Gaizki edota behar bezainbeste ordu lo ez egitea normalizatu dugun arren, ondorio garrantzitsuak ditu, adinaren arabera ezberdinak. Loari minutuak lapurtzen dizkiogu helduok, denera heldu ahal izateko; umeen ordutegia berriz, “ez da euren beharren araberakoa, helduen premietara egokitua baizik”.
Lau haurretik batek ez du kalitatezko lorik egiten eta azken hamarkadan, batez beste, 24 minutu lo galdu dituzte, Eldiario.es-en jaso dutenez. Sarri, umeen ordutegiak helduen beharren araberakoak direla gogoratzen du artikuluak, eta nabarmentzen du gure bizitzako lehen bost urteetan zeinen inportantea den loa: txikitan, esna gauden bitartean gure organismoan “hondatu” dena konpontzeko balio du, lo egin bitartean sistema immunologikoa eraikitzen goaz oraindik ezezagunak diren infekzioen aurrean, eta hazkuntzaren hormona garatzen da.
13-18 urte inguruko gazteek gutxienez 9 orduz lo jarraian egitea ere inportantea da, nerabeak bizi dituen prozesu hormonal, metaboliko eta psikoneurologikoetako asko lo egin bitartean garatzen direlako, baina gazte kopuru handi batek ez du zazpi orduko loaldia gainditzen, artikulu honetan kontatu genuenez.
Faktore nagusi bat aipatzen dute adituek: mugikorrak eta gailu elektronikoak. Mugikorrari katigatuta, ordu gutxiago egiten da lo, baita okerrago ere, mezu, ohartarazpen eta estimuluekiko egonezin. Melatonina edo loaren hormona inhibitzen du argiak (baita pantailaren argiak ere), eta Gonzalo Pin medikuak ARGIAko artikulu honetan dioenez, nerabe baten erloju biologikoa argiarekiko askoz sentikorragoa da gauez, goizez baino, alegia teknologiarekin baldin badago gehiago kostako zaio lo hartzea, "eta teknologiarekin egon ohi da". Duela gutxi egin duten ikerketa nabarmendu du medikuak: nerabe batek mugikorrean batez beste lau mezu jasotzen ditu gauez.
Mugikorrari katigatuta, ordu gutxiago egiten da lo, baita okerrago ere, mezu, ohartarazpen eta estimuluekiko egonezin
Helduentzako gomendioa: 7-9 ordu artean
Heldutan ere, lo egitea ezinbestekoa da organismoarentzat, bai funtzio zerebral osasuntsu bat bermatzeko, bai egoera fisiko egokia ahalbidetzeko. Paradoxikoki, badakigu lo egitea garrantzitsua dela, baina eguneroko zeregin, kezka eta aisialdi uneei heltzeko minutuak kentzen dizkiogu loari. Zehazki, Eldiariok dioenez, 7 eta 9 ordu artean egin behar ditu lo heldu batek, baina Espainiako Estatuan 6,8 ordukoa da batez bestekoa, eta azken berrogeita hamar urteetan ordu eta erdi eta bi ordu lo artean galdu ditugu.
Espainiako Estatuko datuak esanguratsuak dira: helduen ia erdiak ez du kalitatezko lorik, lo nahasmenduak laukoiztu egin dira hamarkada batean, horietako hainbatek kronifikaturiko insomnioa du eta herritarren %11k lasaigarriak edo bestelako farmakoak hartzen ditu lo egiteko. Are, bentzodiazepinaren kontsumo handiena duen munduko lurraldea da Espainiako Estatua.
Maila kognitiboan, arretan, egoera animikoan, jardun akademikoan edo lanekoan, eta erabakiak hartzeko garaian eragiten du behar bezainbeste edo behar bezain ongi lo ez egiteak. Besteak beste, bihotzekoa, minbizia, obesitatea, diabetesa eta depresioa eragiteko aukerak ere areagotzen ditu loaldi kaskarrak, adituen esanetan.
Lo nahasmenduak laukoiztu egin dira hamarkada batean, horietako hainbatek kronifikaturiko insomnioa du eta herritarren %11k lasaigarriak edo bestelako farmakoak hartzen ditu lo egiteko
Lorazepam eta bentzodiazepinetara ohituta dagoen gizartean, insomnioaren arrazoietara jotzea aholkatzen da: bestelako gaitzik ote dugun, zein diren norberaren ohiturak, harremanak, zailtasunak eta kezkak, egunean zehar deskantsurako aukerarik baliatzen al dugun, ongi jaten eta ariketa fisikoa egiten ote dugun…
Berrogei urte dira Euskal Herrian autismoaren inguruko lehen azterketak eta zerbitzuak hasi zirela. Urte hauetan asko aldatu da autismoaz dakiguna. Uste baino heterogeneoagoa da. Uste baino ohikoagoa. Normalagoa.
Itxaron zerrendak gutxitzeko Osasunbideak hartutako estrategiak gaitzetsi ditu Plataformak
Endometriosiaren Nazioarteko Eguna izan zen, martxoak 14a. AINTZANE CUADRA MARIGORTAri (Amurrio, 1995) gaixotasun hori diagnostikatu zioten urtarrilean, lehen sintomak duela lau urte nabaritzen hasi zen arren. Gaitz horri ikusgarritasuna ematearen beharraz mintzatu da.
La bajona kolektibo kide Heiko Elbirak salatu du psikiatriak zisheteroarautik aldentzen diren erotikak kontrolatu nahi dituela.
Barakaldoko ospitaleko larrialdi zerbitzuan sufritzen ari diren "saturazioa larria" dela ohartarazi du sindikatuak. Pazienteak korridoreetan artatu dituztela eta krisia kudeatzeko "behar adina langile" ez dagoela salatu du. Errealitate horren aurrean... [+]
Astelehenean abiatu da sindikatuak deitutako greba eta apirilaren 6 arte luzatuko da. Lan-gainkarga salatu eta baldintzak hobetzeko eskatu dute, baita mediku egoiliarrei karrera profesionala aitortzea ere.
Alberto Martinez Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak argi dio: ez ditu mediku euskaldunak aurkitzen, eta euskarazko osasun arreta ezin da bermatu mediku egoiliar (formazioan dauden espezialista) gehienak kanpotarrak direlako. Mediku euskaldunak bilatzea perretxikotan joatea... [+]
Soco Lizarraga mediku eta Nafarroako Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkarteko kidearen ustez bizi testamentuak heriotza duin bat eskaini eta familiari gauzak errazten dizkio.
Gauez ia aste osoan ateak itxita izaten ditu Donibane Lohizuneko osasun zentro horretako larrialdi zerbitzuak. Herri Berri udal oposizio taldeak deituta, mobilizazioei ekin diete herritarrek eta jadanik 3.000 sinadura bildu dituzte zerbitzu "iraunkor eta eraginkorra"... [+]
Bizilagunek "egia eta politika" merezi dutela adierazi dute, oraindik konponbiderik bilatu ez zaizkien arazo ugari edukitzen jarraitzen baitute. Ikasketei eta osasun arretari loturiko arazoak nabarmendu dituzte.
Udaberri aurreratua ate joka dabilkigu batean eta bestean, tximeletak eta loreak indarrean dabiltza. Ez dakit onerako edo txarrerako, gure etxean otsailean tximeleta artaldean ikustea baino otsoa ikustea hobea zela esaten baitzen.
Gazteagotan baino lotsa handiagoa dauka, baina horrek ez dio saltsa askotan ibiltzeko gogoa kentzen Leire Zabalza Santestebani (Iruñea, 1990). Beste gauza askoren artean, Motxila 21 musika taldeko kidea da. Nabarmendu du musika gauza asko aldarrikatzeko bide izan... [+]
Miopia gero eta gehiago eta gero eta lehenago ari da garatzen, eta horren arriskua da dioptriak gehitzen joatea eta helduaroan begiari lotutako hainbat gaitz izateko aukerak dezente handitzea. “Eguzki-argia jasotzea inportantea da, eta denbora asko ez igarotzea oso gertu... [+]