Heriotza hau zure pizzaren prezioa da
Glovo enpresa txiki eta ia ezezaguna zen garaian, Espainiako Estatuko hiri nagusietan baino ez zegoenean, auto batek lehenetariko banatzaile bat jo zuen, Isaac Cuende, lanean zela. Enpresak istripuaren berri izatean egin zuen lehen galdera izan zen ea une horretan eskaerarik garraiatzen ari zen. Cuende istriputik besoa apurtuta atera zen; ezer larriagorik ez, zorionez. Lanera itzultzean, ordea, deskubritu zuen aplikazioak ordu kopuru oso mugatu batean baino ez ziola lan egiteko aukera ematen. Glovorentzat etengabe lanean egon ezean, langileek “bikaintasun puntuak” galtzen dituzte eta, horrekin, lanaldia aukeratzeko gaitasuna. Horiek horrela, Cuendek enpresa auzitara eraman du.
Maiatzaren 25ean, gaueko hamaika eta erdiak aldera, furgoneta batek Glovoko banatzaile bat harrapatu eta istantean hil egin zuen Bartzelonako hirigunean. Baina gaur egun gauzak oso bestelakoak dira. Glovo marka internazionala da, zenbait inbestitzailek 169 milioi dolar eman berri dizkiote eta epaitegietan aurrez aurre dabil bere langileekin, lan baldintzak direla eta. Beraz, orain, janari lasterra etxez etxe bidaltzeko industriaren mesedetan langile bat hil eta gero, Glovok familiari dolumina publikoki adierazteko ardura hartu du eta behin eta berriro aipatu du horrelako kasuetarako daukan aseguru pribatua laster “aktibatuko” duela.
Glovok barkamena eskatu du “istripu latz” horrengatik, baina ez du inola ere aitortu istripu bera ez zatekeela inoiz gertatuko egoera bestelakoa izan balitz. Glovok banatzaileak ahalik eta lasterren lan egitera bultzatzen ditu, dirua lortzeko bide bakarra bizikletaz azkar ibili eta norbere burua arriskuan jartzea baita joko anker horretan. Glovok bizikletariak ordurik arriskutsuenetan lan egitera bidaltzen ditu; gauez, alegia. Glovok ez die langileei segurtasunerako formakuntzarik eskaintzen; eskaini ere, ez die inolako formakuntzarik eskaintzen. Glovo gizarteko kiderik etsienek bizi dute, eta horretarako beren erresistentzia fisiko eta mentala muturrera eraman behar izaten dute. Ez da harritzekoa, beraz, horrek guztiak istripu hilgarri bat ekartzea ondoriotzat. Harritzekoa da lehenago gertatu ez izana. Glovok barkamena eskatzeak ez du ezertarako balio istripu hori sortu duten baldintzak bere gain hartzen ez baditu, aplikazioa berariaz diseinatu baitute langileek jokaera arriskutsua izan dezaten.
Arazo horiek konpondu eta aplikazioaren mekanismoa aldatu ezean, Glovoren damua hutsaren hurrengoa da. Ez du, halere, halakorik egingo, aipatutako ezaugarriak bere negozio ereduaren oinarri direlako. Ezin du. Sektorean lehiakor bihurtu duen abantaila galduko luke.
Glovorekin sinatu nuen kontratuan, 3.3. klausulak zera dio: “Profesional Independenteak onartzen eta bere gain hartzen du eskaerak edo mikro atazak dakartzan arrisku zein mentura. (...) [Glovok], halaber, ez du bere gain hartuko Profesional Independenteak bere lanaldian jasan lezakeen kalte material edo pertsonalik. Honek erantzukizun zibileko asegurua kontratatu beharko du...”.
Beharbada, kasu honetan, Glovok familiari indemnizazioa emango dio, iritzi publikoa gainean duelarik. Baina kontratua da garrantzia duen bakarra. Eta kontratuak zera dio: izorra hadi.
Heriotza hau on-demand delako ekonomiaren prezioa da. Heriotza hau zure pizzaren prezioa da.
Eguerdian gertatu da istripua, 25. kilometroan, Nafarroako Martzilla herriaren inguruan. 2025ean hil den zazpigarren lagilea da.
LAB, ESK, STEILAS, EHNE-etxalde eta HIRU sindikatuek osatzen duten lan osasuneko intersindikalak agerraldi publikoa egin du Bilbon, 2024ko ezbeharren txostenaren harira. Azken hamar urteetan 612 langile hil dira istripuz Euskal Herrian, 64 pasa den urtean.
52 urteko altsasuar bat hil da ostegunean Arbizun lan istripua izan ostean, Nafarroako Foruzaingoak jakinarazi duenez. Urtea hasi zenetik Euskal Herrian lan istripu batean hildako laugarren langilea da. Ezbeharra herriko erdigunean dagoen etxebizitza bat zaharberritzeko lanetan... [+]
AHT Geldituk Nafarroako Abiadura Handiko Trenaren obretan lan esklabotza egoerak daudela salatzen duen lekukotza eskandalagarria jaso ondoren, obra horiek sustatzen dituen Adif sozietateak publikoki erantzun behar izan du: "Gezurra dira".
Beharginak Excavaciones Mendiola enpresarako ari zen lanean, Construcciones Urrutia enpresaren azpikontrata. Langilearen lehenengo eguna zen sektorean lanean.
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan, 18 eta 34 urte bitarteko gazte soldatadunen hileko batez bestekoak lehenbiziko aldiz gainditu du 1.500 euroko langa. 2010arekin alderatuta, ordea, 142 euro besterik ez da igo.
Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]
Boroa industrialdean hil zen 41 urteko I.P.C langilea, abenduaren 30ean biltegiko inbentarioa egiten ari zenean. ELA eta LAB sindikatuek, eta Jaurlaritzako Segurtasun Sailak eman dute istripuaren berri.
-(1).jpg)
The Guardian egunkariak Épernayn (Frantzia) txanpain-industrian aritzen diren migratzaileen egoera aztertu du. Ikerketak agerian utzi ditu luxuzko xanpaina-marken mahastietan lan egiten dutenen baldintza prekarioak eta legez kanpokoak.
Garraio sektorean aritzen diren hamabi behargin hil dira aurten. LABek azaldu du garraio sektorean gertatzen diren heriotzak “erabat saihesteko modukoak” direla, eta horretarako borondate politikoa “besterik ez” dela behar, bai erakunde publikoen eta bai... [+]
Petronorreko langileek borrokarako eguna izan dute osteguna. Enpresa batzordeak deituta, lanuztea egin dute eta Barakaldoko BECen elkarretaratu dira, konpainia urteko batzarra egiten ari zen tokian. Salatu dute diru publikoa jaso arren "enplegua suntsitu" besterik ez... [+]
Lanbidek Diru-sarrera Bermatzeko Errentetako iruzurraren aurkako kanpaina jarri du martxan, eta salaketetarako buzoi anonimoa sortu du. Jaso dituen kritikei erantzunez, adierazi du buzoi hau salaketak eta jakinarazpenak ordenatzeko tresna huts bat dela. Ez du ez klase... [+]
Azken astean sindikatuak 5 heriotzaren berri izan du eta dagoeneko 26 dira Nafarroan lanean hil egin diren edo beste erkidegotan beharrean zendu diren nafarrak. Alarma gorria pizteko moduko datuak LAB sindikatuaren iritziz.
Astelehen honetan zendu da langilea Muskizeko enpresan, mantentze lanak egiten zituen bitartean. Zerbitzu medikuek berehala esku hartu bazuten ere, ez zuten lortu suspertzea. UGT sindikatuak lan istripu honen arrazoiak ikertzea exijitu du.