2019an abiatu zen Nafarroako iparraldean Mendialdeko Azoka Ibiltariaren lehen edizioa. Aurtengoan, hirugarrena abiatu berri da, apirilaren 24an Atallun (Araitz) egin zen lehen azokarekin. Cederna Garalur Landa Garapenerako elkartea, eskualdeko hamar udal, Habelarte baserritar elkartea, elikadura eta kontsumoarekin lotutako hainbat talde eta Plazaola Partzuergo Turistikoa daude ekimenaren antolatzaileen artean. Helburu nagusia hurbileko ekoizle eta artisauak ezagutzera ematea eta zuzeneko salmentarako plaza berriak eskaintzea da. Hori, eta artisauen, lehen sektorearen, kontsumitzaileen eta komertzioen artean saretzea bultzatzea.
Araitz, Arano, Areso, Atetz, Basaburua, Goizueta, Imotz, Larraun, Leitza eta Lekunberriko udalerrietan abiatutako planaren baitan kokatzen da azoka ibiltaria. Izan ere, Cederna Garalurren bultzadarekin, elikadura sistema jasangarriaren aldeko dinamizazio plana martxan jarri dute eskualde zabalean, eta azokaz gain, bestelako egitasmoak ere badituzte esku artean: eraldaketarako gune kolektiboa eta zonalde mailako Elikadura Mahaia, esaterako. “Elikadura sistemaren katea osatzen duten eragileen arteko sinergiak sortzea da gure helburuetako bat”, azaldu du Amaiur Unzueta Zorrozua Cederna Garalurreko mendialdeko elikadura eta dinamizazio teknikariak.
Atalluko lehen azokaren ondoren, datorren asteetan, beste herri askotatik pasatuko da ekimen ibiltaria. Hurrengo hitzordua maiatzaren 8an izanen da Lekunberrin. Ondoren Gorriti (Larraun), Goizueta, Leitza, Latasa (Imotz), Basaburua, Areso eta Beuntzaren (Atetz) txandak iritsiko dira. “Aurreko urteetan bezala, elikagaiak eta elikagaiak ez direnak izanen dira eskaintzan, eta azoka bakoitzean 25-30 postu artean egonen dira”, dio Unzuetak. Denetarik topatuko dute hurbiltzen direnek: arrautzak, gazta eta esnekiak, txorizo eta saltxitxoi ekologikoa, ogia, sasoiko barazki freskoak, garagardoa, txokolate artisaua… “Gure inguruko ekoizleak ikusarazten saiatzen gara, baina eskualdean ekoizten ez diren produktu zehatz batzuen kasuan, beste herri batzuetatik ere badatoz zenbait ekoizle”, gehitu du.
Hiru helburu nagusiri erantzuteko asmoz abiatu zuten azoka ibiltaria: tokiko ekoizle eta artisauen ikusgarritasuna bultzatzea, zuzeneko salmentarako espazioa eskaintzea eta elikaduraren bueltako agente desberdinen arteko sinergiak sortzea. Pozik daude bultzatzaileak orain arte izandako erantzunarekin. “Ekoizleek diotenez, inguruko komertzio eta dendetatik geroz eta gehiago deitzen diete haien produktuak eskatzeko, eta pedagogiari eta kontsumo arduratsuari begira ere lanketa egiten ari gara azoka bidez”, amaitu du Unzuetak.
2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin... [+]
Gasteizko Basaldea etxaldean dago kokatuta Soilik nekazaritza birsortzaileko proiektua, Abetxuko auzoan, eta Jaime Garcia, Joseba Vigalondo eta Javier Chaves dira bultzatzaileak. “Lehen sektorean, eredu agroekologikoan inkorporazio berriak bultzatzea da gure helburua,... [+]
Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]
Donostiako Amara auzoko Izko ileapaindegi ekologikoak 40 urte bete berri ditu. Familia-enpresa txikia da, eta hasieratik izan zuten sortzaileek ile-apainketan erabiltzen ziren produktuekiko kezka. “Erabiltzaileen azalarentzat oso bortzitzak dira produktu gehienak, baina... [+]
Ubidekoak (Bizkaia) dira Imanol Iturriotz eta Aritz Bengoa gazteak. “Lagunak gara txikitatik, eta beti izan dugu buruan abeltzaintza proiektu bat martxan jartzeko ideia”, azaldu du Iturriotzek. Nekazaritzari lotutako ikasketak izan ez arren, baserri munduarekin eta... [+]
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.
Mauleko Euskalduna ostatuak urteak daramatza Zuberoako etxe ekoizle txikien produktuekin lanean, eta hiriburuko ostatu parean eraikin bat erosi zutenean proposamena egin zien laborari horiei berei: zergatik ez ireki hurbileko ekoizleen saltokia bertan? “Motibatuta zegoen... [+]
Pandemiaren ondorengo testuinguruan, elikadura –ustez oinarrizko eskubide den hori– lantzeko mugitzen hasi zen talde bat Gasteizen. “Militantzia esparruan beste gaiak jorratzen ari ziren ordurako, etxebizitzarena kasu, baina elikadura ardatz hartuta ez zegoen... [+]
Errezilera bizitzera joan eta sagarrondoak landatu zituen Satxa Zeberiok, Bio-K proiektuaren bultzatzaileak, duela zenbait urte. “Iritsi zen sagarrekin zerbait egiteko momentua, eta sagar zukua eta sagardoa ekoizteari ekin genion orduan”, azaldu du. 2015ean sortu... [+]
Urteak daramatza Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkarteak (BLE) bioaniztasun landatuaren inguruan lanean. “Hainbat proiekdu ditugu abian, eta horietako bat baratzeko hazien ingurukoa da”, azaldu du Nico Mendiboure Hazi Sareko kideak. Duela lau bat urte hasi... [+]
Nekazaritzan trebatzeko eta proiektu propioak abiatu aurretik ekoizpenean eta merkaturatzean norbere burua probatzeko, abian dira gurean nekazaritzako hainbat test gune. Araban, 2023an abiatu zuten Aleko nekazaritzako test gunea, baina, antzeko egitasmo gehienekin alderatuta,... [+]
Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]
Urteak daramatza martxan Ipar Euskal Herrian Trebatu elkarteak, laborantzan proiektua abiatu nahi duten pertsonek aurrez trebatzeko aukera izan dezaten. Ipar Euskal Herriko proiektua eredutzat hartuta eta ideia berari tiraka, Gipuzkoan ere izen bereko elkartea sortu dute aurten... [+]