Hasi da Nafarroako Mendialdeko ekoizle eta artisauen plaza bira
2019an abiatu zen Nafarroako iparraldean Mendialdeko Azoka Ibiltariaren lehen edizioa. Aurtengoan, hirugarrena abiatu berri da, apirilaren 24an Atallun (Araitz) egin zen lehen azokarekin. Cederna Garalur Landa Garapenerako elkartea, eskualdeko hamar udal, Habelarte baserritar elkartea, elikadura eta kontsumoarekin lotutako hainbat talde eta Plazaola Partzuergo Turistikoa daude ekimenaren antolatzaileen artean. Helburu nagusia hurbileko ekoizle eta artisauak ezagutzera ematea eta zuzeneko salmentarako plaza berriak eskaintzea da. Hori, eta artisauen, lehen sektorearen, kontsumitzaileen eta komertzioen artean saretzea bultzatzea.
Araitz, Arano, Areso, Atetz, Basaburua, Goizueta, Imotz, Larraun, Leitza eta Lekunberriko udalerrietan abiatutako planaren baitan kokatzen da azoka ibiltaria. Izan ere, Cederna Garalurren bultzadarekin, elikadura sistema jasangarriaren aldeko dinamizazio plana martxan jarri dute eskualde zabalean, eta azokaz gain, bestelako egitasmoak ere badituzte esku artean: eraldaketarako gune kolektiboa eta zonalde mailako Elikadura Mahaia, esaterako. “Elikadura sistemaren katea osatzen duten eragileen arteko sinergiak sortzea da gure helburuetako bat”, azaldu du Amaiur Unzueta Zorrozua Cederna Garalurreko mendialdeko elikadura eta dinamizazio teknikariak.
Atalluko lehen azokaren ondoren, datorren asteetan, beste herri askotatik pasatuko da ekimen ibiltaria. Hurrengo hitzordua maiatzaren 8an izanen da Lekunberrin. Ondoren Gorriti (Larraun), Goizueta, Leitza, Latasa (Imotz), Basaburua, Areso eta Beuntzaren (Atetz) txandak iritsiko dira. “Aurreko urteetan bezala, elikagaiak eta elikagaiak ez direnak izanen dira eskaintzan, eta azoka bakoitzean 25-30 postu artean egonen dira”, dio Unzuetak. Denetarik topatuko dute hurbiltzen direnek: arrautzak, gazta eta esnekiak, txorizo eta saltxitxoi ekologikoa, ogia, sasoiko barazki freskoak, garagardoa, txokolate artisaua… “Gure inguruko ekoizleak ikusarazten saiatzen gara, baina eskualdean ekoizten ez diren produktu zehatz batzuen kasuan, beste herri batzuetatik ere badatoz zenbait ekoizle”, gehitu du.
Urteotako lana, pixkanaka fruituak ematen
Hiru helburu nagusiri erantzuteko asmoz abiatu zuten azoka ibiltaria: tokiko ekoizle eta artisauen ikusgarritasuna bultzatzea, zuzeneko salmentarako espazioa eskaintzea eta elikaduraren bueltako agente desberdinen arteko sinergiak sortzea. Pozik daude bultzatzaileak orain arte izandako erantzunarekin. “Ekoizleek diotenez, inguruko komertzio eta dendetatik geroz eta gehiago deitzen diete haien produktuak eskatzeko, eta pedagogiari eta kontsumo arduratsuari begira ere lanketa egiten ari gara azoka bidez”, amaitu du Unzuetak.
Mahaño Lanathoua 2017an hasi zen aitaren lurretan arbolak landatzen, oihan baratzea lantzeko ideiarekin. “Hasieran asmoa ez zen horretatik ekonomia bat sortzea, gure buruaskitasunerako bidean pausoak ematea baizik”, gogoratu du laborariak. Baina, landaketekin... [+]
Nekazaritzaz eta abeltzaintzaz askotan entzuten da lanbide "oso lotua" dela, jai egunik edo oporrik ez dela existitzen. Ipar Euskal Herriko Onetik eta Etxaldia gasnategiek, Berria eta Aldudeko Esne Kooperatibekin elkarlanean, laborariei bakantzak bermatzeko egitasmoa... [+]
2022an Nafarroako Liburutegien Sareak martxan jarritako proiektu berezia da hazien liburutegia. Clara Flamarique Goñi da Nafarroako Gobernuaren liburutegi zerbitzuko proiektuen arduraduna, eta honela gogoratu ditu hastapenak: “Zaragozako liburutegian martxan zuten... [+]
Joxe Blanco Gomez laudioarra Lamuzanaturgunea blog-aren bultzatzaile eta Laudiokolore ekimeneko kidea da. Urteak daramatzate Laudion basa landareen inguruko sentsibilizazioa eta formazioa egiten, eta maiatzean, Arraño mendiko baso orkideen inguruko jardunaldiak egin... [+]
Urteak daramatza Cederna Garalur landa garapenerako elkarteak elikaduraren eta lehen sektorearen inguruko lanketa egiten Nafarroako Mendialdean. Elikadura osasuntsurako eta kontsumo jasangarriago baterako bidea egitea da asmoa, eta bide luze horretan, egitasmo berria gauzatu du:... [+]
Oiartzunen nekazaritza bultzatzeko eta elikadura burujabetzarako bidean pausoak emateko sortu zen Lurbizi egitasmoa, 2016 urte inguruan. “Herritar talde batek denbora zeraman herrian nekazaritzaren eta lehen sektorearen egoera kaxkarraz hausnartzen”, adierazi du Ibon... [+]
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten... [+]
Arabako Bionekazaritza elkartearen eta Euskadiko Hazien Sarearen arteko lankidetzatik sortu zen duela urte pare bat Agroekoop kolektiboa. “Arabako agroekologiaren bueltako elkarteak lotzeko eta indartzeko, eta sinergiak sustatzeko asmoz sortu genuen”, adierazi du... [+]
Lehen begi kolpean, ohiko artaldea dirudi argazkikoak, ezta? Bada, ez… ardi horiek suhiltzaile ere badira eta. Nafarroako Zunbeltz Nekazaritzako Test Guneak zerbitzu berria eta berritzailea jarri du martxan Lizarraldean: Arsue, edo artalde suhiltzaile estentsiboa... [+]
Urteak daramatzate Atxondoko Biezko baserrian bizitzen eta lanean Aner Garitaonandiak eta Oihane Lekunberrik. “Kaletarrak ginen gu, nik enpresa eta turismo ikasketak egin nituen, baina mundu hori ez zitzaidan gustatzen…”, azaldu du ekoizleak. Lekunberrik,... [+]
2009an sortu zen Ja(ki)tea elkartea zenbait jatetxe, sukaldari eta gastronomia kritikariren arteko elkarlanetik. “Hasiera hartan, Gipuzkoako 14 bat jatetxe elkartu ginen, baina pixkanaka hazten joan da proiektua, eta gaur egun 37 gara”, azaldu du Xabier Zabaletak,... [+]
Eladi Balerdi erlezainaren eta Jose Manuel Atxaga erleen zale sutsuaren arteko elkarlanetik egitasmo berritzailea sortu da duela gutxi. "Arnastu erlauntzaren airea" eta "Erleen sauna" jarduerak proposatu dituzte, konbentzituta baitaude onuragarri direla... [+]
Elkea proiektuan produktu asko eta desberdinak ekoizten ditu David Ruiz de Galarreta Azpilikueta ekoizle amezkoarrak. Olibondoekin hasi zen, baina fruta arbolek, lekaleek eta zekaleek ere beren tokia egin dute proiektuan urteotan. Eta, orain, jarduera berri bat gehitu die... [+]
Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]
Zergatik doa mundu guztia Iruñera erosketak egitera, gure eskualdean elikagai asko ekoizten bada? Zergatik da hain zaila bailara hauetako produktuak bailara hauetako dendetan topatzea?”, galdera horiei eta beste zenbaiti tiraka hasi ziren lanean Zangoza aldean duela... [+]