Haurren pantaila kontsumoa udan, aintzat hartu beharrekoak
Aisialdi orduak biderkatuta, haurrak entretenitzeko telebista eta tabletera jo ohi dugu udan. Pantailak kontsumitzeko moduez, mugak jartzeko zailtasunez, baliabide gisa saihestu beharreko uneez… hainbat gogoeta jaso dituzte Criar.cat-en eta hona ekarri ditugu.
Zenbat ordu egunean? Osasunaren Mundu Erakundearen arabera, 2 urte bete ez dituzten umeen kasuan ez lukete telebista ikusi behar ez pantailekin jolastu behar. 2-5 urte dituzten haurren kasuan, ez lukete pantaila aurrean ordubete baino gehiago eman behar egunean, eta zenbat eta gutxiago egon pantailari begira, hobeto. Kontua ez da hainbeste zer egiten duen pantailari begira dagoela, baizik eta zer ez duen egiten pantailari begira dagoenean, zenbat denbora kentzen dion jolasteari, esploratzeari, sortzeari…
Aspertzen ikasi behar da. Seme-alabak aspertzen diren bakoitzean pantaila aurrean jartzea saihestu beharko genuke. Aspertzea ere ikasketa prozesu bat da, erritmo berrietara egokitzeko, pazientzia eta autokontrola garatzeko, irudimenari lekua egiteko…
Tableta kentzean haserretzen da. Mugak jartzea ez da beti erraza eta haur askok sekulako haserrea hartzen dute tableta edo dena delako gailu teknologikoa kentzean. Adituen arabera, menpekotasuna dago erreakzio gehiegizko horren atzean. Aurretik bukaera momentu hori gestionatzen joatea da onena, adibidez hasieran esatea “kapitulu bat ikusiko dugu eta kito”, edo ohartaraztea “bost minutu barru itzaliko dugu”, alarma jartzea…
Kontua ez da hainbeste zer egiten duen pantailari begira dagoela, baizik eta zer ez duen egiten pantailari begira dagoenean, zenbat denbora kentzen dion jolasteari, esploratzeari, sortzeari…
Debekatu ordez, orekatu eta ondoan egon. Hori da aditu ugariren gomendioa: debekatu beharrean, kontsumoa orekatzea eta telebista haurrekin batera ikustea, komentatzea, edukien alde hezitzaileei eustea, erabilera zentzuzkoa egiten irakastea… Helburua ez da kontrola, babestea baizik.
Jateko orduan pantailarik ez. Pantailari begira jatea ez da aukera ona, familiarteko unea apurtzen du eta gainera hain daude hipnotizatuta haurrak, ez dutela kontrolatzen zer jaten duten, ez dakite beteta dauden ere. Hain justu, jaten ikasten ari denean txikiari pantaila jartzea da okerrena, eta orduantxe erabiltzen da gehientsuen, baina umeari eragozten ari gatzaizkio zaporeak eta testurak antzematea, jakietan arreta jartzea, koilara eta sardexka nola heldu ikastea…
Lokartu aurretik ere ez. Pantailen argiak ez du erlaxatzen laguntzen, alderantziz, eta lotara joan aurretik ez da gomendagarria telebista ikusten jartzea. Hobe da ipuin bat irakurtzea, adibidez.
Etxe bakoitzak bere formula. Etxeko helduok zenbat eta zein modutan kontsumitzen ditugu pantailak? Eta haurrek? Zein muga eta pauta dira egokienak, etxeko elkarbizitza sustatu eta pantailen erabilera arduratsua bestelako ekintzekin uztartzeko? Etxe bakoitza mundu bat da eta etxe bakoitzak egin behar du diagnostikoa eta bidea.
Igande honetan, azaroaren 17an estreinatuko da Barraka izeneko late-night formatuko programa, EITBren Primeran plataforman. Hiru Damatxok ekoitzi du umorez blaitutako ikuskizun bizia.
Haur eta gazteek duten pantaila kontsumoarekiko kezka nagusi den garaiotan, fokua helduongan jarri eta familia guztiarentzako gomendio baliagarriak bidali dituzte Zurriola ikastolatik, pantailek ez ditzaten udako oporrak baldintzatu.
Denbora laburrean plano aldaketa asko dituzten marrazki bizidunek, alegia erritmo azkarreko hiperestimulazio audiobisualak eragin negatiboa du umeen arretan, hainbat ariketa mental egiteko gaitasunean eta autoerregulatzeko ahalmenean, ikerketa batek ondorioztatu duenez.
Nahiz eta herritarren erdia baino gehiago "normopisua" delakotik gora egon, film eta telesailetako pertsonaien %3,3ak baino ez ditu gorputz horiek ordezkatzen. Apenas dagoen pertsonaia gizenik, eta dagoenean, sarri bere gizentasuna du trama nagusi, bereziki emakumea... [+]
Espainiako Estatuko 12 eta 17 urteko gazteek sarean sei ordu baino gehiago pasatzen dituzte egunean, eta bost gaztetik batek pantailekiko menpekotasuna garatzeko arriskua du, dio Somos Conexión telekomunikazio kooperatibak. Udako oporretan haur eta gazteek pantaila... [+]
Kanaldude Nafarroa Behereko tokiko telebistak duela gutxi berritu du webgunea, eta hedapena zabaltzea erdietsi ere; eta orain beste mugarri interesgarri bat probatzera doaz: Mus lehiaketa bat telebista emankizun moldean antolatua. Bikote bila casting irekia deitu dute, Euskal... [+]
Kanaldudek internetetik gure etxeko telebistetara jauzi egin du. Oraindik goiti, Free, Bouygues eta Orange internet hornitzaileen telebista boxen bidez ikusten ahalko da. Orain lanean ari dira SFR-en bidez ere ikusi ahal izaiteko. Horrez gain, webgune berria estreinatu dute... [+]
Jai egunen bezperan lagun bat eta biok lortu dugu elkartzea pote bat hartzeko. Mahaian jarrita gaude, labur bada ere, gure azkeneko kontuez jarduteko. Lagun kutuna dut, baina gure bizitzengatik nahi baino gutxiago egoten gara.
Tar-tar goxoa darabilgu. Gutxira, gazte kuadrilla... [+]
Aspaldian nengoen Teleberria ikusi barik, baina harira ez datozen arrazoiengatik parean tokatu zaizkit larunbat eta igande gauekoak. Eta argi geratu zait zergatik laga nion telebistako informatiboak jartzeari.
Duela urte asko oso gustukoa nuen albistegiak ikustea, baina... [+]
Euskarazko ikus-entzunezkoen presentziaren alde lanean ari den Pantailak Euskaraz ekimenak Pantailaldia deitu du azaroaren 11tik 18ra. Horren harira, sarean euskarazko edukiak kontsumitzeko dauden aukerekin gida bat zabaldu dute. Dozenaka aukera jasotzen dira bertan, eta... [+]
Gertaera nahiko azpimarragarria da, Boterearen Eraztunak telesaila euskaraz ere estreinatu duela munduan Amazon Prime Video plataformak. Streaming plataformen munduan, 2022 honetako fenomenotzat aurkeztu dituzte The Lord of the Rings / Eraztunen Jaunaren prekuela, eta... [+]
Amazon Primek kaleratuko duen telesaila inoiz eginiko garestiena da eta irailaren 2an izango da estreinaldia. J. R. R. Tolkien-en mundua berpiztuko du telesailak.
Kritika eta publikoaren arrakastatik harago, Heartstopper telesailaren ikusle asko mezu bera uzten ari da sare sozialetan: belaunaldi berrientzat erreferente pozgarria dela bi mutikoren arteko lehen maitasun istorio ezti eta jostari hau, hainbeste eta hainbeste izanik... [+]