Hezkuntza Saila lanbide-heziketan: disimulu barik disimuluan
Hezkuntza Sailak lanbide-heziketako datuak eman ditu asteburu honetan. Arabako egunkari batean aparte jasotzen ziren euskarari dagozkionak, hauxe esanda: aurten, ikasleen %41 ari da lanbide-heziketan B edo D ereduetan ikasten, eta duela lau urte %25,13 baino ez ziren. Euskarak gora, beraz.
Datuak horrela emanda, D ereduaren bilakaera ezkutatu gura zuen sailak: duela lau urte, 2016-2017 ikasturtean, D eredua %20,71 zen. Eta 2012-2013 ikasturtean, %24,10. Beharbada, bilakaera beharrean D ereduaren egoeraz berba egin beharko genuke, egonean baitago. Hainbesterako, ezen, aurten lehenengoz, D eredua da erdi mailako lanbide-heziketako eredu txikiena. Orain arte beti izan da bigarrena A ereduaren atzetik; orain hirugarrena da.
Baina Hezkuntza Sailak datuak aipatzen dituenez, iturrietara jo eta datuok aztertzeko lana hartu behar da, beti. Horrela egin, eta…
Lehenengo ezustekoa, hizkuntza-ereduen izendapena bera izan da. Haur-hezkuntzan, lehen-hezkuntzan, DBHn eta batxilergoan, guztietan, A, B eta D ereduak daude, eta X hondar-hondarrekoa (batere euskararik gabea). Lanbide-heziketan, berriz, beste izen bat dute: A, A+ eta D. Lanbide-heziketan B eredurik ez da agertzen, hezkuntza-sailaren matrikulazio-datu ofizialetan.
Lehenengo galdera, beraz, hauxe litzateke: zer esan gura du A+ eredu horrek? 1/1993 Euskal Eskola Publikoaren Legeak honela definitzen ditu ereduak:
"A eredua; ikasgaiak batipat gazteleraz emango dira, zenbait ekintza edo gai euskaraz eman ahal izango direlarik.
B eredua; ikasgaiak euskaraz eta gazteleraz emango dira.
D eredua; ikasgaiak euskeraz emango dira".
Bigarren galdera: A+ eredu horretan, zenbat ikasgai ematen dira euskaraz, zenbat gaztelaniaz eta zenbat beste hizkuntzaren batean? Izan ere, nahikoa da ciudadjardin webgunetik bueltatxo bat egitea, ikusteko lanbide-heziketako eskaintzan 3L ere badagoela. (Bide batez: Gasteizko ikastetxe publiko horretan, lau goi mailako ziklo eskaintzen dira Multilingua ingelesa ereduan, eta bakarra D ereduan).
2009-2010 ikasturtean, ikasleen %22,60 ari zen erdi mailako lanbide-heziketa D ereduan egiten; 2019-2020an, %22,07: hamar urtean, puntu erdi, %0,53, egin du atzera. Tarte berean, DBHn, %15,73 egin du gora D ereduak. Zer planifikaziori zor zaio erdi mailako lanbide-heziketako atzerakada?
Horren ondorioz, beste pare bat zalantza: zergatik sartzen dira A+ ereduko ikasleak euskaraz ikasten duten ikasleen artean? Gaztelaniaz ikasten dutenen artean ere zenbatzen dira? Zenbatzen ez badira, zergatik ez? Ikasgai gehiago egiten al dituzte euskaraz, gaztelaniaz baino? Eta beste bat: A ereduko ikasleek euskararik ikasten dute batere? Ez ote da lanbide-heziketako A eredua DBHko X?
Hirugarren galdera: Multilingua ingelesa eta jite horretako ereduetan matrikulatzen diren ikasleak, non jasotzen dira matrikulazio-datuetan? A ereduan, A+ ereduan ala D ereduan? Zergatik ez dira zutabe berezi batean jasotzen?
Laugarren galdera bat ere badago: 2018-2019 ikasturtean, 4. DBHn, ikasleen %66,12 zegoen D ereduan. Aurten, 2019-2020 ikasturtean, %67,39 ari da 1. batxilergoa D ereduan ikasten. 2019-2020 ikasturte horretan bertan, erdi mailako lanbide-heziketan ikasleen %77,34 ari da 1. kurtsoa A eta A+ ereduetan ikasten. Soilik %22,65 ari da erdi mailako lanbide-heziketako 1. kurtsoa D ereduan egiten. Zelan da hori posible?
Bosgarren galdera berez-berez dator: duela hamar urte, 2009-2010 ikasturtean, ikasleen %22,60 ari zen erdi mailako lanbide-heziketa D ereduan egiten; 2019-2020an, %22,07: hamar urtean, puntu erdi, %0,53, egin du atzera euskarazko eredu bakarrak. Tarte berean, DBHn, %15,73 egin du gora D ereduak. Zer planifikaziori zor zaio erdi mailako lanbide-heziketako atzerakada? Eta, bide batez, zer neurri zehatz hartuko da horri buelta emateko, baldin eta neurri zehatzik hartzeko asmorik balego?
Hezkuntza Sailak errealitatea ezkutatu egin gura du. D ereduak ez du aurrera egiten lanbide-heziketan, eta gainerako etapetan denaren herena ere ez da lanbide-heziketan.
Hezkuntza Sailak bertan behera utzi du (Lanbide-heziketako V. euskal planean) D eredua bultzatzeko asmoa eta, orain, zerbaitetan ari dela iradokitzeko, A+ ereduko ikasleak euskarazko ikasle izendatu ditu.
Hezkuntza Saila disimulurik gabe ari da disimulatzen.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ez da lehenengo aldia, aditua izan ei naiz kontraesanetan. Oreka, baietzaren eta ezetzaren arteko muga non marraz daitekeen bilatzen. Analisi topografikoa, neurriz neurri morala triangelatzen. Tatuaje erraldoia bekokian: Bai, baina… Erabaki batera iristeko, inoiz nire... [+]
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Jada bizpahiru aste izango dira irakurri nuenetik, Maialen Akizuren zutabe batean. Aner Peritzek telebistan esandakoak zekartzan: “Bertsolaritza da gizon zis heteroekin ez harremantzera eraman nauena, bertsolaritza delako disidente egin nauena, eta, era berean,... [+]
Beldur hori bada. Badirudi Donald Trump etorri dela Washingtoneko bulego borobila luzerako okupatzera. Bigarren mandatua du, baina bere hurbileko aholkulariei, ez dela txantxetan ari berretsiz gainera, Konstituzioan zenbaki bakan batzuk aldatzeko bere xede zurruna aipatzen die,... [+]
Ansorena´tar Joseba Eneko.
Edonori orto zer den galdetuz gero, goizaldea erantzungo, D´Artagnanen mosketero laguna edo ipurtzuloa, agian. Baina orto- aurrizkiak zuzen adierazten du eta maiz erabiltzen dugu: ortodoxia, ortopedia, ortodontzia... Orduan (datorrena... [+]
“Erresilientzia poltsa”, “biziraupen eskuliburua”, “ebakuazio bizkar-zakua”: hara nolakoak entzun daitezkeen agintarien ahotan azken asteetan.
Iragan hilabeteko adierazpenen artean, Europako Batasunak herritarrei eskatu die... [+]
Ez da Aberri Eguna, Aberri Aukera da euskaldunok behar duguna. Urtean behin errepikatzen dira balizko alderdi zein talde abertzaleen deialdiak, data hauetan, Euskaldunon aberria Euskadi/Euskal Herria da aldarriaren inguruan. Egun bateko kontua izaten da, hala ere. Eta ez batera... [+]
Joan den astean topaketa polit bat izan dut, aspaldi ikusten ez nuen emakume talde batekin, eta egitearen inguruan aritu gara berbetan, teknologia eta sorkuntza espazioei lotuta.
Emakume hauetako nagusiena, jubilatzeko mugan dagoena, programatzailea da eta kodea programatzen... [+]
Hainbatetan esan izan didate arkitektoen lanaren gauzarik indartsuena dela ekoizten duguna betikotu egiten dela. Eraikinaren betikotasunak gizakiaren presentzia tenporala gainditzen duela eta geroko etorkizunean iraunkor egingo gaituela. Eta liburu batekin gertatzen ez den... [+]
Desengainu handia hartu dute euskal feminista askok jakin dutenean Chimamanda Ngozi Adichie idazleak haurdunaldia esternalizatu duela, alegia, surrogate batek ernaldu duela bere haurra, diru truke. Guztiok izan beharko genuke feminista saiakeraren egilea da Adichie, besteak... [+]