Garuneko lesio bat daukat. Epileptikoa naiz. Depresio dei geniezaiokeen gauza bat bizi dut. Eta militantea naiz. Gauza hauetako asko ez dira bereziki ebidenteak izan. 14 urterekin ikasle mugimenduan hasi nintzen, eta zuetako asko bezala, ordutik batean edo bestean milaka saltsatan ibili naiz, bereziki kulturarekin zerikusia zutenetan, baina ez soilik. Nire outsidertasun guztiekin, nahiko militante tipikoa nintzen. Hausturak eman ziren arte.
Presente daukadan haustura bat, erabaki dramatikoagatik, behin asanblada batean akta hartzea tokatu zitzaidanekoa da. Horrek sortu zidan barne kaosarekin taldea utzi nuen, akta hori hartzeko eta pasa zena transmititzeko ezgai sentitzearekin batera.
Osasun mentaleko zerbitzuetara abonatua egon naiz. Frakaso eskolarra daramat tatuatua ariman. Eta halako batean konboa etorri zen. “Desgaitua zara”. Ez naiz ona eskulanetan, ez naiz fisikoki trebea, daukadan bakarra garuna da, eta matxuratua dago. Hostia, eta zein da orduan nire lekua? Mila zatitan hautsi nintzen. Nire bizitzaren zutabe garrantzitsu bat bizitza bizigarria bihurtzea zen. Ezin zen nire bizitza militantziatik aparte ulertu, eta bat-batean nik hor lekurik ba ote nuen galdetzen nion neure buruari. Ea inguru militanteek ba ote zuten ni hartzeko espaziorik.
Harreman ia guztiak eten nituen, zulo batean sartu. Zeinetik batzuetan ateratzen nintzen, konfiantza handiegirik gabe. Baina gradualki gutxiago. Azkenean zuloan geratu nintzen arte. Harreman guztiak (bat ezik, esan liteke) etenda, indarrik gabe, garaituta.
Eta mundu guztia, harremantzeko modua, bizi planteamenduak, balantzaka. Zer-kristo-egiten-dut-nik-mundu-hontan.
Eta gauza bat etorri zitzaidan burura. Ez da ideia berritzailea, baina behar beste espresatu ez dugulakoan nago. Nola da posible erresistentziaren lurraldean, gatazka soilik bizi izan dugun mundu eta herri batean, elkartasuna eta elkarlaguntzaren lanketa eguneroko gauza den jendartean, nola da posible edozein borroka lantzeko taldeak ditugun herrian ez egotea saiakera kolektibo argirik geroz eta gehiago ematen den osasun mentalaren haustura eta bakardade eta isolamendua borrokatzeko? Ojo, nik ez daukat erantzun argirik, baina galdera hau egin behar zela sentitzen nuen aspalditik.
Bakartuak, arima suntsituak bazterretara goaz, eta bazterretatik inbisibilizaziora. Uda erdia negarrez, eta beste erdia kalera ateratzeko beldurrez pasa dut. Ez naiz. Hau da, jendarteak bere burua aztertzen duenean kapa ikusgarriak hartzen ditu kontuan, eta hau ez da. Gainera isolamenduaren ondorioz askotan modu pertsonalean bizi dugu problematika kolektiboa dena, eta soluzioa ere kolektiboa izango duena. Mugimendu feministak askotan erakutsi digun moduan, pertsonala politikoa da.
Hitz egin da kolektibotasunaz, baina beldur naiz pentsamenduetan ez nuke esango, baina ekintzetan kolektibotasun hori zenbakietan ematen ote zen. Hau da, kolektibo gara hainbat garelako, eta kolektibo gara hainbat garen artean. Eta hazi gara ikusten gutako norbait apurtzen bazen traizio moduan bizitzen zela. Edo akomodatua. Edo saldua. Kolektibotasunaren kontzepzio militarregia ez ote dugun (izan?). Hausten bazara, ba eutsi edo traidore. Eta horrek jende asko aldendu izan dezake espazio militanteetatik (”ez da niretzako”) ez horrenbeste mundu ikuskera ez konpartitzeagatik, hauskorrak edo inkonstanteak izateagatik baizik, berdin dit zein arrazoirengatik.
Kolektiboa askotan antolakuntzan jartzen dugu. Hau da, kolektiboa mugimendu baten kideak dira. Eta agian maila bat jaitsi beharko genuke, kolektiboa herria bilakatuaz. Horrela, bakardadearekin edo osasun mentalarekin lotura duten gatazkak gure jo puntuan hartuko genituzke bete-betean, eta herritarron arteko elkartasun sareen garatzean pauso sakonagoak eragin genitzake jendarte eraldaketaren bidean. Izan ere, kolektiboa mugimendura lotuaz, hausten den jendea deslotu egiten da. Eta deslotzearekin zuloratu. Eta zuloratzearekin desagertu. Berak, bere kabuz eta bere lan soilez hortik ateratzea lortzen duen arte, lortzen badu. Bitartean, mundu antolatua pertsona ez-hautsientzako pentsatzen dugu.
Hau nire filtrotik pasatua dago, baina badakit, ondo jakin ere, ez naizela bakarra antzeko egoerak bizi izan dituena. Eta susmoa dut horrelako egoerak esplizituki aipatuak izan diren inguruetan gauza intimo, eta beraz isolatuak bezala geratu ote diren. Bost mila pertsonari pasa bazaigu antzeko zerbait, baina gauza isolatuak bezala hartu badira, asko izanagatik ere apenas eragin dezake(gu), gauza pribatutzat bizitzen delako. Eta testu honen asmo zentrala hori da. Ea benetan pribatua den galdetzea, aliantzak sortzea. Begi kliska batez elkar konektatzea, konspiratzea. Publiko eta politiko bihurtzea dela lotsengatik, dela beldurrengatik, dela epaitua izateko arriskuagatik, edo bakardade sentimenduagatik hainbatek isiltasunean bizi izan duguna. Bestela gure espazioak gu gabe pentsatuak badira, kontziente edo inkontzienteki gu kanpoan utziko gaituztelako.
*Iraileko egun eder batean elkartutako konspiratzaileen ezinbesteko laguntzarekin.
Zuek gabe testu honek, beldur eta zalantza artean, ez luke argirik ikusiko.
Iritzi testu hau Klitto! atari digitalak argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Azaroaren 19a komunaren munduko eguna da. Gaur oraindik ere, XXI. mendean, langile askok, hemen, Euskal Herrian bertan, ez daukate haien lanaldietan komuna erabiltzeko eskubidea. Horren adibide dira garraioko langile asko.
Komunak osasun publikoaren giltzarria dira, eta... [+]
Hezkuntzaren Soziologian bada galdera klasiko bat: zertarako existitzen da hezkuntza sistema gizarte batean? Galderari emandako erantzunak ugariak dira, eta aldatuz doaz garaiaren arabera. Baina horien artean nabarmentzekoak ondoko hauek izan ohi dira: eskolak nagusiki... [+]
Adimen artifiziala gizakion eremu asko ordezkatzen ari dela badakigu: erosotasuna, abiadura, efizientzia... Mundu kapitalista honen abiadura beharretan, gizakion ahalegina oztopo dela sinetsarazi digute. Gure, klase xumeen, egiteko eta sortzeko aukerak murrizteko erasoak leku... [+]
Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]
Autoestimuak batzuetan gauza intimoa dirudi. Baina autoestimuak zerikusia baldin badu norberak bere buruaz duen irudiarekin, norbere buruari ematen zaion balioarekin, zerikusia izango dute hartu ditzakeen erabakiek ere. Zer balio du erabakirik hartu ezin duen norbaitek? Eta... [+]
Sanmartinak gure baserrietan oso ezagunak dira, txerria hiltzeko garaia baita. Jende askok, ordea, ez du jakingo antzina San Martin egunak nekazaritza urtearen amaiera ezartzen zuela. Eta hori ez zen ahuntzaren gauerdiko eztula. Izan ere, urte amaierarekin etxeko ugazabari... [+]
Aste oso batez aritu gara Collodiren Pinotxoren abenturak liburuaren inguruan, unibertsitateko ikasgelan, Haur Hezkuntzako eta Lehen Hezkuntzako irakaslegaiekin. Gure erreferentzia nagusia Galtzagorrik 2011n argitara emandako edizio ederra izan da –hitzaurrea barne, 171... [+]
“Ibiliz ikasten da ibiltzen, eta kantuan kantatzen”. Horixe izan da aste honetako ikasgaietako bat C2ko taldeetan. Helburua ez zen abesten edo oinez ikastea, gerundioa behar bezala erabiltzea baizik. Zer pentsatua eman dit jarduerak, eta irakasten nola ikasten dugun... [+]
Euskararen biziraupena ez da euskaldunok politikaren partidan jokatzen dugun arazo bakarra, baina bai, euskalduntasunaren elementu bereizgarriena den neurrian, gure egoera gehien islatzen duena. Beste esparru batzuetan hainbeste ageri ez dena oso ongi erakusten du. Hasteko,... [+]
Vicent Andrés Estellés poetaren hitzak harturik, bat naiz hainbat eta hainbat kasuren artean, eta ez kasu bakan, arraro edo ezohiko bat. Zoritxarrez, ez. Hainbaten artean, bat. Zehazki, Europako Kontseiluaren arabera, eta ibilbide handiko beste erakunde batzuen... [+]
Etxebizitzaren auzia aspalditik datorren egiturazko arazoa da. Giza eskubidea izan behar lukeena, gehienez ere eskubide subjektiboa baino ez da. Iruzurra dela diot instituzio eta alderdi politiko guztiek hitz politak esan arren, ez diotelako muinari heltzen. Egun, enpresa... [+]
Eskola publikoko eragile gehienen kontra EAEn onartu den Hezkuntza Lege berriak irakaskuntza kontzertatuaren doakotasuna bermatzea du helburu, beti ere botere publikoen finantzaketaren bidez, jakina. Espainiako Estatuan ere gobernukideek... [+]
Azaroaren 15ean Errenteria-Oreretan Euskal Herria Digitala osatzen dugun eragileek antolatutako hirugarren jardunaldiak egingo ditugu. Autodefentsa digital feminista lantzeko tailer bat eta digitalizazio demokratikoa oinarri izango duen hitzaldi bat izango dira... [+]
Aste batzuk daramatzagu hedabide eta sare sozial guztietan Iñigo Errejoni indarkeria matxista batzuengatik egindako akusazioei buruzko iritziak entzuten. Horrekin batera, eztabaida asko sortzen ari dira: nola salatu behar dugun emakumeok, nolakoak izan behar duten gure... [+]