Greba feminista orokorra Suitzan

  • Lau eremutan eragiten du grebak: hezkuntzan, lanean, zaintzan eta kontsumoan. Larunbatean, bestalde, Asanblada Internazional Transfeminista deitu dute Genevan.


2019ko ekainaren 14an - 15:19

Beste urte batez, beren eskubideen alde greba eginez, Suitzako emakumeek kaleak hartu dituzte ekainaren 14an. 1991ko emakumeen grebaz geroztik, aipatutakoa egun historikoa da bertako mugimendu feministarentzat: 1981ean Konstituzioan txertatutako emakumeen eta gizonen arteko berdintasun printzipioak hamar urtetan eraldaketarik ekarri ez zuela ikusirik, 1991n greban atera ziren 400.000 emakumetik gora Zurich-en. Ordutik, emakume suitzarrek urtero hartu ohi dituzte kaleak egun horretan.

Aurtengo greba deialdira dei eginez, ondokoa adierazi dute antolatzaileek: “Gure greba sistema kapitalista eta patriarkalak babesten duen edozein egiturazko zapalkuntza, diskriminazio eta biolentzia formaren kontra dago. Horregatik, arrazakeriaren, sexismoaren, homofobiaren eta transfobiaren aurka altxatzen gara. Emakume* migratuek gure herrialdean bizi duten diskriminazio bikoitzaren aurrean, elkartasunez borrokatzen dugu”. Lau eremutan egingo dute greba: hezkuntzan, lanean, zaintzan eta kontsumoan.

“Guk ekintzetan nahi dugu berdintasuna, eta gure kabuz erabaki nahi dugu gure bizitzen gainean. Hargatik, ekainaren 14an greba egingo dugu!”, adieraziz hasten da deia egiten duen manifestua. Sarrerari  jarraitzen dioten lerroetan, aldarrikapen zehatzak datoz zerrendaturik.

Aldarrikapenak

Martxoaren 8ko greba deialdiari jarraiki, Suitzako emakumeek ere bizitzak erdigunera ekartzearen beharra azpimarratu dute: “Zaintza lanak, ordainduak ala ordaindu gabeak, erdian jarri eta finantzatuko dituen politika ekonomikoa nahi dugu. Aitorpena eta etxeko lanen banaketa berdinzalea nahi ditugu, baita lanok baloratzea ekonomikoki eta aseguru sozialetan; gurasotasun baimenak eskatzen ditugu gure sema-alabak eta gaixorik dauden senideak zaintzeko, eta haur eta zaharren zaintza beharrei erantzungo dieten doako zerbitzu publikoak”.

Gutxi batzuen mesederako den sistema ekonomiko kapitalistaren gaineko eztabaida mahaigaineratzeko nahia ere azaleratu dute, adieraziz arriskuan jartzen duela klima, eta miseriara kondenatzen duela munduko biztanleriaren gehiengoa, emakumeak bereziki. Ildo horretan, gizon eta emakumeen* arteko soldata arrakala gainditzea exijitu dute: “Lan berdinagatik soldata berdinak nahi ditugu. Lan feminizatuak baloratzea nahi dugu, eta horiek justuki ordaintzea. Errenta duinak bermatuko dizkiguten aseguru sozialak nahi ditugu. Duintasunez bizitzea ahalbidetuko diguten soldatak nahi ditugu, erretiratzeko adina igo gabe”. Bestalde, soldatak jaitsi gabe lan jardunaren ordu kopuruak murriztea ere eskatu dute, “ordaindutako eta ordaindu gabeko lanak hobeto uztartzeko”. “Geure gain hartu eta banatu nahi ditugu eginbehar familiar eta sozialak. Bizitzeko denbora nahi dugu!”, aldarrikatu dute.

Emakume migratzaileen egoeran ere hobekuntzak exijitu dituzte: “Beste herrialde batzuetatik gatozenok babestuko gaituen estatutu erregularizatua eta legeria nahi ditugu (…) Bertan geratzeko eskubidea izan dezaten exijitzen dugu”. Horrez gain, beren migrazio prozesuan indarkeria psikologiko, fisiko eta sexuala pairatu dutenentzat babes neurriak ere eskatu dituzte.

Sexuari eta genero identitateei dagokienez, erabakitzeko eskubidea aldarrikatu dute. “Gure gorputz eta bizitzak errespetatuak izan daitezen exijitzen dugu, eta indarkeria sexista eta LBTQIfobia gaitzesten dugu”. Emakumeak* beren gorputzen burujabe direla defendatu dute baita, eta abortua, kontrazepzioa eta genero trantsizio aldaketak doakoak izatea eskatu dute.

Hezkuntza ere hartu dute hizpide: “Eskolak, unibertsitateak eta gainontzeko formazio zentroak emantzipaziorako eta izpiritu kritikoen heziketarako tokia izatea nahi dugu, non berdintasunean, onespenean, sexu eta genero identitate aniztasunean eta elkarrekiko errespetuan heziko den”.

Nola ez, indarkeria matxistarekin amaitzeko neurriak ere exijitu dituzte. Indarkeriaren aurrean prebentzio plan nazional bat eskatzeaz gain, kultura, hedabide eta iragarkien bidez indartzen diren genero estereotipoak desagerrarazteko beharra mahaigaineratu dute. “Denontzako eskubide berdintasuna bermatzen duen jendarte batean libreki bizitzeko eskubidea aldarrikatzen dugu; jendarte solidario, berdinzale eta libre bat, indarkeriarik eta feminizidiorik gabekoa”.

Asanblada Internazional Transfeminista

Greba egunaren biharamunean, ekainaren 15ean, Asanblada Internazional Transfeminista deitu dute Genevan. Adierazi dutenez, asanblada baliatu nahi dute munduko beste herrialdeetako feministak ezagutzeko, elkarrengandik ikasteko, esperientziak trukatzeko eta harreman sareak ehuntzen jarraitzeko.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Feminismoa
Victoria Woodhull, lehen hautagaia

New York, 1870eko apirilaren 2a. New York Herald egunkariak Victoria Woodhull (1838-1927) ekintzaile eta brokerraren eskutitz bat argitaratu zuen, 1872ko AEBetako presidente hauteskundeetarako hautagaitzaren berri emanez. Inoizko hautagai gazteena zen; 34 urte izango zituen... [+]


Emakume* Abertzaleen X. Topaketa egingo dute azaroaren 16an Laudion

Egun osoko egitarauarekin elkartuko dira, eta Euskal Herria feministaranzko bidean, nondik, nora eta nola trantsitatu nahi duten zehazten jarraitzeko konpromisoa berretsi nahi dute.


2024-09-24 | ARGIA
Musika munduko emakumeen erantzuna Alex Sarduiri: “Ikusi nahi ez duena baino itsuagorik ez dago”

Musikan inoiz ez dela diskriminaziorik egon adierazi du Alex Sardui abeslariak, eta haserre erantzun diote Euskal Herriko musikagintzako emakumeek*, 150 lagunek sinaturiko komunikatuan: “Denbora asko daramagu tankera honetako egoerekin nazkatuta”. Barkamena eskatu du... [+]


2024-09-23 | Estitxu Eizagirre
Analisia
“Nahi duena izango da”

“Hankartean hau dauka baina berak erabakiko du neska edo mutila den” –guraso aurrerakoien modako esaldia–. Elkarrizketarik ez da sortzen plazan, ea bakoitzaren ustez “neska” edo “mutila” izatea zer ote den hankartean genital bat... [+]


“Migratzaileak autoan hartu eta Polizia egon zitekeen errepideak saihestuta eramaten nituen”

Pertsona migratzaile asko eraman ditu Aritzek bere autoan, Poliziak ez ditzan harrapatu, gaueko iluntasunean ez daitezen galdu eta batetik bestera seguru ibili daitezen. Bereziki gogoan ditu Irundik Hendaiara muga gurutzatzen lagundu eta etxean lotan izan zituen emakumea eta... [+]


2024-09-16 | ARGIA
Emakumeek gose greba hasi dute Irango espetxeetan, Aminiren hilketaren bigarren urteurrenean

Narges Mohammadi Bakearen Nobel Saridunak eta beste 33 preso politikok gose greba hasi dute irailaren 15ean. Gaur, irailak 16, bi urte dira Mahsa Amini emakume kurdua Irango Poliziaren jipoiaren ondorioz hil zela. Buruko zapia gaizki jarrita eramateagatik atxilotu zuten.


Ugalkortasunarentzat sendabelarrik ez

"Kaixo Garbiñe! Asko gustatzen zait egiten duzuna. Ugalkortasunarentzat sendabelar baten bila ari naiz baina zure liburuan ez dut aurkitu. Bizi naizen lekuan inork ez daki horri buruz”. Mezu hori jaso nuen hilabete dela Instagrameko pribatutik eta eragin... [+]


Olatz Dañobeitia
“Deigarria egiten zait euskal gatazkarekiko ikerketa mailan dagoen isiltasuna eta baliabide falta”

Martxoan aurkeztu zuen Olatz Dañobeitiak azken zortzi urteotan garatu duen lana, Militantzia eta errepresio politikoaren azterketa feminista bat: 90eko Ezker Abertzaleko emakumeen kasua tesia. Horren aitzakian, horretan sakontzeko, bildu gara Lekeition berarekin... [+]


Gorputz hotsak
“Oso arriskutsua da pentsatzea edonork irakatsi dezakeela zeinu hizkuntza”

Sarean lan egiteko elkar entzutea eta errespetatzea “nahitaezkoa” da Aitor Bedialaunetarentzat (Ondarroa, Bizkaia, 1991). Euskal Gorrak, Pertsona Gorren Elkarteen Euskal Federazioko presidentea zeinu hizkuntzaren kalitatea zaintzearen garrantziaz mintzatu da. Salatu... [+]


Zerbait mugitzen hasi da Hondarribian

Hondarribiko jai egun handian, Alarde tradizionalak eta Jaizkibel konpainia parekideak bat egin behar zuten lehen aldiz abiapuntuan, baina argazki hori saihesteko, tradizionaleko konpainia guztiak berandu joan dira hasiera puntura. Plantoak planto, ordea, lehen aldi ugari bizi... [+]


PiztuPower Nafarroako afrikar jatorriko emakume gazteak aktibismoan trebatzeko proiektua

Munduko Medikuak PiztuPower proiektu "eraldatzailea" abiarazi du, Nafarroako emakume afro-ondorengo gazteei laguntzeko eta aktibismoan trebatzeko etengabeko formakuntzaren bitartez.


“Orain arte alarde baztertzaileak okupatuak zituen espazioak partekatzen hasi beharko dira”

Hondarribiko Alarde tradizionala eta Jaizkibel konpainia desfilatzen aterako dira, urtero bezala, irailaren 8an. Baina orain arte EAJk gobernaturiko udala Abotsanitzek eskuratu du eta egin dituen aldaketek hautsak harrotu dituzte Alarde tradizionalean. “Konpainia guztiak... [+]


Eguneraketa berriak daude