Haurren lagun diren hiriak aldarrikatu dituzte 150.000 herritarrek
Iruñean errepide bat moztu eta jolasleku bilakatu dute hainbat orduz, Getxon klaseak eman dituzte parkean, beste leku batzuetan bizikletek hartu dute kalea; mota horretako 500 ekitalditan 150.000 lagun bildu dira han-hemenka, nagusiki Europan, asteburu honetan: haurrak aintzat hartuko dituzten hiriak aldarrikatu dituzte.
Autoak nagusi diren hirigintzaren ordez, guztiontzako pentsatuak dauden –eta guztiontzako seguruak diren– herri eta hiriak aldarrikatu dituzte joan den asteburuan, bestelako mugikortasun eredu bat sustatzen eta haurrak erdigunean jartzen dituzten hiriak. Euskal Herrian ere, gero eta ugariagoak dira filosofia hori jarraitzen duten ekimenak. Ez dira gutxi ikasleak eskolara oinez eta beren kabuz, lagunartean, joatea ahalbidetzen duten ikastetxe eta herriak; eskolara taldean lagunduta bizikletaz joateko Bizibusa egitasmoa ere martxan da hainbat tokitan; eskola-inguru seguru, osasuntsu eta hezkidetzaileak aldarrikatu izan dituzte Araban; hirietako espazio eta kaleen erabilera ludikoa eskatzen du Matxinada Eskoletan mugimenduak; umeak ardatz dituen Oinherri Herri Hezitzaileen Sarea gero eta handiagoa da…
Kidical Mass mugimenduak helburu bera du: “Haur guztiak bizikletaz eta oinez seguru eta beren kabuz mugitzeko moduko hiriak behar ditugu, umeen lagun diren trafiko araudiak behar ditugu, herritar oro, zaurgarriak barne, aintzat hartuko dituzten hiriak”. Pasa den asteburuan, mugimendu honek deituta haur eta helduek modu ludikoan eta bizikletaz okupatu zituzten espazio publikoak, “jendeak espazio horiek beste begirada batekin ikus ditzan”.
"Haur guztiak bizikletaz eta oinez seguru eta beren kabuz mugitzeko moduko hiriak behar ditugu, umeen lagun diren trafiko araudiak behar ditugu"
Hiri eta herri ugaritan antolatutako ekintzetan, 150.000 parte-hartzaile zenbatu dituzte. Mapan kokatu dituzten ekintzen arabera (ikusi mapa behean), Euskal Herrira iritsi da aldarrikapena: Iruñean, Bustintxuri eskola ondoko errepidea itxi zuten eta jolasak egin zituzten bertan; Bilbon, San Inazio eskolako ikasle eta irakasleak ingurura atera ziren, auzoko beste eragile batzuekin batera jolastu eta esperientziak trukatzeko; eta Getxon, parke eta kaleetan klaseak eman zituzten.
Kidical Mass mugimenduak instituzioetan, hirigintzan eta mugikortasun araudietan eragitea du helburu, eta trafikorik gabeko espazioak, bidegorri sare integralak, bide seguruak, eskola-inguru ludikoak… eskatzen ditu, besteak beste.
Vicent Andrés Estellés poetaren hitzak harturik, bat naiz hainbat eta hainbat kasuren artean, eta ez kasu bakan, arraro edo ezohiko bat. Zoritxarrez, ez. Hainbaten artean, bat. Zehazki, Europako Kontseiluaren arabera, eta ibilbide handiko beste erakunde batzuen... [+]
16 urtez azpikoek laster ezingo dute sare sozialik erabili Australian, eta antzeko neurriak ezarri nahi dituzte Espainiako eta Frantziako gobernuek ere. Neurriaren eraginkortasunaz, sare sozialetako eduki eta dinamikez, pribatutasunaz eta plataforma handiek honetan guztian duten... [+]
Komunikabideek hainbatetan kontatzen dute halako herritan haur bati sexu abusuak egin dizkiola entrenatzaileak. Beste zenbaitetan entzuten dugu haur baten aitona atxilotu dutela bilobari sexu abusuak egiten zizkiola egotzita. Gutxiagotan argitaratzen da umeari erasoa egin diona... [+]
Indarkeria fisikoa eta sexuala jasan izana salatua duten Betharramgo Notre Dame ikastetxeko kasik ehun ikasleei beste 26 salaketa batu berri zaizkie. Horien artean, oraindik ikastetxean lanean ari den begirale baten kontrakoa dago: 12 urteko mutikoa bortxatu zuela frogatu... [+]
Zein egitura behar ditugu herrian, haurrek herriko erabakietan parte har dezaten edota beharren bat badute bideratzen jakin dezaten? Galderari tiraka esperientzia pilotua egin dute lau herritan eta emaitza ezberdina izan da lauretan. Prozesua gidatu duen Oinherri Herri... [+]
Palestinako umeek ere galdera hori buruan ote duten pentsatu dut gure liburua eskuartean dudala. Zenbat lo falta ote diren genozidioa amaitzeko. Zenbat haur hil ote behar dituen oraindik Israel estatu sionistak munduko estatuen konplizitatearekin.
Beraien amei luzatuko ote... [+]
Jaioberriaren orpoan zizta eginez, hainbat gaitz aztertzen ditu osasungintza publikoak. Osakidetzak 14ra igo berri du aztertzen diren gaitzen kopurua, baina beste lurralde batzuekin konparatuta, atzeko postuetan dago EAE: Nafarroan 28 gaitz aztertzen dituzte, Galizian 33,... [+]
Iruñeko auzo guztietako haur eskoletan murgiltze eredua ezartzeko eskatu dio euskalgintzak udalari. Horrez gain, salatu du duela 35 urteko egoera berean daudela.
Iruñerriko 18 urteko mutil bati urtebeteko espetxe zigorra ezarri diote, adimen artifiziala erabiliz institutuko bi ikaskide, bi neska, biluzik irudikatzen zituzten irudiak sortu eta zabaltzeagatik.
"Ume irlandar baten erantzuna, handitan zer izan nahi ote duen galderari: Preso ohia". Harkaitz Cano, 2023.
Behin eta berriz itzultzen ohi den lanbideak gaia suertatu da ikasturte hartan eskolan. Maistrak, betiko gisan, bat-banaka galdetu die... [+]
“Gehiago Gara” ekimena aurkeztu dute abenduaren 16an Donostian hainbat elkarteren artean, "haurren heriotzaren aurrean naturaltasunez eta humanitatez jardutea posible dela gogoratuz, dagoneko horrela jarduten dutenen erakundeei aitortza eginez, eta alor... [+]
Elkarretaratzea egin dute Iruñeko Udal Plazan datorren ikasturtean Donibane, Mendillorri eta Printzearen Harresi Udal Haur Eskolak murgiltze ereduan (euskara hutsean) bilakatzeko eskariarekin.