkariokin biltzen dira hilean behin edo birritan. Batetik, euron bozeramaleak ez daki euskaraz. Bestetik, helarazten diguten dokumentazio ugaria erdara hutsez ematen digute beti, ELAkook behin eta beste behin eskatu diegun arren euskaraz ere helarazteko. Horrela, gu ere behartzen gaituzte eztabaida-gaiak erdara hutsez lantzera.

Esan gabe doa, Eusko Jaurlaritzan gertatzen den euskararen erabilera “paradoxikoaz” beste hamaika adibide eman daitezke sailez sail.

Paradoxikoki, “Eusko” Jaurlaritzan lan egiten dugun euskaldunoi egunero adierazten zaigu garbi gure leku bazterrekoa zein den, euskara ez dela beharrezkoa, eta gure eskubideak oso mugatuta daudela bertan, txantxangorri erraldoiak Jaurlaritzako atezain izanagatik.

Herritarrok ordaindutako hedabideak lagun, erraza dago inguruotan euskaltzale itxurak egitea agintean daudenentzat. Hain dira zatarrak eta amorratuak euskaldunon zapaltzaileak! Hain da menpekoa eta desitxuratua herri ekimeneko euskalgintzaren jarduna aspaldion! Hain azalekoa agintari abertzale askoren euskaltzaletasuna!

(Euskara teknikaria eta ELAko kidea da JJ Agirre)

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Hezkuntza sailari

Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.

Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]


2025-01-29 | Aramaixo Bizirik
“Itsaraz” zentral eolikoaren kontrako ingurumen txostenaren balorazioa

Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]


Teknologia
Estetikoa

Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]


Industria politikak: noren erreminta?

Azken urteotan, industria politikaren kontzeptua hainbat mailatan indarrez berragertu da. Neoliberalismoaren mailua izandako erakundeak, Nazioarteko Diru Funtsak, gaur egun zera azpimarratzen du: merkatuek baliabideak modu eraginkorrean esleitzeko eta arazo horiek konpontzeko... [+]


Nortasuna

Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]


Gurasotasun baimena

Zalantza asko izan ditut, meloia ireki ala ez. Ausartuko naiz, zer demontre! Aspaldian buruan dudan gogoeta jarri nahi dut mahai gainean: ez da justua erditu den emakumearen eta beste gurasoaren baimen-iraupena bera izatea. Hobeto esanda, baimen-denbora bera izanda ere, ez... [+]


2025-01-29 | Andrea Bartolo
Gerra inperialistari gerra

Mundu mailako erasoaldi inperialista betean gaude, mendebaldeko burgesiak gidatuta. Ofentsiba inperialistak hartu duen forma gerrarena da, aldaera guztiekin: gerra ekonomikoa, gerra kognitibo eta kulturala, lawfarea; eta, noski, gerra militarra. Mendebaldeko inperialismoak... [+]


2025-01-29 | Cira Crespo
Ez esan kolonizazioa

Beste detektibe triste baten telesail bat ikusi berri dut. Eskoziako irla urrun batean gertatzen dira trama guztiak. Badakizue nola funtzionatzen duten fikzio horiek: hildako asko, jende arrunta baina ez hainbeste, eta paisaia berde iluna. Oraingo honetan duela urte pila bat... [+]


2025-01-27 | Aritz Arrieta
Euskaldun harrera herria?

Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]


Ez ditzala diruaren hotsak bonben burrunbak isildu

Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]


Euskararen herria harrera herria

Tipi-tapa mugitzen ditugu euskaltzaleok gure oinak Korrikaren lekukoaren atzetik, gure hizkuntzaren alde, desio dugun Euskal Herri euskalduna helburu, herri euskaldun gisa biziraun nahi dugula aldarrikatzeko.

Tipi-tapa ematen ditu lehen urratsak Afrikako, Hego Amerikako edo... [+]


Glutamatozko grebak

Eta beste urte batez, sindikatuek prefabrikatutako grebak antolatu dizkigute. Eta guk, indibidualki, erabakia hartuko dugu grebarekin bat egin ala ez, ikastetxean inongo asanbladaren beharrik gabe.

Niri irakatsi zidaten greba eredua jada ez dago modan, antza. Nire... [+]


Teknologia
Bizitza sistemak

Bizitzak dena inguratzen du, mugatua eta hauskorra da. Bizitza onak bizitzeko, gorputzak zer egin badakiela iruditzen zait, buruak ordea, nahiz eta jakin (ondo informatuta dagoenean), askotan gorputza nahita isiltzen duela ikusten dut. Isiltze horretan burua beste buru... [+]


2025-01-22 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Erosoa

Eroso gaude ingurunea gure egoera fisiko/emozionalera egokitzen denean. Besteak ni kontuan hartu nauenean, izan gizaki bat, objektu bat, espazio bat. Erosotasunaren klabea produktu eta espazio diseinuan beharrizan handi gisa sartu da, erosotzat jotzen dena erosgarria delako... [+]


Eguneraketa berriak daude