Bernie Sanders ezkertiarrak Trumpi aurre egiteko hautagai serioa dela erakutsi du New Hampshiren
Bernie Sanders 78 urteko hautagaiak irabazi ditu Amerikako Estatu Batuetako New Hampshireko estatuko demokraten hauteskunde primarioak. Alderdi demokrataren adar ezkertiarrenaren parte, gastu sozialera bideratzeko zergen igoera da bere proposamen nagusia. Ez du hautagai izateko lehenengo saiakera: 2016an ere aurkeztu zen baina Hillary Clintonen aurrean galdu zuen.
Sona handia izan duen albistea izan da New Hampshireko Bernie Sandersen garaipenarena. Joan den otsailaren 3tik AEBetako alderdi demokrata barne-hauteskundeetan murgiduta dago aurtengo azaroan hautagai errepublikarrari –ia ziurra da Donald Trump izango dela– aurre egingo dion pertsonaren bila. Asko dira hauteskunde primarioetara aurkeztu direnak, baina Bernie Sanders eta Pette Buttigieg izan dira orain arte babes zabalena jaso dutenak. Ezkertiar eta moderatuen artean dago lehia, beraz.
Sandersek jendartean interes handia piztu zuen 2016an, Hillary Clintonen aurka galdu zituen primarioetan. Ordura arte entzun gabeko diskurtsoak egin zituen Sandersek: bere burua sozialista demokratiko bezala definitu eta langileen eskubideen aldeko jarrera zuen. Asko dira uste dutenak primario haiek berak irabazi izan balitu presidente izatera ere iritsiko zela, hau da, Donald Trump garaitu zezakeela.
Aurten, presidentegai demokrata izateko lehian berriz ere, hauteskunde kanpainarako diru-dohaitza gehien jaso duen hautagaia da. Ez du enpresek emandako dirurik onartzen, eta hala ere, 121 milioi dolar bildu ditu bere jarraitzaileen artean; donazio horien %63 200 dolarretik beherakoa izan da.
Datuei begira
Momentu honetan, bi estatutan soilik izan dira demokraten barne-hauteskundeak; Iowan eta New Hampshiren. Lehenengoan Buttigieg moderatuak irabazi zuen, baina boto oso gutxiko aldearekin. Bigarrenean berriz, Sandersek. Guztira, bi delegatu gehiago ditu hautagai moderatuak Sandersek baino, baina azken honek boto kopuruan irabazten du. Ekainera arte luzatuko da presidentegai izateko lasterketa.
Amerikako Estatu Batuen hauteskunde sistema konplexua da bere horretan. Estatu bakoitzak erabakitzen du egingo den bozketa mota; hauteskundeak edo caucus-ak. Lehenengoak hauteskunde irekiak izan daitezke, botoa emateko erregistratuta dagoen edonori zuzendua, edo alderdiak horrela nahi badu, militanteentzat bakarrik mugatua. Bigarren aukera, caucus-ak, esparru itxi batean egiten da, eta bertaratutakoek eskua altxatuta ematen dute botoa.
Mundu osoarentzat %10eko muga-zerga globala inposatuko du Donald Trumpen administrazioak, eta hainbat herrialderen inportazioak are gehiago zergapetuko ditu, tartean Txinakoak (%34) eta EBkoak (%20). Baina Hegoalde Globaleko herrialdeak izango dira kaltetuenak: Lesoto (%50),... [+]
Heriotza-zigorra eskatzeko argudio gisa, "indarkeria politikoko ekintza" izan zela adierazi du AEBetako Fiskal Nagusiak.
Berriki zabaldu da Gazako lurralderako Egiptok egindako hirigintza-antolaketa plana. Marrazki batean jaso dira etorkizuneko kale, eraikin eta iruditeria, oraindik metraila eta lehergailuen usaina darion errealitate baten gain. Hirigintza proposamena, beste bonba jaurtiketa bat... [+]
Wikipedian bilatu dut hitza, eta honela ulertu dut irakurritakoa: errealitatea arrazionalizatzeko metodologia da burokrazia, errealitatea ulergarriago egingo duten kontzeptuetara murrizteko bidean. Errealitatea bera ulertzeko eta kontrolatzeko helburua du, beraz.
Munduko... [+]
Muga-zergak apirilaren 2tik aurrera ezarriko dira eta altzairuari eta aluminioari ezarritakoei batuko zaizkie. "Gurekin negozioa egiten duten eta gure aberastasuna eskuratzen duten herrialdeei ezarriko dizkiegu", AEBetako presidenteak adierazi duenez.
Etxe Zuriak bi komunikatu igorri ditu, Itsaso Beltzeko su-etena eta energia azpiegituren aurkako bi aldeen erasoen amaiera hitzemateko.
Martxoaren 14an Donald Trumpek agindu exekutibo bat sinatu zuen, hainbat berri agentziak jasotzen duten diru kopurua asko murrizteko. Kaltetuetako bat United States Agency for Global Media (USAGM) izan zen eta, ondorioz, Voice of America (VOA), Radio Free Europe/Radio Liberty... [+]
Signal aplikazioaren talde batera sartzeko gonbidapena iritsi zitzaion Jeffrey Goldberg The Atlantic hedabideko editoreari, Michael Waltz AEBetako Segurtasun Nazionalerako aholkulariak bidalia. Yemengo hutien aurkako erasoak koordinatzeko erabiltzen zuten taldea... [+]
Orain dela 20 bat urte, berrikuntzaren inguruan master bat egin nuen. Bertaraturiko gonbidatu batek esan zigun gizakion historian berrikuntza teknologikoaren eragile handiena gerra izan zela. Gerra, halaber, eragile handia da botere harremanen berrikuntzan.
Berrikuntzaz ari... [+]
Dakota Access oliobidearen kontrako protestengatik zigortu du Ipar Dakotako epaimahai batek erakunde ekologista, Energy Transfer Partners enpresak salaketa jarri ostean. Standing Rockeko sioux tribuak protesten erantzukizuna bere gain hartu du.
Telefono bidez eginiko bileran, bi agintariek adostu dute Moskuk ez diola erasorik egingo Ukrainako azpiegitura energetikoari hurrengo 30 egunetan. Ukrainak eta Errusiak 175na preso askatu beharko dituztela iragarri dute, baina ez noiz.
Tesla autoen salmentak, esaterako, %30 jaitsi dira urtea hasi denetik. Danimarkan beste hainbeste jaitsi da AEBetara oporretan joango direnen erreserba kopurua. Eta Suedian, inkesta baten arabera, hamarretik zortzi prest leudeke produktu estatubatuarrei boikota egiteko.
USAIDen inguruko txolopotearen ondoren, espero beharrekoa zen. Baina, hala ere, urte askotan haien jarraitzaileak izan garenok, samin-puntu batekin hartu dugu albistea. Martxoaren 15ean, Trump administrazioak, kolpetik, erabat itxi baitu United States Agency for Global Media... [+]
1798ko Atzerriko Etsaien Legea aplikatu du, Washingtoneko epaile federal baten aginduaren gainetik. Ustez Tren de Aragua "talde terorristako" kideak dira; Bukelek eskatuta, Mara Salvatruchako 23 kide salvadortar ere deportatu ditu. El Salvadorko makro-kartzelara eraman... [+]
Vladimir Putinek interesa agertu du AEBek eta Ukrainak adostu duten 30 eguneko menia epeaz, baina zalantzak ere plazaratu ditu. Funtsean, ez du presarik erakutsi akordioa sinatzeko eta denbora gehiago eskatu du zalantzok argitu ahal izateko.