Urte asko dira nazioarteko selekzioen arteko lehiaketarik (Olinpiar Jokoak, Mundialak…) ez dudala jarraitzen. Indiferentzia, nekea, atsekabea… eta amorru punttu bat ere eragiten didate. Eta ondorioz, ez ikustea da geratzen zaidan alternatiba.
Horren arrazoia ez da kirola ez gustatzea edota lehiaren aurkakoa izatea. Gure selekzioari, euskal selekzioari, parte hartzen ez diotela uzten baizik. Hain justu beste selekzio batzuek (Espainiakoak zein Frantziakoak) ukatzen digute ofizialki parte hartzea. Eta euskal selekzioa ez da debeku hori jasaten duen bakarra: Katalunia, Galizia, Korsika, Bretainia…
Euskal selekzioaren aldeko hainbat mugimendu ezagutu izan ditut gaztarotik, nagusiena ESAIT-ek egindako lana izanik. Zenbait estrategia jarraitu izan dira. Baina oraindik ez da lortu euskal selekzioen ofizialtasuna. Eta euskal kirolariek oraindik ez dute euskal selekzioarekin lehiatzeko aukerarik. Urtean behin, asko jota, lagunarteko sinbolikoak jokatzeko ez bada, noski…
Uda honetan jokatu den Eurokoparen harira, “normalizazioa” izan da askotan entzun dudan hitzetako bat. Pauso positibotzat hartu da, Euskal Herrian ere, jendea Espainiako kamisetak jantzita ibiltzea, beldurrik gabe, pantaila handiak jartzea hirietan La Roja-ren partiduak ikusteko… Ados. Baina normaltasunaren beste erdia falta da: euskal selekzioa ere ofizial izatea, nazioarteko lehiaketetan parte hartu ahal izatea, eta euskal selekzioaren zaleok ere, kamiseta berdeak jantzita, pantaila handietan gure selekzioaren partiduak ospatu ahal izatea.
Ez dugu aparteko ezer eskatzen. Gure bizilagunek duten eskubide berberak izatea soilik. Gure sentitzen dugun selekzioak jokatzeko eskubidea izatea eta guk animatu ahal izatea. Hori egin ezean, normaltasuna erabat hankamotz geratzen baita, normala ez den zerbait normalizatzen ariko baikinateke…
Bi aldeen arteko kontu bat dela hau dena, bi aldeek adostu beharrekoa, izan da entzun dudan beste argumentuetako bat. Baina ez dute esaten bi alde horien arteko harremana ez dela berdinen artekoa. Euskal Herria eta Espainiaren artekoa ez baita Espainiak Italia, Portugal, Suedia edota Txekiarekin duen harremanaren parekoa. Gure kasuan, alde bat bestearen gainetik baitago. Alde batek bestearen eskubideak ukatzen baititu. Arrain handiak txikiak jaten dituen bezala. Espainia baita euskal selekzioaren parte hartzea debekatzen duena. Aspaldiko doinuak dira: bandera, hizkuntza, kultura zein selekzio bakarra.
Ironikoa da Espainiako selekzioa jarraitzen, animatzen ez dugunoi edota Espainiaren garaipenak ospatzen ez ditugunoi anti-espainolak izateaz akusatzea. Errealitatean, eurak baitira anti-euskaldunak, gure selekzioa debekatzen diguten heinean
Eta kuriosoa da, nola espainiar zaleek guri etengabe eskatzen diguten euren eskubideak errespetatzeko. Ados. Baina, eta eurek noiz errespetatu behar dituzte gure oinarrizko eskubideak? Euskal selekzioak ez baitu beste selekziorik debekatzen. Alderantziz, baizik. Espainiakoa da beste selekzioak debekatzen dituena. Espainiar sentitzen direnek euren selekzioa animatu dezakete, lehiaketetan normal parte hartu baitezake. Euskal herritar sentitzen garenok ez daukagu aukera hori, ukatua zaigulako.
Ondorioz, ironikoa da Espainiako selekzioa jarraitzen, animatzen ez dugunoi edota Espainiaren garaipenak ospatzen ez ditugunoi anti-espainolak izateaz akusatzea. Errealitatean, eurak baitira anti-euskaldunak, gure selekzioa debekatzen diguten heinean.
Espainiako Estatuak zergatik ez du egiten Erresuma Batuak bezala? Non Eskozia eta Gales, esaterako, euren selekzio propioekin lehiatu daitezkeen inolako arazorik gabe, estatu independenteak ez diren arren. Zergatik han posible dena, ez da hemen aplikatzen? Zergatik ez du Espainiak bera egiten eta denoi eskubide berdintasuna bermatu, arazoa konponduta? Borondate politikoko kontu bat da. Politikoki konpondu beharrekoa. Ezin dugu pisu dena kirolariengan (soilik) jarri… Eta gizarte gisa ere, aldarrikapen honen harira gehiago mugitu beharko ginatekeela iruditzen zait.
Ez dakit zehazki ze bide-orri jarraitu beharko genukeen. Baina badakit zein ez den bidea: egungo egoera normaltzat jotzea, eta gure selekzioa debekatzen duen selekzioa animatzea. Eta zentzu honetan, erabat ulergaitza egiten zait (ustez) euskal selekzioaren alde dagoen jendea, Espainiako selekzioaren garaipenak ospatzen ikustea. Herri txiki oso euskaldunetan ere bai. Duela 30 urte zein gaur egun. Hori justifikatzeko hamaika aitzakia asmatuz (entrenatzaile euskalduna dute; Realeko zein Athletic-eko jokalariek jokatzen dute; gertukoak dira…).
Ez dakit nola azaldu hori. Agian (ustez) euskal selekzioaren aldekoak diren horiek ez dira horrela benetan, eta La Roja-rekin ezkutuan mantentzen saiatzen diren euren espainiartasuna azaleratzen (eta azeleratzen) zaie? Edo hainbeste galdu dugu iparra, non benetan euskal selekzioaren aldekoak ere, gure selekzioa debekatzen duen selekzioa animatzeraino iritsi diren? Espainiar sentitzen den jendeak Espainiako selekzioa animatzea normala da. Baina zenbat dira halakoak herri txiki euskaldunetan? Batzuk betikoa esango dute: kirola eta politika ez direla nahastu behar. Baina, zoritxarrez, politikak denean eragiten du, eta kontu honek oso gutxi du kiroletik, erabat afera politikoa den heinean.
Ez da nire asmoa bakoitzak zein selekzio animatu behar duen esatea. Ezta gutxiago ere. Baina zer pentsatu handia eman behar ligukeen gaia da. Hausnarketa sakona eskatzen duena. Gure selekzioa debekatzen duen selekzioa animatuz, inoiz ez baitugu euskal selekziorik izango.
Aitor Irigoien Odriozola
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Azaroaren 19a komunaren munduko eguna da. Gaur oraindik ere, XXI. mendean, langile askok, hemen, Euskal Herrian bertan, ez daukate haien lanaldietan komuna erabiltzeko eskubidea. Horren adibide dira garraioko langile asko.
Komunak osasun publikoaren giltzarria dira, eta... [+]
Etxebizitzaren auzia aspalditik datorren egiturazko arazoa da. Giza eskubidea izan behar lukeena, gehienez ere eskubide subjektiboa baino ez da. Iruzurra dela diot instituzio eta alderdi politiko guztiek hitz politak esan arren, ez diotelako muinari heltzen. Egun, enpresa... [+]
Eskola publikoko eragile gehienen kontra EAEn onartu den Hezkuntza Lege berriak irakaskuntza kontzertatuaren doakotasuna bermatzea du helburu, beti ere botere publikoen finantzaketaren bidez, jakina. Espainiako Estatuan ere gobernukideek... [+]
Azaroaren 15ean Errenteria-Oreretan Euskal Herria Digitala osatzen dugun eragileek antolatutako hirugarren jardunaldiak egingo ditugu. Autodefentsa digital feminista lantzeko tailer bat eta digitalizazio demokratikoa oinarri izango duen hitzaldi bat izango dira... [+]
Aste batzuk daramatzagu hedabide eta sare sozial guztietan Iñigo Errejoni indarkeria matxista batzuengatik egindako akusazioei buruzko iritziak entzuten. Horrekin batera, eztabaida asko sortzen ari dira: nola salatu behar dugun emakumeok, nolakoak izan behar duten gure... [+]
Badira hauteskundeek erabaki politikoei legezko izaera emateko baino ez dutela balio diotenak. Eta ez dira gutxi horrela pentsatzen dutenak. Bale, baina horrekin gauza asko esaten dira, besteak beste, benetako agintea, boterea, joko horretatik kanpo dagoela.
Baina –nire... [+]
Azken hamarkadotan euskalgintzan jardun izan dut, dela helduen euskalduntzean AEKn, dela hizkuntza-eskubideen defentsan Behatokian, dela euskararen normalizazioaren alde Euskalgintzaren Kontseiluan. Den-denetan egokitu zait euskalgintza edota herrigintza auzitan jartzen zutenen... [+]
Dakigunez, Hego Euskal Herriko Independentismo Instituzionalak ibilbide-orri jakin bati ekin dio. Espainiako Estatuarekin itun berri bat sinatzea. Bide horrek zenbait aldagai ala premisa nagusi erabiltzen ditu. Hala nola: PSOE ezkerreko alderdia da; Espainiako Estatua... [+]
Batzuetan, mehatxua behar izaten dugu arriskuan dagoenaren garrantziaz jabetzeko. Eta mehatxu horren tamainaren araberakoa izaten da balizko erasoari erantzuteko barruan sentitzen dugun indarra. Konturatu orduko, zeure burua ikusten duzu lanean, buru-belarri, galtzeko arriskuan... [+]
Agorrilaren 27an igorri nizuen gutunean, irailaren 10eko auzian euskaraz deklaratzeko asmoa nuela adierazi nizuen. Auzi honen hastapenean, epaile nagusiari euskaraz zekienez galdegin nion. Gutxiespenarekin ezetz erantzun zidan. Orduan, nere gutuna eskuratu zuenez frantsesez... [+]
Nekazari eta abeltzainentzat Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektoriala (EEBB LPS) irakurtzea etsigarria izan bazen –eta izan zen–, ez pentsa askoz alaiagoa izan denik 2023ko uztailean horri jarritako 4.217 alegazio-egileri emandako erantzunen txostena... [+]
Wikipedia.org-en arabera, Gish gallop (Gish-en lauhazka) edo falazien metrailadorea "eztabaida teknika bat da, aurkariari ahalik eta argudio gehienekin eraso egiten diona, argumentu horien zehaztasuna edo sendotasuna kontuan hartu gabe", eta albo-ondorio gisa... [+]
Terminoaren jatorria XIX. mendearen hasieran kokatzen da. Garai hartan, liberal ingelesen asmo inperialistek errusiarrekin talka egin zuten, Errusia Asian zabaltzen ari baitzen eta Ingalaterraren kolonizazio nahiak oztopatzen. Beren interesak babesteko, Ingalaterrak errusiarren... [+]
Juanje Soria abokatua urriaren 26an hil da, Iruñean. Foro Sozial Iraunkorreko kide ohiek Soria oroitu dute gutun honetan.
Asteartean EH sareko partaide batek Mozal Legearen bidez jasotako isun baten harira epaiketa izango du. Mendian, sarraskitu nahi dituzten mendi horietan ibiltzearren eta lurraldearen, lurraren, zaintzan eta defentsan aritzearren ertzaintzaren jazarpena jasan zuen. Beste behin... [+]