Hego Tirol eta Aosta Haraneko gehiengoa alderdi autonomisten alde Italiako hauteskundeetan
Italiako hauteskundeek herrialdeko mugimendu autonomista eta independentisten argazki eguneratua utzi digute, Nationalia webguneak txukun jaso duenez. Bertan irakur dezakegu aosta harandarren %70ek eta hego tiroldarren %60k ez duela Italiako alderdi estatalistarik bozkatu. Sardiniako abertzaletasuna 2008ko hauteskunde orokorrekin alderatuta pixka bat hazi da eta %3,4aren bueltan geratu da. Veneton emaitza are kaxkarragoak, guztira %2,3a lortu dute. Puntuka errepasatuko ditugu.
Aosta Haranean gehiengo autonomista
Alpeetan kokatutako bailara honetanalderdi italiarrak gutxiengo posizioan geratu dira berriz ere. 128.810 pertsonak zeukaten boto eskubidea eta hiru alderdirik bozkatuenak alderdi autonomista lokalak izan dira. Union Valdotainek botoen %25,4 lortuta irabazi egin dio lehen aldiz bere eszisio gisa aurkeztu den Union Valdôtaine Progresiste alderdiari (%25,1). Hirugarren lekuan ALPE autonomista-ekologista geratu da botoen %19,8arekin. Alderdi independentista bat ere aurkeztu zen, Valle de Aosta Nación, baina oso emaitza txarrak atera ditu: %0,2.
Aosta Haranean frantsesez bizi da herritar asko eta aipatutako hiru alderdien webguneak gehienbat hizkuntza horretan idatzita daude, nahiz eta Italiako parte izan egun. Autonomia maila bat duen eskualdea da.
Hego Tirolen ere gehiengoa
Tirol Austria eta Italiako estatuetan zatituta dago, eta alemanieraz, italieraz eta ladineraz hitz egiten dute gehienbat. Austrian daude Ipar eta Ekialdeko Tirol, eta Italian Hego Tirol.
Hego Tirolen boto autonomista eta independentista hazi egin da. 2008an %58a lortu zuten; azken astean %60 lortu dute bi zerrendaren artean. Batetik Südtiroler Volkspartei (SVP, Hego Tirolgo Herritarren Alderdia) zentristak botoen %44,2a lortu du, 1945ean sortu zenetik nagusi den alderdiak.Die Freiheitlichen (Askatzaileak) independentista eta eskuindarrak historiako emaitzarik onena lortu du, botoen %15,9arekin.
Historia interesgarria du Italia iparraldean dagoen Tirolgo parte honek. Egun autonomia zabala eta Austriaren menpeko Ipar zein Ekialdeko Tirolekin harreman estuak dituen arren (Euroeskualdea osatua dute), 1919an Italiaren parte izendatu zutenetik gorabehera handiak izan dira. BAS erakundea sortu zuten (Befreiungsausschuss Südtirol – Hego Tirolen Askapenerako Komitea) eta borroka armatua praktikatu zuten 1958 eta 1988 artean. Eraikin eta seinale faxistei eraso egiten hasi ziren, eta polizia italiarraren aurkako atentatuak egin zituzten bukaerarako. Guztira 21 pertsonaren heriotza eragin zuten, tartean 4 ekintzaile.
Sardinian gutxiengo apala
Sardiniako alderdiak hiru zerrendatan aurkeztu ziren eta hiruen artean botoen %3,4a lortu dute, 2008ko hauteskunde italiarrekin alderatuta gorakada txikia (%2,3 atera zuten orduan), baina Sardiniako azken hauteskundeetan ateratakoa baino baxuagoa.
Alderdi sardiniar bozkatuena Partidu Sardu D’Azione (Psd’Az) izan da, bozken %2arekin. Alderdi honek autonomia estatutuaren erreforma aldarrikatzen du. Beste bi alderdiek programa independentista aldarrikatzen dute: Indipèndentzia Repubrica Sardigna (IRS) %0,8 eta MERIS(%0,6). Zerrendetako batek berak ere ez du ordezkaritzarik lortu.
Sardiniako alderdirik bozkatuena Grilloren 5 Izarreko Mugimendua izan da, Bersaniren Alderdi Demokratikoaren aurretik.
Veneton indar gutxi
Nazio venetarra aldarrikatzen duen independentismoa hiru zerrendatan aurkeztu da. Hiruen artean botoen %2,3a lortu dute. Emaitza txarrak, kontutan hartuta Lega Nordek jaso duen kolpea, orain bost urteko %25etik %10era pasa baita.
Oharra: Artikulu hau Lander Arbelaitzen Taupadak blogetik ekarria da. Bertan estaturik gabeko herrien inguruko idatzi gehiago topatuko dituzu.
Hamabost langile humanitario hil zituen Israelgo armadak martxoaren 23an, terroristak zirela eta ez zutela euren burua identifikatu argudiatuta. Bideo batek bertsio hori gezurtatu ostean, gertatutakoaren barne-txostena egin dute Israelgo Defentsa Indarrek, baina bertan esaten... [+]
Palestinaren aldeko manifestazioetan parte hartzen duten atzerriko ikasleak kanporatzea baimentzen duen dekretua izenpetu zuen urtarrilaren 30ean AEBetako presidente berriak. Orduz geroztik ikasleen bisen baliogabetzeak errepikatzen dabiltza.
Carli Pup (Udine -friuleraz Udin-, 1973) Friuli [friuleraz, Friûl] herriaren ekintzaile kultural garrantzitsuenetako bat da. Bere hizkuntza gutxituaren idazle, hizkuntzalari eta bere herriaren historialari bihurtu da.
Gaur egun, Informazione Friulana kooperatibako... [+]
Bi langileek Microsoften 50. urteurreneko ekitaldia moztu zuten ostiralean, eta enpresako buruei Gazako genozidioan duten papera leporatu zieten. Adimen artifizialarekin eginiko armak saltzen dizkio multinazionalak Israelgo armadari.
Poloniar bat, bi irlandar eta estatubatuar batek jaso dute Alemania apirilaren 21a aitzin uzteko manua. Hori gertatu ezean, kanporatuko dituztela argitu die Berlineko Migrazio Bulegoak. Salaketa jarri dute kanporaketa prozedura geldiarazteko xedez.
Palestinako Ilargi Gorria larrialdi zerbitzuak baieztatu du gorpuei eginiko autopsiak erakusten duela soldadu israeldarrek tiro egin zietela medikuei. Hil aurretik osasun langileetako batek soldaduek eraso egin zien unea grabatu zuen mugikorrarekin, eta bideoan ikus daiteke... [+]
Argentinako Abokatuen Gremioa erakundean egiten du lan Laura Taffetanik (Buenos Aires, Argentina, 1963). Gobernuaren errepresioa pairatu duten maputxe ugarirekin lan egin du azken urteetan, eta Askapena antolakundeak antolatutako topaketa antiinperialisten barnean izan da Euskal... [+]
Gergely Gulyas Hungariako Presidentetza ministroak eman du erabakiaren berri, Hagako auzitegiak atxilotze agindua ezarrita dion Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroa herrialdera heldu den egun berean. Israelgo armadak Gazako eremu gehiago hartzeko asmoa duela... [+]
Palestinarekin Elkartasuna plataformaren ekimenez, txirrindularitzarekin lotura duten 70 bat pertsonak eskatu dute talde sionistak ez dezala txapelketan parte hartu, eta lortu dute.
Lekukotasunak, autopsia txostenak eta atxiloaldian izenpeturiko adierazpenak bildu ditu The Independent komunikabide britainiarrak. 2023ko urriaren 7az geroztik 70 palestinarrek dute bizia galdu Israelgo presondegietan. Palestinar presoen alde dabilen Addameer elkartearen... [+]
Gozamen aparta bezain deskribatzeko zaila dakar, norbaiten hitzak irakurri edo entzun ostean, zera pentsatzeak: “Horixe zen neu aurreko hartan azaltzen saiatu nintzena!”. Idazlea eta itzultzailea da María Reimóndez, eta galegoz aritzen da, hizkuntza... [+]
Berriki zabaldu da Gazako lurralderako Egiptok egindako hirigintza-antolaketa plana. Marrazki batean jaso dira etorkizuneko kale, eraikin eta iruditeria, oraindik metraila eta lehergailuen usaina darion errealitate baten gain. Hirigintza proposamena, beste bonba jaurtiketa bat... [+]
Directa hedabideak ikertu eta argitaratu du poliziaren infiltrazioa. 2019ko irailean hurbildu zen lehen aldiz Lleidako Ateneu Cooperatiu taldera, Joan Llobet García izenpean, eta 2021eko azaroan utzi zuen militantzia, Bartzelonan lana aurkitu zuela eta amonaren... [+]
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]