Guk sortutako plastikoak itsasoko fauna hiltzen du
Mediterraneoko eta Ozeano Bareko Itsas faunak dira munduan plastiko gehien irensten dutenak, Andaluziako unibertsitate batek egin duen ikerketaren arabera.
Mediterraneoko eta Ozeano Bareko itsas fauna da plastiko hondakinen kalteak gehien sufritzen dutena. Itsasoko animalientzat plastikozko hondakinen inpaktu handiena arrantza-aparailuekin egindako korapiloen bidez gertatzen da, hala nola tranpa hilgarria osatzen duten sareen bidez. animalien gorputz-adarretan korapilatzen diren hondakinek ere eragin handia dute, eta kasu askotan, lur gainean arnasa hartzea eragozten diete.
Plastikoa saretzearen ondorioz sortzen diren mikroplastiko txikiak, ustez elikagaiak direlakoan, jaten ditu espezie mota askok. Irenstean, digestio-hodia blokeatu eta animaliek hiltzeko arriskua dute. Abandonatutako hondakin bakoitza, araztegietan behar bezala birziklatzen edo iragazten ez den gramo bakoitza, itsasora iristen da. 4,8 eta 12,7 milioi tona metriko plastikozko hondakin metatzen dira urtero itsasoetan.
Ondorioak itsas dortoketan, zetazeoetan eta arrainetan
Almeriako Unibertsitateako ikerketa batek erakusten duenez, itsas faunak munduan plastiko gehien irensten duen itsasoak Mediterraneoa eta Ozeano Barea dira. Itsas dortoken heriotza eragiten duten plastikorik ohikoenak ondorengoak dira: zuriak (%66,60), zuntzak (%54,54) eta dentsitate txikiko polimeroak (% 39,09). Zetazeoetan: zuriak (% 38,31), zuntzak (% 79,95) eta poliamidak (% 49,60). Arrainetan: gardenak (% 45,97), zuntzak (% 66,71) eta poliesterrezko polimeroak (% 36,20). Oro har, zuntz argiko mikroplastikoak dira, ziurrenik, munduan itsas-fauna gehien kaltetzen dutena.
A ze fauna! atalaren lehen denboraldian, olatuz-olatu hainbat itsas izaki aurkeztu dizkizuet txoko honen traineruko kareletik. Ordea, bigarren denboraldiko nire lehen artikulua lagun bati gorazarre egin eta bere lanaren garrantzia azpimarratzeko erabili nahi dut:... [+]
Sentsibilizazio saioen, hitzaldien eta sare sozialen bidez aktibismo antikapazitista egiten du Juncal Cepedak (Irun, Gipuzkoa, 1986). Txikitan ez du erreferente desgaiturik izan, eta besteei laguntzeko eta erreferenteak sortzeko egiten du dibulgazioa. Sare sozialen bidez,... [+]
Itsasoaren heina 9,4 zentimetroz igo da azken 30 urteetan, baina guneka anitzez handiagoa da igoera –besteak beste, Pazifikoko eremu batzuetan 15 eta 30 zentimetro artekoa da–. Beroketa efektuko gasen isurketak ttipitzeko eta klima larrialdiari aurre egiten... [+]
Manuela Jauregi arrantzalea da eta duela 25 urtetik hona, bere senarrarekin batera olagarroa eta eguneko arraina harrapatzen aritzen da Getarian, Manuela itsasontzian. Mattin Jauregirekin mintzatu da ontzi barrutik, eta azken urteetan sumatu dituen aldaketak azaldu ditu.
Ozeano Barean, atoloi apalez osatuak, Marshall uharteak dira klima aldaketaren aurrean herrialde hauskorrenetakoak, itsas mailaren gorakadak zuzenki mehatxatzen dituelako. Bertako gobernuak egokitze plan sakon eta zehatz bat martxan jarri du, biztanleekin elkarlanean, behetik... [+]
Aixa Barbarin López urpeko arkeologoa da, eta, aitortu duenez, txiki-txikitatik izan nahi izan zuen arkeologoa. Hortaz, unibertsitatera joateko garaia iritsi zitzaionean, historia ikastea hautatu zuen, EHUn, eta arkeologian murgildu zen. Urpeko arkeologian aritzea, ordea,... [+]
2019an, Greziako Kasos uharteko uretan, ikerlan bat abiatu zuten Ikerketa Helenikoen Fundazio Nazionalak eta Greziako Kultura Ministerioak. Lanaren emaitza berriki jakinarazi dute: guztira, hainbat garaitako hamar ontzi-hondar aurkitu dituzte. Zaharrenak 5.000 urte inguru ditu... [+]
Zein gauza liluragarria argia sortzeko ahalmena izatea, ezta? Ipurtargiak, kakalardoen familiakideak, lehorreko izaki dirdiratsu ospetsuenak dira; baina itsasoan ere badira, ozeanoetan, distira egiten duten hainbat izaki biolumineszente.
Plastikozko 25.000 kilo bolatxo isuri zituen Galiziako kostaldean Toconao itsasontziak abendu hastapenean. Ordutik, kutsadura horrek euskal kostaldean ukan dezakeen eraginari aitzina hartzeko, Euskal Hirigune Elkargoa eta Eusko Jaurlaritza erne ezarri dira. Elkargoak,... [+]
Ozeanoaren sakonean dauden mineralak ustiatzeko urrats garrantzitsua egin du Norvegiako Parlamentuak: baimena eman du meatzaritza enpresek itsas sakona esploratu eta komertzialki ustiatu dezaten, gizakiak ukitu gabe duen munduko azken tokia. Zientzialariak eta ekologistak... [+]
Abenduaren 8an Portugalgo itsasoan zama galdu zuen itsasontziaren plastikozko bolatxoak dagoeneko Euskal Herrira iristen hasi dira. Erakunde ekologistek uste dute “premiazko neurri zorrotzak” hartu behar direla mikroplastiko horiek oso sakabanatuta daudelako.
Itsasontzi batek galdutako milioika ‘pellet’ iristen ari dira Galizia eta Asturiasko itsasertzera. AZTI-ko ikertzaileek kalkulatu dute datozen asteetan heldu daitezkeela euskal kostaldera, eta sortzen duten kutsaduraz ohartarazi dute. Jaurlaritzak itsasoan bildu nahi... [+]