Urte asko dira nazioarteko selekzioen arteko lehiaketarik (Olinpiar Jokoak, Mundialak…) ez dudala jarraitzen. Indiferentzia, nekea, atsekabea… eta amorru punttu bat ere eragiten didate. Eta ondorioz, ez ikustea da geratzen zaidan alternatiba.
Horren arrazoia ez da kirola ez gustatzea edota lehiaren aurkakoa izatea. Gure selekzioari, euskal selekzioari, parte hartzen ez diotela uzten baizik. Hain justu beste selekzio batzuek (Espainiakoak zein Frantziakoak) ukatzen digute ofizialki parte hartzea. Eta euskal selekzioa ez da debeku hori jasaten duen bakarra: Katalunia, Galizia, Korsika, Bretainia…
Euskal selekzioaren aldeko hainbat mugimendu ezagutu izan ditut gaztarotik, nagusiena ESAIT-ek egindako lana izanik. Zenbait estrategia jarraitu izan dira. Baina oraindik ez da lortu euskal selekzioen ofizialtasuna. Eta euskal kirolariek oraindik ez dute euskal selekzioarekin lehiatzeko aukerarik. Urtean behin, asko jota, lagunarteko sinbolikoak jokatzeko ez bada, noski…
Uda honetan jokatu den Eurokoparen harira, “normalizazioa” izan da askotan entzun dudan hitzetako bat. Pauso positibotzat hartu da, Euskal Herrian ere, jendea Espainiako kamisetak jantzita ibiltzea, beldurrik gabe, pantaila handiak jartzea hirietan La Roja-ren partiduak ikusteko… Ados. Baina normaltasunaren beste erdia falta da: euskal selekzioa ere ofizial izatea, nazioarteko lehiaketetan parte hartu ahal izatea, eta euskal selekzioaren zaleok ere, kamiseta berdeak jantzita, pantaila handietan gure selekzioaren partiduak ospatu ahal izatea.
Ez dugu aparteko ezer eskatzen. Gure bizilagunek duten eskubide berberak izatea soilik. Gure sentitzen dugun selekzioak jokatzeko eskubidea izatea eta guk animatu ahal izatea. Hori egin ezean, normaltasuna erabat hankamotz geratzen baita, normala ez den zerbait normalizatzen ariko baikinateke…
Bi aldeen arteko kontu bat dela hau dena, bi aldeek adostu beharrekoa, izan da entzun dudan beste argumentuetako bat. Baina ez dute esaten bi alde horien arteko harremana ez dela berdinen artekoa. Euskal Herria eta Espainiaren artekoa ez baita Espainiak Italia, Portugal, Suedia edota Txekiarekin duen harremanaren parekoa. Gure kasuan, alde bat bestearen gainetik baitago. Alde batek bestearen eskubideak ukatzen baititu. Arrain handiak txikiak jaten dituen bezala. Espainia baita euskal selekzioaren parte hartzea debekatzen duena. Aspaldiko doinuak dira: bandera, hizkuntza, kultura zein selekzio bakarra.
Ironikoa da Espainiako selekzioa jarraitzen, animatzen ez dugunoi edota Espainiaren garaipenak ospatzen ez ditugunoi anti-espainolak izateaz akusatzea. Errealitatean, eurak baitira anti-euskaldunak, gure selekzioa debekatzen diguten heinean
Eta kuriosoa da, nola espainiar zaleek guri etengabe eskatzen diguten euren eskubideak errespetatzeko. Ados. Baina, eta eurek noiz errespetatu behar dituzte gure oinarrizko eskubideak? Euskal selekzioak ez baitu beste selekziorik debekatzen. Alderantziz, baizik. Espainiakoa da beste selekzioak debekatzen dituena. Espainiar sentitzen direnek euren selekzioa animatu dezakete, lehiaketetan normal parte hartu baitezake. Euskal herritar sentitzen garenok ez daukagu aukera hori, ukatua zaigulako.
Ondorioz, ironikoa da Espainiako selekzioa jarraitzen, animatzen ez dugunoi edota Espainiaren garaipenak ospatzen ez ditugunoi anti-espainolak izateaz akusatzea. Errealitatean, eurak baitira anti-euskaldunak, gure selekzioa debekatzen diguten heinean.
Espainiako Estatuak zergatik ez du egiten Erresuma Batuak bezala? Non Eskozia eta Gales, esaterako, euren selekzio propioekin lehiatu daitezkeen inolako arazorik gabe, estatu independenteak ez diren arren. Zergatik han posible dena, ez da hemen aplikatzen? Zergatik ez du Espainiak bera egiten eta denoi eskubide berdintasuna bermatu, arazoa konponduta? Borondate politikoko kontu bat da. Politikoki konpondu beharrekoa. Ezin dugu pisu dena kirolariengan (soilik) jarri… Eta gizarte gisa ere, aldarrikapen honen harira gehiago mugitu beharko ginatekeela iruditzen zait.
Ez dakit zehazki ze bide-orri jarraitu beharko genukeen. Baina badakit zein ez den bidea: egungo egoera normaltzat jotzea, eta gure selekzioa debekatzen duen selekzioa animatzea. Eta zentzu honetan, erabat ulergaitza egiten zait (ustez) euskal selekzioaren alde dagoen jendea, Espainiako selekzioaren garaipenak ospatzen ikustea. Herri txiki oso euskaldunetan ere bai. Duela 30 urte zein gaur egun. Hori justifikatzeko hamaika aitzakia asmatuz (entrenatzaile euskalduna dute; Realeko zein Athletic-eko jokalariek jokatzen dute; gertukoak dira…).
Ez dakit nola azaldu hori. Agian (ustez) euskal selekzioaren aldekoak diren horiek ez dira horrela benetan, eta La Roja-rekin ezkutuan mantentzen saiatzen diren euren espainiartasuna azaleratzen (eta azeleratzen) zaie? Edo hainbeste galdu dugu iparra, non benetan euskal selekzioaren aldekoak ere, gure selekzioa debekatzen duen selekzioa animatzeraino iritsi diren? Espainiar sentitzen den jendeak Espainiako selekzioa animatzea normala da. Baina zenbat dira halakoak herri txiki euskaldunetan? Batzuk betikoa esango dute: kirola eta politika ez direla nahastu behar. Baina, zoritxarrez, politikak denean eragiten du, eta kontu honek oso gutxi du kiroletik, erabat afera politikoa den heinean.
Ez da nire asmoa bakoitzak zein selekzio animatu behar duen esatea. Ezta gutxiago ere. Baina zer pentsatu handia eman behar ligukeen gaia da. Hausnarketa sakona eskatzen duena. Gure selekzioa debekatzen duen selekzioa animatuz, inoiz ez baitugu euskal selekziorik izango.
Aitor Irigoien Odriozola
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]
Sare Herritarrak antolatuta, pasa den urtarrilaren 11n Bilboko kaleak bete zituen manifestazio jendetsuaren ondoren, berriz sortu da eztabaida, euskal presoei salbuespen legeriarik aplikatzen ote zaion. Gure iritzia azaltzen saiatuko gara.
Espetxe politikan aldaketa nabarmena... [+]
Duela gutxi think tank izateko jaioa omen den Zedarriak bere 6. txostena aurkeztu zuen. Beren web orrialdean azaltzen dutenaren arabera, zedarriak ebidentea ez den bidea topatzeko erreferentziak dira. Hots, hiru probintzietako jendarteari bidea markatzeko ekimena. Agerraldi... [+]
Heldu zaigu EAEn 2025-26 ikasturterako ikastetxeetan matrikula egiteko garaia, eta etxe askotan etxeko txikienak urrats berria emango du hemendik gutxira, irailean, eskolaratzea, alegia. Euskal Eskola Publikoaz Harro Topaguneko kideok apustu sendoa egiten dugu eskola publikoaren... [+]
Araba, Bizkai eta Gipuzkoarako Hezkuntza Lege berria onartu zenetik, aurrerantzean hezkuntza doakoa izango dela behin eta berriro entzuten/irakurtzen ari gara. Eragile desberdinei entzun diegu, baita Hezkuntza Sailari ere, eta hedabideei eskaintzen dizkiegun elkarrizketatan... [+]
Hilabetearen hasieran egin zuen EH Bilduk III. Kongresua, Iruñean. “Ez ohiko ondorioak” ateratzeko balio duen “ohiko kongresua” omen da, edo horrela jaso dute behintzat Zutunik ponentzian, zuzendaritzak proposatu eta militantziak aho batez onartu... [+]
Otsailaren 3an hasi da gure umeak eta gaztetxoak eskoletan aurre-matrikulatzeko garaia, eta urtero bezala gogoratu nahi genizueke zergatik ez zaigun ideia ona iruditzen erlijioan matrikulatzea. Iaz artikula bukatzen genuen esanez “askori idazki hau ezaguna egingo zaizue,... [+]
Tranbia txiki Arratia Institutuko Guraso Elkartetik pantailen erabileraren inguruko hausnarketa bultzatu nahi dugu ikas komunitatean.
Azkenaldian kezka handia dago ume eta nerabeengan pantailek duten eragina dela eta. Ardura hori etxeko erabileratik eskola eta institutuetako... [+]
2021ean hasi ginen Guggenheim Urdaibai proiektuaren inguruko lehen oihartzunak entzuten…Bai ala bai egingo zela esan zigun orduko Unai Rementeria ahaldun nagusiak. Bere esanak indartzeko, 40 milioi euro utzi zituen “blindatuta” museoak eraikitzen zirenerako... [+]
"(Oiongo osoko bilkuraren) helburua argia da, legez legitimatzea tramitazioan irregulartasun nabarmenak dituzten megaproiektu energetikoak"
Joan den asteazkenean egun gogorra eta desatsegina bizi izan genuen, ez bakarrik Labrazarentzat, baita zentral eoliko,... [+]
Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]
Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]
Getxoko Epaitegiak Europa ikastetxeko 4 urteko haurren kasua artxibatu izanaren berri izan dugu aste honetan. Horrek zera galdetzera garamatza: instantzia judizialak, polizialak… prest al daude haurren eskaerei erantzuteko? Benetan babesten al dira gure adingabeak... [+]
Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]
Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]