Mandela hil ondorengo lehen hauteskundeak Hegoafrikan
2013ko abenduan Nelson Mandela hil zenetik lehenengo hauteskundeak dira asteazkenean egiten ari direnak, Afrikako Kongresu Nazionala (AKN) da faborito, Mandela 19 urtez buru izan zuen eta egun gobernuan dagoen alderdia.
1994an “apartheid” erregimenarekin amaitu zenetik bosgarren hauteskundeak izango dira. Hogei urte pasa dira Nelson Mandelak hauteskundeak irabazi zituen une historikotik. Hegoafrikako lehenengo presidente beltza izan zen eta arraza bereizketarekin amaitzeko lehen urratsak eman zituen.
Afrikako Kongresu Nazionalak asteazkenean botoen %60 eskuratzea aurreikusten dute galdeketek eta 200 alderdi baino gehiago aurkeztuko diren 2014ko hauteskundeetan AKNk “garaipen erosoa” izango duela iragarri dute hainbat analista politikok.
Hauteskunde kanpaina ez da, ordea, lasaitasunez eta protestarik gabe igaro, eta ejertzitoak milaka soldadu atera ditu kalera, hauteskunde egunean istiluak eragozteko asmoz.
22.000 egoitza zabalduko dira bozka eman ahal izateko. Egoitza publikoak zein unitate mugikorrak, irisgarritasun handiagoa izateko. 25 milioi herritarrek erregistratu dute beren burua botoa emateko. Emaitzak ostiralean egingo dira publiko, aurreikuspenen arabera.
Mandelaren osteko Hegoafrika
Hegoafrikan %24ko langabezia tasa dago, eta herritarren ia erdiarentzat kezka nagusia da egun. Herritarren %25,3a hezkuntzak arduratzen du gehien, eta %11,4 ura eta elektrizitateagatik kezkatzen dira gehienbat.
AKNk historikoki arraza bereizketaren aurkako borrokan egin du lan, eta arlo honetan Mandelaren lana eta figura erabakigarriak izan dira. Dena dela, herritarren kezka nagusietan egondako aldaketek eta Jakob Zuma egungo presidentea ustelkeria kasuekin erlazionatuta egoteak alderdiaren izen ona kaltetu dituzte.
Oposizioko alderdi nagusia Aliantza Demokratikoa (AD) da, azkeneko hauteskundeetaan botoen %16 eskuratu zuena. “Gutxiengo zuriarekin” lotu ohi da alderdia, baina AKNren kudeaketarekin bat ez datozen “erdi mailako” herritarren botoa eskuratzen saiatuko da asteazkeneko hauteskundeetan.
Brasil, Errusia, India, Txina eta Hegoafrikak osatutako aliantzak Johannesburgon egin duten azken goi-bilerako eztabaidagai nagusia izan da partaide gehiago onartzea. Saudi Arabia, Arabiar Emirerri Batuak, Iran, Egipto, Argentina eta Etiopia gonbidatu dituzte.
Patricia Goliath epaile hegoafrikarrak eman du agindua Amazon konpainia Lurmutur Hirian eraikitzen ari zen egoitza eta biltegiaren obrak geldiarazteko, khoisan komunitate indigenen aldarrikapenak aintzat hartu ez direlako. Salatu dutenez, Amazon "lur sakratuetan"... [+]
Covid aldaera azkar zabaldu da mundu osoan Hegoafrikan azaroan atzeman zenetik, eta estuasunean jarri du beste behin herrialde gehienetako osasungintza, kasu honetan batez ere lehen arreta –Euskal Herrian 40.000 positibo zenbatu dira astebetean–. Aitzitik, hainbat... [+]
Hegoafrikan segregazio arrazistaren kontra borrokatu zuen Desmond Tutu artzapezpikua 90 urterekin hil da Lurmuturreko Hirian. Bakearen Nobel Saria jaso zuen 1984an, apartheida ezabatzeko egindako lanagatik. Hegoafrikako Gobernuak astebeteko dolu ofiziala iragarri du eta mundu... [+]
Omicron aldaeraz Hego Afrikako agintariak ohartarazi zituen Angelique Coetzee medikuak dio sintomak "ezohikoak baina arinak" direla. Neke handia da deskribatu duen sintoma, eta gaixo horiek ez dute usaimenik ez dastamenik galdu.
Hegoafrikan sustraituriko San komunitatekoa da Katrina Esau; okupazioak, kolonizazioak, Apartheid zein neokolonizazioa pairaturik, bidean anitz utzi behar izan duen komunitatekoa. Tartean, N|uu haien ama-hizkuntza. 88 urterekin N|uu mintzo duen azken hiztuna da eta... [+]
Hegoafrikan sustraituriko San komunitatekoa da Katrina Esau; okupazioak, kolonizazioak, Apartheid zein neokolonizazioa pairaturik, bidean anitz utzi behar izan duen komunitatekoa. Tartean, N|uu haien ama-hizkuntza. 88 urterekin N|uu mintzo duen azken hiztuna da eta... [+]
Hegoafrikako Ekialdeko Lurmuturrean hezurrez egindako gezi punta bat aurkitu zuten 60ko hamarkadan, baina oraintsu jakin da tresnaren datazioaren emaitza: piezak 60.000 urte dauzka.
Pandemiak eragin duen txerto eta oinarrizko medikamentuen eskasiagatik, Osasunaren Mundu Erakundeak esan du Afrikan milioi erdi bat pertsona hil daitezkela HIESarekin zerikusia duten gaitzekin, Democracy Now hedabideak jaso duenez.
216 osasun-langile kubatarrez osatutako brigada heldu da igandean Hegoafrikara, herrialdeak koronabirusarekin laguntzeko eskatu eta gero. Afrikara bidalitako laugarren brigada kubatarra da Hegoafrikakoa.
Ezinbestekoak diren lanbideak izan ezik, gainontzeko guztiak uztiko ditu bertan behera Hegoafrikak. Militarrak eta poliziak izango dira itxialdia betetzen dela ziurtatzeko arduradunak.