Ehundaka polizia agente gerturatu dira asteazkenean, irailak 5, Kolonia eta Akisgranen (Alemania) artean dagoen Hambacheko hariztira. Basoa hustu asmoz martxan jarritako operazio polizialari aurre egiten ari dira hainbat ekintzaile, eremua defendatzeko helburuarekin okupatuta baitago hariztia 2012 urtetik. Urtero egiten dituzte zuhaitz mozketak Hambacheko basoan, baina aurtengo planak okupatutako baso eremuaren gehiengoan esku-hartzea aurreikusten du.
Arnsberg (Alemania) barrutiko gobernuak Hambacheko meategiko plan operatibo nagusia onartu izanak alarmak piztu zituen ekintzaile ekologisten artean, planak ahalbidetu egiten baitio RWE enpresari urritik aurrera zuhaitz mozketa gehiago egitea. Honek, bertako biztanleek ohartarazi bezala, basoaren zati zaharrenak suntsitzea eta zuhaitzetako etxeetatik jende asko kaleratzea eragingo luke.
Abuztuaren 13a orduko idatzi bat egin zuten publiko Hambacheko basoko bizikideek. Bertan, urrian hasiko den inausketa denboraldia baino lehen eremua husteko ahaleginak egingo ziren susmoa agertzen zuten. Bi aste eskasen bueltan, abuztuaren 28an, poliziak bortizki hustu zuen belardiko kanpamendua, eraikin ugari suntsituz bidean eta hamabost pertsona atxilotuz. Biharamunean, abuztuaren 29an, manifestazioa egin zuten. Ez da astebete pasa eremua hustu asmoz polizia itzuli den arte.
Beraiena merkaturatzeko errekurtso naturalak lurretik ateratzearen kontra egitera bakarrik mugatzen ez den borroka dela adierazi dute Hambacheko basoko bizikideek, “alternatiba positiboago bat eraikitzea” ere bilatzen baitute eremuaren okupazioaren bitartez. Horretan dihardute orain bost urtetik hona, hamarkadetan zehar jendea basoaren suntsiketaren aurka agertu bada ere, 2012an eman baitzen eremua okupatzera pausua. Ordutik, zuhaitzetan eraikitako etxeetan bizi da jendea. Hambacheko basoan pertsonen arteko erlazioak “elkartasunak, komunitateak eta jasangarritasunak” zuzentzen dituen bizimoduari ematen diote balioa. Basoaren defentsa, baina, bertako egunerokotasunean presente dagoen zerbait da.
Lignito edo ikatz arrea ateratzeko lur azaleko hiru meategi daude Hambachen, eta bertatik ustiatzen duena erreta argindarra sortzen du RWE enpresak. Meategia etengabe ari dira hedatzen, eta dagoeneko basoaren hiru laurden jan dituela kalkulatzen da. Alemaniako basorik zaharrenetarikoa denaren milaka urtetako eboluzioa epe motzean suntsitzen ari dira.
Basoaren suntsipenaren bitartez mundu osoa kaltetzen dela ohartarazten dute ekintzaileek. Izan ere, Hambacheko hiru meategiek eta Rhenaniako bost zentral elektrikoek, Alemaniako karbono dioxidoaren herena isurtzen dute. Berotegi-efektua eragiten duen gasa izanik, mundu osoko klima aldaketan daukan eragina kontuan hartzekoa da.
Iazko zuhaitz mozketa deboraldiaren ataritan ere egin zuten basoa defendatzeko deialdia Hambacheko bizikideek. Hemen deialdi haren bideoa:
AEBetako Ozeanoko eta Atmosferako Administrazio Nazionalaren (NOAA) ikerketaren emaitza zabaldu du Nature Climate Change aldizkariak: bereganatzen zuen karbono dioxido eta metano kopurua baino gehiago isurtzen du orain tundrak.
Brasilen suteek 30,86 milioi hektarea baso eta eremu natural suntsitu zituzten iaz, Italia osoaren azalera baino gehiago. Suteek %79ko igoera izan zuten 2023arekin alderatuta, Fire Monitorren ikerketa batek agerian utzi duenez.
Inor ez ala denok. Klima larrialdia inork ez pairatzeko aldaketak bideratu ezean, behintzat guztiek pairatu dezagula. Zuk –irakurle–, nik –Jenofa–, haiek –pobreak– eta haiek –aberatsak–. Satisfaziorik ez zidaten eragin Los... [+]
Hodeiak murrizten ari dira eta horrek eragin nabarmena du klima-aldaketan, NASAko ikertzaile-talde batek ondorioztatu duenez. Terra satelitearen datuak aztertuta, ikusi dute azken 20 urteetan, pixkanaka, baina etengabe, murriztu dela hodeien estaldura. Amerikako Batasun... [+]
Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
220km/h baino abiadura handiagoko haize-boladek astindu dute Frantziako kolonia den Mayotte uhartea. Funtsezko azpiegiturak suntsitu, eta irlaren zati handi bat inkomunikaturik utzi du; biktimen zenbaketa zaildu du horrek. “Premiazko neurriak” hartuko dituela iragarri... [+]
Plastiko kutsadurari konponbide bat adosteko goi-bilera zikloa bukatu berri dute, Hego Koreako Busan hirian iragandako bosgarren gailurrean ere porrot eginda: hitzarmenik adostea ez dute lortu, nagusiki plastiko esportatzaile handiek negoziaketak oztopatu dituztelako. Bitartean,... [+]
Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.
Azken hamar urteetan turismoak eragindako CO2 isurketen emendioa ekonomia orokorrarena baino bi aldiz handiagoa izan da. Nature Communications aldizkari zientifikoak abenduaren 10ean plazaratu ikerketaren emaitzak dira.
Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]
Bide honetatik jarraituta, mende amaierarako, 5.000 milioi pertsona baino gehiago biziko dira lur idorretan. Arazo humanitario, ekonomiko eta sozial ugari eragingo lituzke horrek.
Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]
Hegosudandar gehienak txirotasun larrian bizi izan dira azken bi mendeotan gutienez, eta zoritxarrez, estatu independente bihurtzeak ez die egoera hobetu, munduko herrialde txiroena baita, hainbat gerra tarteko. Testuinguru oso hauskor horretan klima aldaketak zailtasun berri... [+]
Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]