“Hemen ez da armagintzaren kontrako mobilizaziorik egon”
Zenbat eta zein eratako armak egiten dira Euskal Herrian? Nora eramaten ditugu eta zertarako? Gaur, horrelako galderak erantzungo ditu Joseba Sanzek. Gerra hemen hasten da dokumentala abiapuntu hartuta hitzaldia eskainiko du, gaur, Joseba Sanzek Tolosako Antxon Bandres bidaiarien txokoan, 20:00etan. Ataria Irratian hainbat galderari aurrez erantzun die.
Zein unetan dago 'Gerra hemen hasten da' dokumentala?
Mobilizazio eta kontzentrazioak grabatzen ari gara une honetan. Baina bestalde dokumentala bera, elkarrizketa guztiak, maiatza hasieran grabatuko ditugu.
Euskal Herriko armagintza salatzea duzue helburu dokumentalarekin.
Euskal Herriko armagintzaren historia kontatuko dugu, gaur egun egiten dena salatu. Gaur egun, goi teknologiadun konponenteak egiten dira, hemen. Adibidez, Eurofighter Typhoon hegazkinerako, helikopteroentzat eta dronentzat lan egiten da. Horien konponenteak egiten dira Euskal Herrian.
Ezin da esan Euskal Herrian armagintza industriarik ez dagoenik?
Industria handia dugu. Ehun enpresa baino gehiago daude konponente horiek egiten. Ez da industria oso ezaguna. Euskal Herrian intsumisio mugimendua egon zen, Irakeko Gerraren kontrako mobilizazioak izan ziren, baina armagintzaren inguruan ez da ez mobilizaziorik, ez ikerketarik egon.
Gasteizen badago kolektibo bat, duela 20 bat urte lanean hasi zirela, Gasteizkoak izenarekin ari dira. Bi liburu kaleratu dituzte, eta bertan datu guztiak jasota daude: enpresen izenak, zer produzitzen duten, zer herrialdeetara bideratzen duten... Benetan larria da.
Garai batean Deba ibaiaren arroan izan zena, Eibar edo Soraluzen, desagertu da. Bertan pistolak egiten ziren, baina orain goi teknologiako armamentuen konponenteak egiten dira Euskal Herrian. Propulsoreak eta motorrak...
Gainera, salatu beharra dago, gure portuetatik ateratzen diren lehergai eta bonbak. Hau da larriena. Munizio hori guztia Saudi Arabiara, eta Yemengo gerran erabiltzen ari dira. 12.000 tona lehergai atera dira 2017an, Euskal Herritik.
Albiste hau Tolosaldeko Atariak argitaratu du eta CC-BY-SA lizentziapean ekarri dugu ARGIAra.
Espainiako Gobernuak urte amaierarako Defentsara bideratuko duen gastua Barne Produktu Gordinaren %2 izango da: 33.123 milioi euro. Sánchezek adierazi du erabaki horrek "Espainiaren segurtasuna bermatzea" eta armadaren baliabideak "modernizatzea" dutela xede.
Urtearen hasieran, Zedarriak taldeak "defentsaren" industriari buruzko "eztabaida irekitzearen" alde egin zuen publikoki (baita nuklearrari buruz ere), eta Eusko Jaurlaritzak berehala egin du bat horrekin. Lehenik, Mikel Torres lehendakariorde eta Ekonomia... [+]
Ukrainaren ondoren Polonia?
Europar Batasunak Ukrainako gerra hauspotu du Kiev armaz hornituta, eta menia oraindik airean delarik, gerraren zikloan murgilduta dago bete-betean. Hori bai, bere diskurtsoa modulatzen ari da, eta gero eta gehiago hitz egiten du balizko su-etenaz... [+]
Zedarriak enpresari taldeak armagintza sustatzera deitzeak eta Jaurlaritzak horrekin bat egiteak "haserrea" sortu diela diote sinatzaileek. Mundu mailako egoera "inoiz baino larriagoa" dela uste dute, eta "Euskal Herriaren etorkizuna oztopa dezakeen... [+]
Bizitza erdigunean jartzeko abagunea ikusi genuen feministok zein ekologistok Covid-19 pandemia garaian. Ez ginen inozoak, bagenekien boteretsuak eta herritar asko gustura itzuliko zirela betiko normaltasunera. Bereziki, konfinamendu samurra pasa zutenak haien txaletetan edo... [+]
Joan den ekainaren amaieran bukatu genuen Conversión de la industria militar en Euskal Herria para no fabricar más guerras (Armagintza industriaren moldaketa Euskal Herrian, gerra gehiago ez sortzeko) liburuaren lehenengo zatiak Gerra badatorrela! du izenburu, bertan... [+]
.jpg)
Historia errepikatzen dela idatzi zuen Marxek, “lehenik tragedia gisa, gero fartsa moduan”. Armagintzaren eta militarismoaren inguruan errepikapen hutsa ez, espiralean goraka doan buklea ari gara bizitzen, fartsatik asko duena, eta tragedian amaitzeko gero eta aukera... [+]
“Ez dugu gerraren aurrean etsi nahi, ez dugulako hilerrietako bakea nahi”, dio manifestuak, eta agintariei irtenbide politiko baten alde lanean jartzeko eskatu diete. Sinatzaileen artean daude Delàs institutua, Gernika Gogoratuz edo Ongi Etorri Errefuxiatuak... [+]
Orain dela 20 bat urte, berrikuntzaren inguruan master bat egin nuen. Bertaraturiko gonbidatu batek esan zigun gizakion historian berrikuntza teknologikoaren eragile handiena gerra izan zela. Gerra, halaber, eragile handia da botere harremanen berrikuntzan.
Berrikuntzaz ari... [+]
Defentsarako gastua handitzeko Europako herrialdeen apustuaren atzean, asko dago propagandatik, eta askoz gehiago interes ekonomikotik. Kontrakoa sinetsarazi diguten arren, XVIII. mendean Ingalaterran Industria Iraultza jaio zenean, armak eta gerra izan zituen oinarri, eta ez... [+]
Hitlerren armadak milioika sobietarren heriotza ekarri zuen Bigarren Mundu Gerran Sobiet Batasuna inbaditu zuenean. Gerra amaituta, Iosif Stalinen obsesioa zen Alemania eta Errusia artean babes herrialde-lerro bat osatzea; horra, besteak beste, Varsoviako Itunaren sorrera... [+]
Trumpen garaipenak, Ukrainako gerraren birkokatze geopolitikoa eragiteaz gain, Europaren apustu belikoa agerian utzi du.
Mikel Jauregi Industria sailburuaren ustez, euskal enpresek “lan ona” egin dezakete Europaren “segurtasun estrategia babesten”. Eusko Jaurlaritzako bozeramaile Maria Ubarretxenak, berriz, berrarmatze asmoek “aukera berriak” ekar ditzaketela... [+]
Ukraina da munduan arma gehien erosten dituen herrialdea; munduko erosketa guztien %8,8. Merkatuaren ia erdia kontrolatzen duena, berriz, AEB dira: Europak erosi dituen armen erdia baino gehiagok jatorri estatubatuarra dute.