Hego Tirol eta Aosta Haraneko gehiengoa alderdi autonomisten alde Italiako hauteskundeetan
Italiako hauteskundeek herrialdeko mugimendu autonomista eta independentisten argazki eguneratua utzi digute, Nationalia webguneak txukun jaso duenez. Bertan irakur dezakegu aosta harandarren %70ek eta hego tiroldarren %60k ez duela Italiako alderdi estatalistarik bozkatu. Sardiniako abertzaletasuna 2008ko hauteskunde orokorrekin alderatuta pixka bat hazi da eta %3,4aren bueltan geratu da. Veneton emaitza are kaxkarragoak, guztira %2,3a lortu dute. Puntuka errepasatuko ditugu.
Aosta Haranean gehiengo autonomista
Alpeetan kokatutako bailara honetanalderdi italiarrak gutxiengo posizioan geratu dira berriz ere. 128.810 pertsonak zeukaten boto eskubidea eta hiru alderdirik bozkatuenak alderdi autonomista lokalak izan dira. Union Valdotainek botoen %25,4 lortuta irabazi egin dio lehen aldiz bere eszisio gisa aurkeztu den Union Valdôtaine Progresiste alderdiari (%25,1). Hirugarren lekuan ALPE autonomista-ekologista geratu da botoen %19,8arekin. Alderdi independentista bat ere aurkeztu zen, Valle de Aosta Nación, baina oso emaitza txarrak atera ditu: %0,2.
Aosta Haranean frantsesez bizi da herritar asko eta aipatutako hiru alderdien webguneak gehienbat hizkuntza horretan idatzita daude, nahiz eta Italiako parte izan egun. Autonomia maila bat duen eskualdea da.
Hego Tirolen ere gehiengoa
Tirol Austria eta Italiako estatuetan zatituta dago, eta alemanieraz, italieraz eta ladineraz hitz egiten dute gehienbat. Austrian daude Ipar eta Ekialdeko Tirol, eta Italian Hego Tirol.
Hego Tirolen boto autonomista eta independentista hazi egin da. 2008an %58a lortu zuten; azken astean %60 lortu dute bi zerrendaren artean. Batetik Südtiroler Volkspartei (SVP, Hego Tirolgo Herritarren Alderdia) zentristak botoen %44,2a lortu du, 1945ean sortu zenetik nagusi den alderdiak.Die Freiheitlichen (Askatzaileak) independentista eta eskuindarrak historiako emaitzarik onena lortu du, botoen %15,9arekin.
Historia interesgarria du Italia iparraldean dagoen Tirolgo parte honek. Egun autonomia zabala eta Austriaren menpeko Ipar zein Ekialdeko Tirolekin harreman estuak dituen arren (Euroeskualdea osatua dute), 1919an Italiaren parte izendatu zutenetik gorabehera handiak izan dira. BAS erakundea sortu zuten (Befreiungsausschuss Südtirol – Hego Tirolen Askapenerako Komitea) eta borroka armatua praktikatu zuten 1958 eta 1988 artean. Eraikin eta seinale faxistei eraso egiten hasi ziren, eta polizia italiarraren aurkako atentatuak egin zituzten bukaerarako. Guztira 21 pertsonaren heriotza eragin zuten, tartean 4 ekintzaile.
Sardinian gutxiengo apala
Sardiniako alderdiak hiru zerrendatan aurkeztu ziren eta hiruen artean botoen %3,4a lortu dute, 2008ko hauteskunde italiarrekin alderatuta gorakada txikia (%2,3 atera zuten orduan), baina Sardiniako azken hauteskundeetan ateratakoa baino baxuagoa.
Alderdi sardiniar bozkatuena Partidu Sardu D’Azione (Psd’Az) izan da, bozken %2arekin. Alderdi honek autonomia estatutuaren erreforma aldarrikatzen du. Beste bi alderdiek programa independentista aldarrikatzen dute: Indipèndentzia Repubrica Sardigna (IRS) %0,8 eta MERIS(%0,6). Zerrendetako batek berak ere ez du ordezkaritzarik lortu.
Sardiniako alderdirik bozkatuena Grilloren 5 Izarreko Mugimendua izan da, Bersaniren Alderdi Demokratikoaren aurretik.
Veneton indar gutxi
Nazio venetarra aldarrikatzen duen independentismoa hiru zerrendatan aurkeztu da. Hiruen artean botoen %2,3a lortu dute. Emaitza txarrak, kontutan hartuta Lega Nordek jaso duen kolpea, orain bost urteko %25etik %10era pasa baita.
Oharra: Artikulu hau Lander Arbelaitzen Taupadak blogetik ekarria da. Bertan estaturik gabeko herrien inguruko idatzi gehiago topatuko dituzu.
Iazko azken hatsean Txinako gobernuak Yarlung Zangbo ibaiaren behe-arroan proiektu hidroelektriko handia abian jarriko duela iragarri izanak, urak harrotu ez, sutan jarri dituela dirudi gure artean. Esan dezakegu alarmaren eskala osoa kurritu dutela iruzkinek: munduko handiena... [+]
Urtarrilaren 30 honetan abian jarri du Israelek Jerusalem ekialderako UNRWA Palestinar Iheslarientzako Laguntza eta Lan Bulegoaren debekua. Urtarrilaren 15ean adosturiko su-etenari segi, bahituen eta presoen hirugarren trukea dute ostegun honetan.
Mendebaldeko Saharako giza-eskubideen egoeraren azterketa egiteko bidaia egin dute Euskal Fondoko eta Eusko Legebiltzarreko kide batzuek. Hegazkinetik ezin izan dute jaitsi ere egin. Legebiltzarkideek Marokoren jarrera “lotsagarria eta onartezina” dela adierazi dute.
Gaur egun, Gazan su-etena dago, eta ez dakigu noiz arte iraungo duen; bitartean, sarraskiak, anexioek, kolonizazioak eta era guztietako giza eskubideen urraketek bere horretan diraute gainerako lurralde okupatuetan. Jarraian irakurriko dituzunak ez dira kasu isolatuak,... [+]
Beste detektibe triste baten telesail bat ikusi berri dut. Eskoziako irla urrun batean gertatzen dira trama guztiak. Badakizue nola funtzionatzen duten fikzio horiek: hildako asko, jende arrunta baina ez hainbeste, eta paisaia berde iluna. Oraingo honetan duela urte pila bat... [+]
Saskibaloi talde israeldarraren eta Baskoniaren arteko lehia bertan behera uztea exijitzeko manifestua aurkeztu du Palestinaren aldeko mugimenduak. Euskal Herriko 40 saskibaloi klub, talde zein Baskoniako zaletuen taldek, kirol munduko 91 pertsona ezagunek eta Gasteizko 65... [+]
Su-etenaren akordioarekin barnean, Israelgo armadak Netzarim korridorea ireki du. Ia urtebeteko erbestealdiaren ondoren, milaka palestinar euren etxeetara abiatu dira bidaia emozional sakonean. Trumpek gazatarrak Egiptora eta Jordaniara desplazatzea proposatu du, eremua erabat... [+]
Màtria o barbàrie (Angle Editorial) liburua aurkeztera etorri da Júlia Ojeda irakasle eta literatur kritikaria, Donostiako Emakumeen Etxera. Liburuan parte hartu duten 30 emakume katalanek matria eraikitzea proposatzen dute feminismo nazionalista ardatz... [+]
.png)
Gutxienez hamar palestinar hil eta 35 zauritu ditu Israelek Zisjordaniako Jenin hiriaren aurkako operazio militar batean, Palestinako Osasun Ministerioak jakinarazi dutenez. Hildakoen eta zaurituen kopurua etengabe handitzen ari dela eta, kopuru zehatzak jakiteko zailtasunak... [+]
Euskal Herriko eta Kataluniako indar eskuindarrek bat egin dute PPrekin eta Voxekin, zerga ez luzatzeko.
Valentziako tanta hotzaren ondoren hondamendiaren itzala beste leku batzuetara ere hedatu da: zer gertatuko litzateke horrelako denborale erraldoi batek Esako urtegi handitua kolpatuko balu? Eutsiko ote lioke presak? Urak gainezka egingo ote luke? Galderak hor daude eta... [+]
.jpg)
Igandetik indarrean da Hamasek eta Israelek nazioarteko bitartekaritzarekin adostutako su-etena. Lehen egunean 69 emakume eta 21 nerabe askatu ditu Israelek, horietako bederatzi adingabeak, eta Hamasek hiru israeldar. Gazara laguntza humanitarioko 630 kamioi ere sartu dira.
Adosturiko puntu batzuk aldatzen saiatzea leporatu dio Benjamin Netanyahuk Hamasi, baina azken honek informazioa gezurtatu egin du berehala. Urtarrilaren 15eko arratsaldean adostutakoaren arabera, hiru fase lituzke meniak eta igandean abiatzekoa dute. Bizkitartean, erasoekin... [+]
