Greba feminista burutu dute Ipar Euskal Herrian
Frantziako Estatu mailan bideraturiko greba feministari lotu dira Ipar Euskal Herriko sindikatuak eta talde feministak ere. Soldatapeko lanean, zaintzan eta kontsumoan bideratu dute greba.
Frantziako Estatu mailan antolaturiko bigarren greba feminista eguna izan da 2024ko martxoaren 8koa –lehena 1974an izan zen MLF Emakumeen Askapenerako Mugimenduak deiturikoa–. Aitzineko urteetan lan uztera deitzen zuten sindikatuek eta kolektibo feministek: gizon eta emakumeen artean den soldata arrakalaren heina irudikatzeko, 15:40etan uzten zuten lana emakumeek, konkretuki soldata ezberdintasuna dela eta, une horretatik aitzina kitorik ariko balira bezala dabiltzalako lanean –batez beste, %24 gutiago irabazten dute emakumeek–. Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoari dagokionez, grebaren deialdiarekin bat egin dute lekuko sindikatu eta talde feministek, baina ez zuten lehen aldia, 2018an eta 2019an Euskal Herri mailako deialdia egon zelako.
Soldatapeko lanaren arloan, zaintza lanetan eta kontsumoan bideratu dute greba, "berdintasuna lortzeko bidean, bakarrik [emakume feministon] ahotsek, oihuek eta ekintzek dituztelako gauzak mugiaraziko". Mezu hori zabaldu dute aho batez grebarako deialdiarekin bat egin duten 50 bat kolektibo feministek. Langile sindikatu guztiek bat egin dute mugimendu feministaren hitzorduarekin –CGT, CFDT, FO, CFE-CGC, CFTC, Unsa, Solidaires, FSU baita LAB ere Ipar Euskal Herrirako–. Arratsaldearekin batu dira Baionako Herriko Etxearen aitzinean sindikatuak, lekua mugimendu feministari utzi aurretik: 18:00etan abiatuko du talde feministek deituriko manifestazioa.
Aldarri andana plazara
Aldarri andana entzunarazi dituzte: soldata arrakalaren bukaera; zerbitzu publikoen babesa eta pribatizazioen bukaera; zaintzaren aitorpena eta banaketa justua; aborto eskubidea bermatzeko baldintzak; LGBTQI pertsonentzako aukera askatasun osoa; pertsona ezgaiztuen aurkako indarkeria sistemikoaren bukaera; indarkeria sexisten bukaera; txikitatik bideraturiko berdintasunaren aldeko hezkuntza eta eskuin muturraren gorakadaren aurkako borroka. Elkartasuna iparrorratz gisa jarriz, "bonbardaketa masiboen pean diren mundu mailako emakumeekilako" zein Frantziako Gobernuak bozkaturiko Immigrazio Lege arrazistaren mehatxupean diren papergabeei sostengua adierazteko eguna dute.
"Edozein greba mugimenduren helburua da aldarrikapen baten izenean traba eragitea. Gaur erakutsi nahi dut emazteek egiten, pentsatzen edo ekoizten dutena sobera itzalean egoten dela. Alta, emazteak geldituko balira, baloratua ez den guzti hori ez balute gehiago egingo, orduan jendarteak ez luke atxikiko", dio Amande Anin admnistrazio publikoko langile grebalariak. Begi onez ikusi du sindikatuek grebara deitu izana: "Lehenik, praktikoki, nik, alor publikoan lan egiten duen langile bezala, greba egin ahal izateko sindikatuen deia behar dudalako. Gisa berean, pentsatzen dut alor publikoko lanbide feminizatuetan diren langileei, ez balitz deialdi orokorrik izan ez zuten posibilitate hori ukanen. Orokorkiago, lan eremua diskriminazio, desoreka, baita bortizkeria leku ere izan daitekeelako, logikoa eta gutienekoa iduritzen zait sindikatuak posizionatzea. Gero, haien erakunde barnean diren botere harremanen galdezkatzearena beste istorio bat da… Beharbada haien ondoko helburua izango dute, nork daki?".
Sindikatuek jarritako hitzorduan da Geraldine Thiery tren gidaria. Aitzineko astean Frantziako Parlamentuak abortu askatasuna konstituzioan sartu izana adibidetzat harturik, argi dauka borrokaren bidez direla aitzinamenduak lortzen eta horregatik atera da karrikara, grebalari gisa. Bere gisa greban da Nathalie Bachacou irakaslea ere, ezinbestekotzat daukalako borroka egun hori. Soldata arrakala borrokatzeko beharra ikusten du: "Bi haur ditut, alaba bat eta seme bat… ez dut onartzen jakitea nire semeak alaba baino gehiago irabaziko lukeela lan bera eginez". Ondoan duen Maddi Saint-Estebean irakasleak zaintzaren banaketa justuagoa du aldarrikapenen artean: "Gaur Baionara etorri naiz, greba eginez, zaintzak dakarren karga mentala etxean utzi dut eta sekulako ona egiten du!".
Sindikatuen hitzordutik talde feministenera joango dira guztiak: Baionako Herriko Etxearen aitzinean dute hitzordua 18:00etan.
Lan kontu bat dela eta berrirakurri behar izan dut liburu zoragarri hau. Teoria, genealogia eta historia feminista batzen dituen liburu motz honek kritika ugari izango zituelakoan sarean begiratu eta, sorpresa! bakarra aurkitu dut, Irati Majuelok Berria-n idatzi zuena.
Iruñerriko mugimendu feministak elkarretaratzea egin du uztailaren 7an, bezperan izandako lau eraso salatzeko. Berriozarren eta Tuteran bi gizon atxilotu dituzte sexu abusuengatik.
Desiraren, genero identitatearen eta erotikaren ikuspegia zabaltzeaz mintzatu da Igor Nabarro sexologoa. Nerabezaroan muineko lesio bat izan zuen, eta hori dela-eta zalantzan jarri zituen maskulinitatea eta sexualitatea. Salatu du istripuaren ostean ez zuela inongo heziketa... [+]
Lau hamarkada luzeko ibilbidea du Euskal Herrian bolleren borrokak; garaiko lesbiana feministen oinordekoak dira. Desira eta identitate sexual hutsa baino askoz gehiago da bollerismoa: sistema zisheteropatriarkal eta koloniala borrokatzeko estrategia politikoa, gorputzetik eta... [+]
Kaleak bete dituzte LGTBI Komunitatearen Nazioarteko Egunean. Salatu dute erakundeek aurpegia garbitzen dutela keinu sinbolikoekin.
Ipar Euskal Herriko lehen Emakumeen Etxeak ateak zabalduko ditu ondoko hilabeteetan Urruñan. Ostegunean, ekainaren 27an, ukan dute sorrera finkatzeko biltzar nagusia eta horren berri eman digu Véronique de la Devèze militante feministak.
Askotariko lanak egin ditu Miren Gaztañagak antzerkian, zineman zein telebistan, baita dantza edo musikari lotutako proiektuetan ere. Txani Rodriguezen Los últimos románticos (Seix Barral, 2020) eleberrian oinarritutako pelikularen errodajea amaitu... [+]
Iaz, Señora Sariketa irabazi zuenean, Maider Arregik “inporta zaizkion jendea eta kausak” aipatu nahi izan zituen agurrean: “Infernu auzokoak, bollerak, marikak, AHTren kontra dabiltzan lagunak, okupazioaren aldekoak…”. Horiek denak eta... [+]
Aktibista intersexa* eta DJa da Marikarmen Free (Baena, Espainia,1984). 2003. urtean sistema psikiatrikoaren kontrako borrokan hasi zen, eta gaur egun bide beretik doa Insania kolektibokoekin. Martxoan, Iruñeko Katakraken egindako “Zapalkuntza psikiatrikoa eta... [+]
Lo que quede (euskaraz 'geratuko dena', Continta me tienes argitaletxea) liburuan bere senar ohiaren tratu txarrak eteteko prozesua harilkatu du eguneroko indarkeria matxisten kontakizunekin, eta bere bizitzako emakumeekin batera eraiki duen orainaldi gozagarriaren... [+]
Mallorca, 1968. Joana Maria Escartin historialaria jaio zen. 1989an esklerosi anizkoitza diagnostikatu zioten eta joan den maiatzaren 30ean hil zen jaioterrian, 56 urte zituela, hain zuzen, esklerosi anizkoitzaren nazioarteko egunean.
Ikasketak UIBn (Universitat de les Illes... [+]
Duela hilabete inguru, unibertsitateko kide gizonezko baten liburu aurkezpenean ginela, egoera bitxi samarra gertatu zitzaigun. Ekologiari buruzko liburua zen eta erreferentzien artean hainbat pentsalari ekofeminista zeuden. Egileak, baina, inongo momentuan ez zuen aipatu... [+]
Ehunka emakume irten dira manifestatzera ostegunean, Brasilgo Sao Paulo eta Rio de Janeiroko kaleetara. Partidu Liberalak legea proposatu du, abortua 22. astetik aurrera homizidio arrunta bezala epaitua izateko. Lege horren arabera bortxatua izan den emakume batek, denbora epe... [+]
Zaintzan oinarrituriko gau aisialdi “askeagoa” eta “seguruagoa” sortzeko asmoz sortu da Harrika kolektiboa. Bi urte daramatzate Gasteizen tekno besta kuir eta feministak egiten. Uztailaren 26tik 28ra Harrikada Festibala izanen da Izarran (Araba).