Bernie Sanders ezkertiarrak Trumpi aurre egiteko hautagai serioa dela erakutsi du New Hampshiren
Bernie Sanders 78 urteko hautagaiak irabazi ditu Amerikako Estatu Batuetako New Hampshireko estatuko demokraten hauteskunde primarioak. Alderdi demokrataren adar ezkertiarrenaren parte, gastu sozialera bideratzeko zergen igoera da bere proposamen nagusia. Ez du hautagai izateko lehenengo saiakera: 2016an ere aurkeztu zen baina Hillary Clintonen aurrean galdu zuen.
Sona handia izan duen albistea izan da New Hampshireko Bernie Sandersen garaipenarena. Joan den otsailaren 3tik AEBetako alderdi demokrata barne-hauteskundeetan murgiduta dago aurtengo azaroan hautagai errepublikarrari –ia ziurra da Donald Trump izango dela– aurre egingo dion pertsonaren bila. Asko dira hauteskunde primarioetara aurkeztu direnak, baina Bernie Sanders eta Pette Buttigieg izan dira orain arte babes zabalena jaso dutenak. Ezkertiar eta moderatuen artean dago lehia, beraz.
Sandersek jendartean interes handia piztu zuen 2016an, Hillary Clintonen aurka galdu zituen primarioetan. Ordura arte entzun gabeko diskurtsoak egin zituen Sandersek: bere burua sozialista demokratiko bezala definitu eta langileen eskubideen aldeko jarrera zuen. Asko dira uste dutenak primario haiek berak irabazi izan balitu presidente izatera ere iritsiko zela, hau da, Donald Trump garaitu zezakeela.
Aurten, presidentegai demokrata izateko lehian berriz ere, hauteskunde kanpainarako diru-dohaitza gehien jaso duen hautagaia da. Ez du enpresek emandako dirurik onartzen, eta hala ere, 121 milioi dolar bildu ditu bere jarraitzaileen artean; donazio horien %63 200 dolarretik beherakoa izan da.
Datuei begira
Momentu honetan, bi estatutan soilik izan dira demokraten barne-hauteskundeak; Iowan eta New Hampshiren. Lehenengoan Buttigieg moderatuak irabazi zuen, baina boto oso gutxiko aldearekin. Bigarrenean berriz, Sandersek. Guztira, bi delegatu gehiago ditu hautagai moderatuak Sandersek baino, baina azken honek boto kopuruan irabazten du. Ekainera arte luzatuko da presidentegai izateko lasterketa.
Amerikako Estatu Batuen hauteskunde sistema konplexua da bere horretan. Estatu bakoitzak erabakitzen du egingo den bozketa mota; hauteskundeak edo caucus-ak. Lehenengoak hauteskunde irekiak izan daitezke, botoa emateko erregistratuta dagoen edonori zuzendua, edo alderdiak horrela nahi badu, militanteentzat bakarrik mugatua. Bigarren aukera, caucus-ak, esparru itxi batean egiten da, eta bertaratutakoek eskua altxatuta ematen dute botoa.
Tennessee (AEB), 1820. Nathan Green esklaboa jaio zen, Uncle Nearest edo Osaba Nearest ezizenez ezaguna. Ez dakigu zehazki zein egunetan jaio zen eta, oro har, hari buruzko oso datu gutxi dauzkagu 1863. urtea arte, orduan lortu baitzuen emantzipazioa. Dakiguna da 1850eko... [+]
20 urte zituela, Alberto Flores-Uranga Mutrikutik Idahora (AEB) joan zen artzain. Bakardadean, mendietan galduta, maiz koiote eta hartzak begira zituela."Berriro egingo nuke, zalantzarik gabe", dio, garai haiek gogoratuta.
Gero eta bideragarritasun handiagoa hartu du –eta hartuko du– Israelen planak, palestinar herria beraien lur martirizatuetatik kanporatzeko. Iraganean Far West amerikarreko etnia indiarrekin gertatu zen bezalaxe da. Iranen aurkako gerra inoiz baino gertuago dago.
2018ko martxoaren lehena zen, bere lehen agintaldiaren lehen laurdena burututa, Donald Trumpek pentsaera politiko-ekonomikoaren lagin gardenena utzi zigunean: “Merkataritza-gerrak onak dira, eta irabazten errazak”. Orduantxe abian jartzear zituen altzairu eta... [+]
Ipar hemisferioan ikasturtea hastearekin batera izan ohi den albiste-zaparradan argitaratu zen duela astetxo batzuk: aspaldiko urteetan ez bezala, txinatar jatorriko ikasleak (275 milatik gora) ez dira jada ugarienak Estatu Batuetako unibertsitateetako atzerriko ikaslerian;... [+]
Craig Thompson kultuzko eleberri grafikoen egile estatubatuarra Europan izan da bere azken lana aurkezten, Raíces de ginseng (Astiberri, 2024). Bilbon bi aurkezpen egin ditu eta artista atsegina, hurbila eta azkarra dela erakutsi du –euskaraz “mila... [+]
AEBetako agintaldi berriak ekonomiaren esparruan ekarriko duena zehaztea ez da lan erraza. Estrategia ekonomiko berriaren ardatza liberalismoaren eta kanpo sektorerako protekzionismoaren arteko uztarketa bitxia izango da. AEBetan aldian-aldian halakorik gertatu den arren,... [+]
Ari da mundu guztia kontuak ateratzen Trump 2.0 aldian norberari gerta dakiokeenaren eta munduan gerta daitekeenaren inguruan. Subjektuaren mudakortasuna ezagututa, ziur samartzat eman daitekeen aurreikuspen bakanetakoa da Estatu Batuen Txinarekiko harremanak, ekonomikoak... [+]
Argazkia bai, ala argazkia ez? Oraintxe bertan, ez dago argi Rio de Janeiron hasi berri-berria den G20aren goi bileran argazkia izango ote dugun ala ez. Bertaratu diren agintari gorenen “familia-argazkia”, alegia. Horrelakoetan arauzkoa bihurtu dena: turista... [+]
Urtarrilaren 20an utziko du AEBko presidente kargua Joe Bidenek, lekukoa Donald Trumpi emanda –zeinak AEBen norabide aldaketa marka dezakeen Ukrainako gerran–. Agintaldia amaitu aurretik, baina, irakurri dugu Ukrainari baimena eman diola Errusiako Kursk eskualdean... [+]
Munduko pertsonarik aberatsena da Musk, Forbes-en azken sailkapenaren arabera. Vivek Ramaswamy politikari eta enpresa-buru kontserbadorea izanen du bere ondoan, kargua betetzeko. "Erreforma estrukturala" bideratzekoa dute, gobernuarentzat "inoiz ikusi gabeko... [+]
Argi eta garbi irabazi dio Donald Trump presidente errepublikano ohiak Etxe Zurirako lehia Kamala Harris egungo presidenteorde demokratari. 312/226-eko aldea izango du urtarrileko bozketan Hautesle Kolegioan. 2016an Hillary Clinton galtzaile izan zen, baina herritarren boz... [+]
Mundu mailako inperioaren urbs estatubatuarra –eta haren periferiako lurbira osoa– Donald Trumpen bigarren agintaldirako kontuak ateratzen ahalegintzen ari garenean, tentsioak gorabidean jarraitzen du datozen lau urteetan, zalantzarik gabe, arreta-gune nagusietakoa... [+]