Heriotza on, ondo bizitzeko
Eutanasia legalizatua Espainiako Estatuan? Europan eta Amerikan diren aurrekariez adituen lekukotasun baikorrak entzuten dira han-hemenka. Belgikan, beste leku askotan bezala, eutanasia isilean praktikatzen zen, ilegala zenean eriei galdetzeko ere beldur zelako.
Oso bestelakoa da orain. Liejako “Kontsulta etikarako zentro” batean ari diren profesionalek diote, haiengana hurbiltzen diren eriak beldur direla serioski hartuak ez izateko, ez batere heriotzaz hitz egiteko, hori baizik ez baitute desiratzen, eta lasaitu handia etortzen zaiela beren eskaera onginahiz tratatua dela ikusitakoan. Hala ez gertatzekotan, medikuek badakite ez dela aurrera jo behar, zentrora heldu diren batzuek zaintza aringarriak bilatzen dituztelako, finean.
Eutanasia eskaera onartzeko baldintzak zehatz eta zorrotzak dira: eritasun senda ezina, sufrikario jabal ezina eta eskaera errepikatua. Kinka horietan dagoenari laguntza eskaintzen diote eta, behin eta berriz egiten diren elkarrizketetan argi azaltzen denean eskaera ez dela kanpo presioen ondorioa, eriak eta medikuek ikusten badute eutanasia dela zentzuzko irtenbide bakarra, orduan gauzatzen dute.
Jendeak masiboki akabatzeko baimena bailitzan begiesten dute eutanasia, praktikatzen dutenek beren interesen arabera edo segurantza sozialaren gastuak gutxitzeko helburua balute bezala
Orain dela lauzpabost urte Baionako ospitaleko mediku baten auziaren inguruan sortu zuten asaldadura giroan, kalean ikusten genituen apez itxurako gazteak eutanasiaren aurkako sinadurak biltzen. Haietarik bati norbaitek erantzun zion holako medikua nahi lukeela bere alboan gaizki paratzen den orduan; eta besteak harriturik egin zuen: “Baina osasun ona duzu…”. Buruargia halakoa… Jendeak masiboki akabatzeko baimena bailitzan begiesten dute eutanasia, praktikatzen dutenek beren interesen arabera edo segurantza sozialaren gastuak gutxitzeko helburua balute bezala. Antzeko argudioak darabiltzate Frantziako agintariek, bertako errealitate tristea delarik bizi nahi dutenak beranduegi eta gaizki artatuak direla gero eta maizago; berrikitan hola hil dira batzuk, eta zantzuak badira osasun zerbitzuek jasaten dituzten murrizketengatik izan dela.
Eutanasia lasai bizitzeko tresna izan daitekeela adierazi du bere bizitzan hirugarren aldiz eritasun larriari aurre egiten dion emazte batek. “Gauza bat esan nahi nuke, garrantzi handikoa. Lehen aldiz eri izan nintzenean 19 urte nituen, eta bi hilabetez kimioterapia jasan ondoan ezin bainintzen gehiago, aitari eskatu nion guztia geldiaraz zezakeen mediku batekin harremanetan jar nezan. Harekin mintzatu nintzen telefonoz eta esan zidan: ‘Zure historiala ezagutzen dut, eta ongi aterako zara; baina gauzak gaizkituz badoaz, zure ondoan izango nauzu’. Eta begira, heriotza-agintze horrek atxikiarazi eta bizitzeko ahala eman zidan”.
Anuntxi Arana.
Antropologoa.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Jada bizpahiru aste izango dira irakurri nuenetik, Maialen Akizuren zutabe batean. Aner Peritzek telebistan esandakoak zekartzan: “Bertsolaritza da gizon zis heteroekin ez harremantzera eraman nauena, bertsolaritza delako disidente egin nauena, eta, era berean,... [+]
Beldur hori bada. Badirudi Donald Trump etorri dela Washingtoneko bulego borobila luzerako okupatzera. Bigarren mandatua du, baina bere hurbileko aholkulariei, ez dela txantxetan ari berretsiz gainera, Konstituzioan zenbaki bakan batzuk aldatzeko bere xede zurruna aipatzen die,... [+]
Ansorena´tar Joseba Eneko.
Edonori orto zer den galdetuz gero, goizaldea erantzungo, D´Artagnanen mosketero laguna edo ipurtzuloa, agian. Baina orto- aurrizkiak zuzen adierazten du eta maiz erabiltzen dugu: ortodoxia, ortopedia, ortodontzia... Orduan (datorrena... [+]
“Erresilientzia poltsa”, “biziraupen eskuliburua”, “ebakuazio bizkar-zakua”: hara nolakoak entzun daitezkeen agintarien ahotan azken asteetan.
Iragan hilabeteko adierazpenen artean, Europako Batasunak herritarrei eskatu die... [+]
Ez da Aberri Eguna, Aberri Aukera da euskaldunok behar duguna. Urtean behin errepikatzen dira balizko alderdi zein talde abertzaleen deialdiak, data hauetan, Euskaldunon aberria Euskadi/Euskal Herria da aldarriaren inguruan. Egun bateko kontua izaten da, hala ere. Eta ez batera... [+]
Joan den astean topaketa polit bat izan dut, aspaldi ikusten ez nuen emakume talde batekin, eta egitearen inguruan aritu gara berbetan, teknologia eta sorkuntza espazioei lotuta.
Emakume hauetako nagusiena, jubilatzeko mugan dagoena, programatzailea da eta kodea programatzen... [+]
Hainbatetan esan izan didate arkitektoen lanaren gauzarik indartsuena dela ekoizten duguna betikotu egiten dela. Eraikinaren betikotasunak gizakiaren presentzia tenporala gainditzen duela eta geroko etorkizunean iraunkor egingo gaituela. Eta liburu batekin gertatzen ez den... [+]
Desengainu handia hartu dute euskal feminista askok jakin dutenean Chimamanda Ngozi Adichie idazleak haurdunaldia esternalizatu duela, alegia, surrogate batek ernaldu duela bere haurra, diru truke. Guztiok izan beharko genuke feminista saiakeraren egilea da Adichie, besteak... [+]
Gure hizkuntzaren aurkako beste eraso bat jasan behar izan dugu Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren eskutik; PAI programan euskararen aurkako aldaketa bat egitera behartu gaituzte. Azken urteotan, legeak hala aginduta, D ereduko ikastetxe berriek PAI programa sartu... [+]