Hizkuntza eskubideen murrizketa salatzeko manifestazioa egingo dute Iruñean uztailaren 2an
Euskalgintzaren Kontseiluak antolatu du mobilizazioa. Administrazio publikoan euskarak jasaten duen bazterketari muga jartzeko eskatuko diote Nafarroako Gobernuari.
Euskalgintzaren Kontseiluak hizkuntza eskubideen murrizketak salatzeko manifestaziora deitu du Iruñean uztailaren 2rako. Euskara administrazioan arautzeko Nafarroako Gobernua prestatzen ari den dekretu berria "atzerapausoa" izanen dela eta "euskaldunen eskubideak murriztuko dituela" uste du euskalgintzak. Nafarroako Justizia Auzitegiak administrazio publikoetan euskararen erabilera arautzen duen dekretuko hainbat puntu baliogabetzeko epaia kaleratu zuen 2019an. Orduz geroztik, euskararen erabilera arautzen duen legedia eskatu diote eragileek Nafarroako Gobernuari baina ez dute horretaz berririk, prentsaurreko bidez salatu dutenez. Are gehiago, "iraganeko hizkuntza-politika ilunak" gauzaturik direla ohartarazi dute ere.
Ekainaren 23an, Iruñeako Katakrak Aretoan egin du manifestaziorako deia Euskalgintzaren Kontseiluak. Prentsaurrekoan, AEK, IKA, Nafarroako Ikastolen Elkartea, Sortzen eta EHEko ordezkariak eta Hizkuntz Eskubideen Behatokiko zuzendaria egon dira. “Euskaraz bizitzearen alde, batuz. Eskubide murrizketarik ez!” lelopean bilduko dira eragileak uztailaren 2an, 18:30ean, Baluarteko plazatik abiatuko den mobilizazioan.
Paul Bilbao Euskalgintzaren Kontseiluko Idazkari Nagusiak agerraldian salatu du azken hilabeteetan "hizkuntza-politika iluna" aplikatu duela Nafarroako Gobernuak lanpostu publikoei dagokienez. Uztailean egingo den mobilizazioa "justiziaren, berdintasunaren eta kohesioaren aldeko aldarria" egiteko baliatuko dute, eta hizkuntza eskubideen murrizketaren aurrean, Gobernuari esku-hartzeko eskatuko diote.
"Bazterketa onartezina"
Euskalgintzako eragileek salatu dute administrazio publikoan euskarak jasaten duen bazterketa egoera. 2019ko urrian, Nafarroako Justizia Auzitegiak administrazio publikoetan euskararen erabilera arautzen duen 103/2017 Dekretuaren hainbat artikulu baliogabetzeko epaia argitaratu zuen. Erabaki hau "justiziari, berdintasunari eta kohesioari muzin egiten dien epaia" izan zela salatu dute. Oroit gara Kontseiluak gobernuari eskatu ziola kasazio-helegitea jartzeko, baina gobernuak ez zuela horrelakorik egin.
Orduz geroztik, ehunka lanpostutan baliogabetu zen euskararen derrigorrezko edo merezimenduzko ezagutza.
Horrekin batera, Kontseiluko eledunak dekretu berriaren inguruan zabaltzen ari den eztabaidarekin kritiko agertu da: "Biziki kezkatzen gaitu nola ari den kudeatzen dekretuaren afera: lotsagarria da eragileoi dekretuari buruzko inolako informaziorik bidali ez izana, baina, aldi berean, hedabideetan filtrazioak behin eta berriro egitea". Bilbaoren hitzetan, "argi dago, hizkuntza-eskubideak alderdikeriekin nahastea dutela helburu".
Hori horrela, Paul Bilbaok adierazi du unea dela "eskubide murrizketak ahalbidetuko dituen dekretuaren aurka ozen eta sendo agertzeko". Herritarrak diskriminatzen dituen legearen aurrean "eskubideak errespetatzen dituen dekretu integrala onartzeko" eskaera egingo diote gobernuari manifestazian.
Nafarroako Legebiltzarrean datorren urteko aurrekontuak ixteko negoziazioetan ari dira egunotan alderdiak, eta horietan adostutakoaren arabera, euskararen Euskararen Nafar Institutuak iaz baino 1,3 milioi gehiago izango ditu.
Euskal Herri osoan euskara eta hiztun komunitatea larrialdi egoeran daudela berretsi zuen azaroan Kontseiluak eta, ostegun honetan, egoera hori Nafarroan zertan datzan azaldu du Iruñean. Era berean, herrialdean ataka horretatik ateratzeko egin beharrekoak azpimarratu ditu.
Hamabi haur eskola publiko daude Iruñean, eta horretatik bakarrean dago euskarazko eredua. Protesta egin dute dozena bat eragilek, eta euskal hiztunen “egoera berezia” aintzat har dezan galdegin diote udalari.
“Ez da posible hiri guztia zeharkatu behar izatea seme-alabak hemengo jatorriko hizkuntzan murgiltzeko” salatu dute guraso askok. Euskarazko plazak ere “oso urriak direla” salatu dute familia askoren artean eginiko bideoan.
Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.
“Ikae” edo “igae” bezala transkribitu ditu aurkituriko ikurrak Nafarroako Gobernuko Kultura Zuzendaritza Nagusiko ikertzaile taldeak. Duela 2.000 urteko "baskoierazko" idazkun bat izan daitekeela diote ikerleek, baina garai hartako hizkuntzei... [+]
Premiazko txostena eskatu dio Nafarroako Kontseiluari. Behin betiko onartzeko aurretiazko urratsa da, Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak aurreko dekretuaren zati batzuk baliogabetu eta bost urtera.
Barañaingo EH Bilduk salatu du Barañaingo Udalak haur eskoletarako hezitzaileen deialdian euskarazko eta gaztelaniazko azterketak egun eta ordu berean jarri dituela, eta hala, hautagaiak hizkuntza bat aukeratzera behartzen dituela.
Euskaltzaleen Topaguneko kideek euskara sustatzeko jarreren inguruko datu kezkagarriak hauteman dituzte. Hori dela eta, Gero eta aldeko gehiago gizartean ikerketaren bidez, herritarrak euskarara hurbiltzeko estrategia berriak landu dituzte. Horretaz mintzatu dira, apirilean,... [+]
Hezkuntzak aurreikuspena zuzendu eta onartu du institutuak Zientzia, Humanitate eta Gizarte Zientzien Batxilergoko lehen mailan bi talde izaten jarraitzea.