Zenbat txango, irteera edota lagunarteko paseotan entzun izan dugu bide guztiek Erromara eramaten dutela? Nik sarri, eta inoiz, neuk sentitu dut esan behar izana. Egia esan, uste dut beti txarto ulertu izan dudala esaera hori. Izan ere, beti imajinatu izan dut bide zuzen bat, non Erromatik gero eta hurbilago bide ederrago bat zabaltzen den. Gero, urteak joan ahala eta bideak ezagutuz, ohartu naiz bideak elkar lotuta daudela eta gurutzatu egiten direla, eta horregatik, azken finean Erromara iristeko aukerak handiagoak dira.
Hortaz ohartu naizen moduan, edertasunaren inguruan asko hausnartu dut; “Erromatik gero eta hurbilago bide ederrago bat”. Ederra ez bakarrik erosotasunari dagokionez, segurua eta erabilgarria garraio posible guztietan.
Urrutira joan gabe, hemen gauza bera gertatzen dela pentsatzen dut. Bilbo ingurua, beste toki batzuekin konparatuz, edertsu dago. Ez dut ukatzen horrela izan behar duenik, baina ezin dugu ahaztu Bilboz gain toki zoragarri gehiago daudela bide ederrak behar dituztenak.
Kasu honetan, herri txiki zehatz baten arazoaren berri ematera nator. Joan den asteetan Aulestiko herri txiki eta zoragarrian bide baten inguruko eztabaida eta manifestazioak zabaldu dira. Hain zuzen ere, BI-3448 bidearen ingurukoak, Aulestiko herria Markina-Xemeinekin lotzen duena. Esan beharra dago ez dela soilik beste herri batekin lotzen duen bidea, hori gabe, Lea-Artibaiko eskualdetik deslotua geratzen delako. Hori gezurra dela esango duen norbait egongo da. Noski. Gizaburura joan, ostean Amoroto herritik igaro eta Lekeitiora heldu orduko orduan Markinarantz hartzea baizik ez da beste aukera. Txikikeriak. Dena-dela, horrez gain, bide horrek Durangaldearekin lotura egiten du.
Beraz, Aulestiarrentzat berebiziko beharrizana da bide hori egoera onean egotea, bai lanera joateko zein jarduera sozio-ekonomikoak gauzatzeko. Asko eta asko dira ondoko herrira joatea derrigorrezkoa dutenak. Horretarako guztirako, jakina, auto pertsonalak erabili behar dira ez dagoelako garraio publikorik, eta hortaz, esaterako, ikasle askoren kasuan edonola moldatu behar dira beharrezko exijitzen zaien gauza bat egiteko: eskolara joatea.
Bilbo ingurua, beste toki batzuekin konparatuz, edertsu dago. Ez dut ukatzen horrela izan behar duenik, baina ezin dugu ahaztu Bilboz gain toki zoragarri gehiago daudela bide ederrak behar dituztenak
Askotan grazia handia egiten dit pentsatzeak nola eraiki den gure gizarte hau. Beharrezkoak diren gauzak egin edota lortzeko gure onetik gehiago egin behar dugu estamentu politikokoek egingo dutena baino. Ez dut pentsatzen Aulestiko Udalaren kasua denik, oraindik goragoko estraktuetan dauden trajedun pertsonena baizik. Hala ere, ulertzen ditut. Nik ere beldurra izango nuke nire kontzientzia zikinduta izateagatik ezer gertatuz gero. Demagun. Soilik, imajinatu bide horretatik garraio publikoa jartzen dutela, ezer aldatu gabe. Aurrerapauso bat izango litzateke, eta ez txikia, baina bide horrek gehiago behar du, konponketak, garbiketak eta beste hainbat eraldaketa oraindik jabetu ez ditudanak. Garraioa jarriz gero ezer aldatu gabe eta ezer gertatuz gero, noren errua izango litzateke? Publizitate txarra, ez dute hori behar. Horregatik, ulertzen ditut beraien beldurrak. Aitzakiak baitira. Beraien aitzakien bidean helmuga berdina izaten da askotan, dirua. Ez dago dirurik. Edozein arazok beti ematen du amaiera berdinera kondenatua dagoela, ezikusiaren bidera.
Gertaera eta problematika honek hausnarketarako bidea eman dit eta herri txikien etorkizunaz pentsatzen jarri naiz. Zertarako biziko dira aulestiarrak beraien herrian? Lanera joateko orduak eman behar badituzte errepidean bide kaskar baten ondorioz segurtasuna gainjartzen dutelako, eta gainera, diru dezente utzi atzean, bakarrik lanera joateko eta irabazten duten diru hori bidean galtzeko. Ez al da hobe izango Bilbon bizitzea? Gutxienez Bilbotik garraio publikoa izango dute segurtasun gehiagorekin bidean eta joan-etorria ez dakit zenbat luzeagoa izango litzatekeen.
Uler dezaket Bilbo munduari begira erakusleiho paregabea izatea. Baina gero, euskal kultura, tradizioak eta landa eremu zoragarriak nahi ditugu. Tamalez, ematen du guztia ezin dela kudeatu eta gehienetan fokua herri handietan jartzen da. Herri txikietako lagun hauek gutxi dira, ondorioz, beraien kexek ez dute oihu handirik egiten. Zoritxarrez ohartzen ez diren oihu baten isiltasunak izutuko gaitu. Herri txikiak hiltzen direnean, orduan, gustatuko litzaidake jakitea Euskal Herriko jendeak zein hizkuntzatan hitz egingo duen.
Euskal Herriaren bihotzak herri txikietan aurkitzen dira, entzun ditzagun taupadak. Herri txikiak bizirik!
Iñaki Moriones Madariaga
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Azken hamarkadotan euskalgintzan jardun izan dut, dela helduen euskalduntzean AEKn, dela hizkuntza-eskubideen defentsan Behatokian, dela euskararen normalizazioaren alde Euskalgintzaren Kontseiluan. Den-denetan egokitu zait euskalgintza edota herrigintza auzitan jartzen zutenen... [+]
Dakigunez, Hego Euskal Herriko Independentismo Instituzionalak ibilbide-orri jakin bati ekin dio. Espainiako Estatuarekin itun berri bat sinatzea. Bide horrek zenbait aldagai ala premisa nagusi erabiltzen ditu. Hala nola: PSOE ezkerreko alderdia da; Espainiako Estatua... [+]
Batzuetan, mehatxua behar izaten dugu arriskuan dagoenaren garrantziaz jabetzeko. Eta mehatxu horren tamainaren araberakoa izaten da balizko erasoari erantzuteko barruan sentitzen dugun indarra. Konturatu orduko, zeure burua ikusten duzu lanean, buru-belarri, galtzeko arriskuan... [+]
Agorrilaren 27an igorri nizuen gutunean, irailaren 10eko auzian euskaraz deklaratzeko asmoa nuela adierazi nizuen. Auzi honen hastapenean, epaile nagusiari euskaraz zekienez galdegin nion. Gutxiespenarekin ezetz erantzun zidan. Orduan, nere gutuna eskuratu zuenez frantsesez... [+]
Nekazari eta abeltzainentzat Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektoriala (EEBB LPS) irakurtzea etsigarria izan bazen –eta izan zen–, ez pentsa askoz alaiagoa izan denik 2023ko uztailean horri jarritako 4.217 alegazio-egileri emandako erantzunen txostena... [+]
Wikipedia.org-en arabera, Gish gallop (Gish-en lauhazka) edo falazien metrailadorea "eztabaida teknika bat da, aurkariari ahalik eta argudio gehienekin eraso egiten diona, argumentu horien zehaztasuna edo sendotasuna kontuan hartu gabe", eta albo-ondorio gisa... [+]
Terminoaren jatorria XIX. mendearen hasieran kokatzen da. Garai hartan, liberal ingelesen asmo inperialistek errusiarrekin talka egin zuten, Errusia Asian zabaltzen ari baitzen eta Ingalaterraren kolonizazio nahiak oztopatzen. Beren interesak babesteko, Ingalaterrak errusiarren... [+]
Juanje Soria abokatua urriaren 26an hil da, Iruñean. Foro Sozial Iraunkorreko kide ohiek Soria oroitu dute gutun honetan.
Asteartean EH sareko partaide batek Mozal Legearen bidez jasotako isun baten harira epaiketa izango du. Mendian, sarraskitu nahi dituzten mendi horietan ibiltzearren eta lurraldearen, lurraren, zaintzan eta defentsan aritzearren ertzaintzaren jazarpena jasan zuen. Beste behin... [+]
Autoan noala hasi naiz artikulua zirriborratzen, mentalki. Ideiarik onenak autoan izan ohi ditut, bakarrik gidatzen ari naizela. Bilborantz noa, Arriaga antzokira. Artedrama konpainiak Miñan antzezlana taularatuko du gaur. Urriak 25 ditu, ostirala da.
Antzokiko atarira... [+]
Bizi garen gizartea erabat oinarrituta dago menpekotasunean. Mendeetan zehar gure bizitza horren arabera eratu da, eta poliki-poliki erabakitzeko eskumena, askatasuna eta burujabe izatea murriztuz joan dira. Batzuetan bortizki kendu dizkigute; besteetan, ordea, geuk eman ditugu... [+]
Biziki ernegatzen nauen kontua da nola mintzo ohi zaion sendagile zenbait pazienteari. Minaz mintzo zaizkigu umeak bagina bezala. Dagoneko giltzurrun bi transplante egin dizkidatenez gero, badakit zertaz ari naizen: besteak beste, tutu bat zakilaren barnean jarri didate bietan... [+]
Kanboko bi hautetsi nagusiak (auzapeza eta lehen axuanta) errabiatuak dira. Hiru herritarren kontra plainta ekarri dute, Marieneako pentzearen alde protestatzeagatik. Bigarren aldia da enetzat, goizeko 06:00etan, ohetik ateratzen gaituztela (bizilagunarekin), hamar bat... [+]
“Proposamen ausart, integral eta prestuen tenorea etorri zaigu (…) Euskal Herria munduko altxamenduen artean sar dadin berriro”, bota zuen Hartzea Lopez Arana adiskideak ARGIA aldizkarian 2018ko uztailean argitaratu zuen “Oldartze eraginkor baten... [+]
Gero eta akats ortografiko gehiago atzematen dugu sare sozialetako idazkietan, eta ez soilik gazteek egindakoak, baita komunikabideetakoak ere. Batzuk hain bihurtu dira ohiko, non gure begiei apenas ez dieten minik ematen.
Horrela, gaztelaniaz hauek bezalakoak barra-barra... [+]