Hizkuntza greba
Lerro hauen bitartez ideia xume bat azaltzera nator. Hizkuntza greba.
Hainbat greba mota ezagutzen ditugu. Muturrekoenak, norberarentzat dituen ondorio larriengatik, gose eta egarri grebak. Gure irudirako xelebreena “japoniar” erako greba litzateke, ekoizteari utzi beharrean, gehiegizko ekoizpena sortzean omen datzana, gehiegizko neurrian ekoitzitako produktua maneiatzea arazo bihurtuz enpresarentzat, biltegiratzeko eta merkaturatzeko zailtasunagatik. Bestalde, gure inguruetan lan gatazketan ezagunagoa dugun lan greba mota, ordu edo egun batzuetan lan egiteari, ekoizteari, alegia, uko egitea, era horretan enpresa edo administrazioen arazoa izanik ezer ez dela ekoitziko.
Greben gaiarekin jarraituz, zera darabilkit buruan: agian, euskara hizkuntza gutxituarazia izatearen ondorioz gutxitua denaren hiztunok, euskara erabiltzea ukatua eta oztopatua zaigun hainbat egoeretan, bidegabeki gehienetan, horri aurre egiteko tresna egokia izan daitekeela grebaren aldaera bat, Hizkuntza Greba, hain zuzen ere. Agian, egun Justizia arlotik euskararen aurka behin eta berriro epaitegiak ematen ari diren sententzia bidegabeen aurrean protesta egiteko ere balio dezake.
Justizia arlotik euskararen aurka behin eta berriro epaitegiak ematen ari diren sententzia bidegabeen aurrean protesta egiteko balio lezake Hizkuntza Grebak
Zalantzarik gabe, Euskalgintzan eta Herrigintzan diharduten hainbat elkarte eta erakundek elkarrekin egindako gogoeta eta elkarrizketen bitartez adostu beharko lukete balizko Hizkuntza Greba hori zertan litzatekeen; nola, noiz, nork, nori, zergatik eta zertarako. Ideia gisa, hona hemen aipatutako puntu horien zehazte adibideak:
- Zertan litzatekeen: euskara erabiltzeko eskubidea urratua den egoeretan urraketa horri aurre eginez euskaraz egiteari irmo eustea, gugandik zerbait lortu nahi duen marka, enpresa edo erakundeari zera ulertarazteko, zerbait hori lortu nahi badu, gure euskaraz komunikatzeko hizkuntz eskubidea errespetatu beharko duela.
- Nork: euskaraz bizi nahi dugun euskaldunok.
- Nori: euskal hiztunon hizkuntz eskubidea errespetatzen ez duenari. Enpresa eta marka komertzial handiak, erakunde publikoak eta euren ordezkariak… Erakunde publikoen artean nabarmentzekoak dira epaitegiak, Ertzaintza eta Osakidetza, hain zuzen, erakunde horiekiko harremanetan izanik zailenetakoa euskararen erabilera.
- Nola: Euskalgintzan eta Herrigintzan diharduten eragileen arteko elkarrekintzarekin, Hizkuntza Greba egiteko denbora tarte bat ezarrita.
- Zergatik: egunerokoan euskara erabiltzeko eskubideari uko ez egitearren norberak egin beharreko ahalegina etsigarria delako, bakarka burutzeko borroka handiegia baita gehienetan. Eta arriskutsua ere bai, zenbait erakunde publikoren edo euren ordezkarien aurrean.
- Zertarako: horrelako ekimen batek nolabaiteko babesa emango lioke norbanakoen eguneroko ahaleginari, antolatutako eta jende gehiagok eginiko ahalegin eta ekimen bat dela jakinik; norbanako gutiziatsu baten kontua dirudienetik gauza erabat orokorra dela erakusteko balioko bailuke.
Hizkuntza Grebak, euskararentzat bezalaxe, balioko luke gainontzeko hizkuntza gutxituentzat ere, noski.
Besarkada bero bat nire gisara egunerokoan zeuon hizkuntza eskubidea aurrera eramateko ahaleginetan ibiltzen zareten guztioi.
Joxe Migel Muguruza Eizagirre
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]
Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]
Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]
Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.
Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]
Azaroaren 19a komunaren munduko eguna da. Gaur oraindik ere, XXI. mendean, langile askok, hemen, Euskal Herrian bertan, ez daukate haien lanaldietan komuna erabiltzeko eskubidea. Horren adibide dira garraioko langile asko.
Komunak osasun publikoaren giltzarria dira, eta... [+]
Etxebizitzaren auzia aspalditik datorren egiturazko arazoa da. Giza eskubidea izan behar lukeena, gehienez ere eskubide subjektiboa baino ez da. Iruzurra dela diot instituzio eta alderdi politiko guztiek hitz politak esan arren, ez diotelako muinari heltzen. Egun, enpresa... [+]
Zertarako irakaskuntza kontzertatua?
Eskola publikoko eragile gehienen kontra EAEn onartu den Hezkuntza Lege berriak irakaskuntza kontzertatuaren doakotasuna bermatzea du helburu, beti ere botere publikoen finantzaketaren bidez, jakina. Espainiako Estatuan ere gobernukideek... [+]
Azaroaren 15ean Errenteria-Oreretan Euskal Herria Digitala osatzen dugun eragileek antolatutako hirugarren jardunaldiak egingo ditugu. Autodefentsa digital feminista lantzeko tailer bat eta digitalizazio demokratikoa oinarri izango duen hitzaldi bat izango dira... [+]