Hizkuntza gutxituen aldeko testuak ez du babesik jaso Espainiako Kongresuan
EAJ, EH Bildu, BNG, Compromis, CUP, ERC, JxCat, Más Madrid, PDCAT eta Unidas-Podemosek aurkeztu zuten proposamena abenduan. Asteartean, EH Bilduren ekimenez, heldu zen Espainiako Kongresura hizkuntza gutxituen inguruko legez besteko proposamena, baina PSOE, PP, Vox, Ciudadanos eta UPN aurka azaldu eta atzera bota dute..
Berezko hizkuntza gutxituen alde egiteko legez besteko proposamena baztertu egingo du Espainiako Kongresuak. Espainiako Kongresuak EH Bilduren legez besteko proposamen bat eztabaidatu eta bozkatu du astearte honetan, "errealitate eleanitza onartzearen, gaztelaniaren inposaketa eta hizkuntza-diskriminazio guztiak" amaitze alde.
Asteartean eztabaidatutako testuak gaztelania ez diren berezko hizkuntzek gaztelaniari aitortzen zaizkion eskubide eta betebehar berberak izateko balizko ekintza guztiak eskatzen ditu, baita “hizkuntzen ezagutza orokorra beren lurraldeetan zabaltzeko neurri egokiak bultzatzea ere”.
Lehengo urteko otsailean, hizkuntza aniztasunaren kudeaketa egokia bermatzeko neurriak hartzea proposatu zuten hizkuntza gutxituen aldeko zenbait eragilek: Nogara, Iniciativa Pol Asturianu, A Mesa Pola Normalizacion Linguistica, Accio Cultural del Pais Valenciá, Ciemen, Omnium, Plataforma per la Llengua eta Euskalgintzaren Kontseiluak. Abenduan eman zuten hurrengo pausua, hamar alderdik oinarri horiek biltzen zituen legez besteko proposamena erregistratu zuten Espainiako Kongresuan: BNG, Compromis, CUP, EAJ, EH Bildu, ERC, JxCat, Más Madrid, PDCAT eta Unidas-Podemosek.
Proposamenaren aldeko jarrerak
EH Bilduren Kongresuko bozeramaile Mertxe Aizpuruak proposamena defendatu du, eta nabarmendu du ekimena Espainiako Estatuko hizkuntzen aldeko hamar erakundek sortua zela. Aizpuruak gogorarazi duenez, Espainiako Estatuko biztanleen %45 "gaztelania ez den hizkuntza batean bizi da", eta koofizialtasunak esan nahi du "bestea bezain ofiziala dela hizkuntza". EAJk Koldo Mitxelenaren hitz batzuk gogorarazi ditu saioan: "Euskara ahulegia da armatzat hartzeko".
Kataluniako eta Valentziako alderdiek ere hizkuntza gutxituak defendatzeko eta herritarren diskriminazioa agerian uzteko baliatu dute saioa. CUP, Compromis, PDeCAT, ERC eta BNG alderdiak eskatu dute hizkuntza eskubideak behar bezala babestea. BNG alderdiko Néstor Regok hurrengo esaldiarekin bukatu du bere interbentzioa: "Espainiako Estatua prest al dago espainieraz besteko hizkuntzak hitz egiten dituzten biztanleen %45aren eskubideak errespetatzeko?".
Proposamenaren aurkako jarrerak
Espainiako eskuinak oso jarrera ezkorra erakutsi du proposamenaren aurrean. Lehen mintzaldia PPrena izan da, Ana Belén Vázquez diputatuaren bidez. Vázquezek proposamena hizkuntza-kolonialismo zaharkitutzat jo du, "nazionalistek hizkuntzak arma politiko gisa erabiltzen dituztela" adierazi du. Ciudadanosek proposamena "xenofoboa" dela esan du eta EH Bilduren helburu bakarra Espainiaren zatiketa dela gaineratu du Voxek.
Donostiako autobus gidari batek maiatzaren 2an, bere hizkuntza eskubideak urratzeaz gain, erantzun euskarafoboa bota ziola salatu du herritar batek. Gertakari horren berri Hizkuntza Eskubideen Behatokiak eman du. ARGIAk pertsona horrekin hitz egin du, zer gertatu zen jakiteko.
Laborantza lizeoetan tokiko hizkuntzetako irakaskuntza sailen sortzea eztabaidatua izan da frantses legebiltzarrean. Legearen zuzenketa proposatu du Iñaki Etxaniz legebiltzarkideak.
Euskal Herrian Euskarazek apirilaren 22tik 28ra egingo du lehen aldiz Harrotze Astea. EHEk bost ekintza nazional prestatu ditu, eta hortik aurrera, herriz herri hainbat dinamika antolatuko dituzte euskaltzaleek. Sugoi Etxarri EHEko kidea elkarrizketatu dugu. Haren ustez,... [+]
Hizkuntza eskubideen urraketekin lotutako 909 kexa jaso zituen Behatokiak 2023. urtean. Horien %75 baino gehiago administrazioari loturiko zerbitzuei buruzkoak dira: “Herritarrek salatzen dute urtero horma berdinaren aurka borrokatzen jarraitzen dutela”.
Korrikak lehen asteburua Nafarroan egin du, eta argi ikusi dugu ez dagoela Nafarroa bat, ez eta hiru ere, baizik eta hainbat. Herriz herri egoera soziolinguistikoa eta euskaltzaletasuna erabat aldatzen dira, eta Korrika ere izan da horren lekuko.
Euskal Herriko 16 ikasle Parisen dira astearte honetan, euskaraz ikasteko eskubidea aldarrikatu eta horretarako neurriak har ditzatela eskatu diete diputatuei, Frantziako Legebiltzarrean. “Urduri gaude, baina badakigu zer erran nahi dugun”, adierazi diote goizean... [+]
Taldea ezagutarazteko eta proiektua finantzatzeko antolatu dute egun osorako egitaraua.
Euskal Herri euskalduna aldarrikatzeaz gain, euskararen aldeko borrokak kalean ikustaraztea eta indartzea izango du xedetzat.
Duela egun batzuk, Donostiako epaitegiko epaile batek Udaltzaingorako bi lanpostutarako euskararen B2 hizkuntza eskakizuna eskatzea baztertu zuen. Epaile berak, aldi honetan, Donostiako Udalaren erabakia babestu du, eta adierazi du Digitalizazio Kartografikoko bi udal... [+]
Euskalgintzaren Kontseiluak eta beste eragile ugarik datorren larunbatean Bilbon deituriko manifestazioarekin bat egin du Gasteizko Legebiltzarrak EH Bildu eta EAJren sostenguarekin.
Asteburuko egitaraua aurkeztu dute EHEko kideek. Besteak beste, sei tailer egingo dituzte bi txandatan, euskalgintzako pertsona esanguratsuekin.
Topaketak urriaren 7an eta 8an Villabona-Amasan izango dira. Euskara eta independentzia ardatz hartuta, zenbait gairen inguruko hausnarketak egingo dituzte.
Euskarafobia legalaren historia legez lege eta arauez arau aztertu du Iñigo Urrutiak (1966, Jatabe-Maruri), Xabier Irujorekin batera. Horren emaitza da Historia Jurídica de la Lengua Vasca (1789-2023) liburu mardula. Irujo atzerrian zegoenez, Urrutiarekin mintzatu... [+]
Bizikletako martxak eta topaketak antolatu dituzte, euskarak Lanbide Heziketan duen presentziaren inguruan hausnartzeko eta aurrera egiteko proposamenak elkarrekin adosteko.