Hegazkinak trena baino 80 aldiz gehiago kutsatu arren, 30 aldiz merkagoa izan daiteke garraiobide hau hartzea
Hegazkinez bidaiatzeak trenean baino bi aldiz merkagoa izaten segitzen du, bataz bestean, Europan. Aldea are handiagoa da bidaia zehatz batzuentzat: Bartzelona-Londres 30 aldiz merkagoa da hegazkinez bidaiatzea; Londres-Bratislava 15,5 aldiz; Viena-Erroma 10 aldiz... Greenpeace-k uztailaren 20an plazaraturiko datuak dira. Trantsizio ekologikoaren alde egiteko, tren garraioaren aldeko erabaki politikoak eskatzen ditu Gobernuz Kanpoko Erakundeak.
Udako oporren garaia hor dugula, bat baino gehiagok hartuko du hegazkina, oporrak egunerokotik at pasatzeko gogoz. Guztira, aurten 4.350 milioi bidaiari aurreikusten ditu hegazkingintzaren sektoreak. Badirudi COVID-19 pandemiak emandako irakaspenek ez dutela eragin, ikusiz berriz ere 2019 urteko kopurura hurbilduz goazela –4.540 milioi izan ziren 2019an, 2.300 milioi 2021ean eta 3.300 milioi iaz–. Alta, jakina da hegazkina hartzeak ingurumena eta klima kaltetzen dituela –trena baino 80 aldiz gehiago kutsatzen du–. Uztailaren 20an Greenpeancek plazaraturiko ikerketak argitzen duenari segi, guzia egina da hegazkina hartzera bultzatzeko.
Apirilaren 25aren eta uztailaren 12aren artean, bederatzi egunez aztertu ditu Europaren baitako 112 bide, trenaren eta hegazkinaren sektoreak alderatuz. Hasteko, low-cost konpainien presentzia nabarmentzen du GKE ekologistak. Konpainia ezagunak dira: EasyJet, Ryanair, Wizz Air, Volotea ala beste. Europa osoan dira, eta bidaia zuzena proposatu beharrean, luzeagoak, geldiune gehiagorekin baina merkeagoak eskaintzen dabiltza. Hots, bidaia zuzena baino hamar aldiz gehiago kutsatzen duten eskaintzak dira.
Fiskalitateak ere egiten du hegazkina hartzea askoz merkeagoa dela. Hainbat zerga ez daude hegazkinaren sektorera bideraturik, baina trenaren sektorearentzat mantenduak dira.
Trenaren aldeko politikak
Trena hartzera bultzatzeko aldaketak eskatzen ditu GKE ekologistak: hegazkingintzara –konpainiak zein aireportuak– bideraturiko dirulaguntzen bukaera; trenaren sektorearen garapen ausarta –gaueko trenen emendioa, bidaia gehiago, billeteak merkeago, trenaren erabilera sustatzeko abantailen proposamena, eta beste–. Errazki bideratzeko aldaketa litzateke, adibidez, tren billetea erosteko aukerak denboran zabaltzea –gaur egun, bi-hiru hilabete baino aurrerago ez dira salgai tren txartelak, eta bidaia antolatzerako orduan, hori izan daiteke hegazkin billetea hartzeko arrazoien artean.
Baina horrez gain ondokoa ere proposatzen du Greenpeancek: hegazkin konpainien publizitateen debekua, hegaldi laburrak debekatzea eta tren bidezko alternatibez ordezkatzea, Europa mailako tren txarteldegia garatzea, konpainia ezberdinen arteko loturak errazteko.
Klimaz hitz egiterakoan dagoen injustizia begibistakoa da abiazioari dagokionean ere: munduko herritarren %1ak du hegazkina hartzen, baina ondorioak guzientzat dira.
Garraio publikoaren prezioa handitzea eta deskontuak kentzea “onartezina” dela kritikatu dute dozenaka pertsonak, Jauzi Ekosozialak eta Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak deituta. Langile klasearentzako “zama gehigarri bat” izango litzatekeela eta... [+]
Gipuzkoako Foru Aldundiak Avanza enpresarekin duen kontratua amaitzear denean, hura ez luzatzeko eta “zerbitzuan hobekuntzak” jasoko dituen kontratu berria onartzeko eskatu diote Debagoieneko alkateek.
Azaroaren 19a komunaren munduko eguna da. Gaur oraindik ere, XXI. mendean, langile askok, hemen, Euskal Herrian bertan, ez daukate haien lanaldietan komuna erabiltzeko eskubidea. Horren adibide dira garraioko langile asko.
Komunak osasun publikoaren giltzarria dira, eta... [+]
Garraio publikoa dohainik erabili ahal izango dute 12 urtetik beherako EAEko haurrek. Administrazio gehienek babestu dute neurria, eta datorren urteko urtarriletik aurrera sartuko da indarrean.
Japonian auto (pribatu) bat izateko aparkaleku (pribatu) bat izatea derrigorrezkoa da. Neurria polemikoa iruditu dakiguke, hemengo araudiak (hemengo balore sistemak) autoaren gordailua publikoa den espazioak hartzea onartzen duelako. Hau da: arazoa publikotasunaren... [+]
Garraio publikoaren zerbitzuaren gainbeheraren barruan, alde estetiko hutsa bada ere, ohikoa bilakatu da trenak margoturik ikustea eta, behingoagatik bada ere, ez da arrazoi ekonomiko hutsengatik, langileek azaldu dutenez.
Sektoreko gidarien "egoera prekarioa" salatu eta lan baldintzak hobetzeko premia azpimarratzeko egin dituzte deialdiak CCOO eta UGT sindikatuek. Hiru sindikatuak eskaerak "oso motz" geratu direla kritikatu du. Hego Euskal Herrian 50.000 langile inguru daude... [+]
Bilboko itsasadarraren bi aldeak ur azpitik lotu gura dituen tunela egiteko asmoa du Bizkaiko Foru Aldundiak, baina makroproiektuaren kalteak eta gastatuko den dirutza kritikatzen ditu Subflubiala Ez plataformak. Kanpaldia deitu dute asteburu honetarako, proiektua bertan behera... [+]
Bilboko Udalak autoak gutxitu nahi ditu erdigunean, aire kutsadurak behera egin dezan. Horretarako, hainbat hiritan abian jartzen ari diren neurri bera hartu du: gehien kutsatzen duten autoei erdigunera sarrera debekatzea. Talde ekologistek neurria kritikatu dute, besteak beste... [+]
Mugitzeko eta ibiltzeko zailtasunak dituzten 5 urteko bi ikasleri asteroko baso-eskola saioa egokitu zaie Irungo ikastetxean: muga eta beldur artean hasitako erronkak onura, garapen eta ikasketa handiak izan ditu. "Oso babestuta dauden ikasleak dira eta basoan aske uzteak... [+]
Iruñeak bat egiten du irailaren 16tik 22ra egingo den Mugikortasunaren Europako Astearekin, mugikortasun iraunkorra eta espazio publiko partekatuari buruzko hausnarketa sustatzeko diseinatutako jardueraz betetako programa batekin. "Konbinatu eta mugitu"... [+]